قىتايداعى ءانشى اراي ايدارحاننىڭ اكەسى «الەم بارىسىنا» بالۋان شاكىرتىن قوسىپ وتىر
شاراعا قىتاي ەلىنەن ۇكىلەپ بالۋان شاكىرتىن قوسىپ وتىرعان ايدارحان قابدوللا ۇلى دا كەلگەن ەكەن. حالىقارالىق قازاق كۇرەسى فەدەراتسياسىنىڭ ۆيتسە- پرەزيدەنتى قىزمەتىندەگى ايدارحان قابدوللا ۇلى بۇل جولى ەسبول جاقيتان ۇلى ەسىمدى بۋىرشىننىڭ بالۋانىن توپقا قوسىپ وتىر.
ايدارحان اعانىڭ قىتايداعى ميلليارد حالىقتى ونەرىمەن ءتانتى ەتكەن اراي ايدارحاننىڭ اكەسى ەكەنىن دە اتاپ وتكىمىز كەلەدى. بالۋانداردىڭ جەرەبە تارتۋ راسىمىنەن كەيىن قازاق كۇرەسىنىڭ دامۋىنا ايانباي ەڭبەك ءسىڭىرىپ جۇرگەن ايدارحان قابدوللا ۇلىمەن سۇحباتتاسۋدىڭ ءساتى ءتۇستى.
- ايدارحان اعا، استاناعا قوش كەلدىڭىز! شاكىرتىڭىز تۋرالى ايتا كەتسەڭىز.
- راحمەت! بۇل جولعى «الەم بارىسىنىڭ» قازاق كۇرەسىنىڭ وتانى، ەل استاناسىندا وتكەنىنە ەرەكشە قۋانىپ وتىرمىن. دوداعا قىتاي ەلى اتىنان جاس تا بولسا قاتارىنان وزا شاپقان، التايدىڭ اقيىق بالۋانى ەسبول جاقيتان ۇلى قاتىساتىن بولادى. ەسبول نەبارى 23 جاستا، بولاشاعىنان زور ءۇمىت كۇتتىرەتىن جىگىت. ول بۇعان دەيىن شىڭجاڭ ولكەسىنىڭ سپارتاكيادالارىندا دزيۋدودان جەڭىمپاز اتانىپ جۇرگەن بالۋان. قىتايدا قازاق كۇرەسىنەن وتكەن ازيا چەمپيوناتىندا دا قولا جۇلدەگە قول جەتكىزگەن بولاتىن. سونىمەن قاتار، قىتايدا ءوتىپ جاتقان ءار ءتۇرلى دەڭگەيدەگى جانە باسقا ۇلتتاردىڭ ۇلتتىق كۇرەس تۇرلەرىندە دە التىننان القا تاعىنىپ ءجۇر. اسىرەسە موڭعول جانە ۇيعىر كۇرەسىنەن شەبەر.
- قىتايدا ۇيىمداستىرىلىپ جاتقان قازاق كۇرەسى جارىستارىنىڭ بىزبەن سالىستىرعاندا دەڭگەيى قانداي؟ قازاق كۇرەسىنىڭ ول جەردەگى بەدەلى قانشالىقتى؟
- قىتايدا 2 ميلليونعا جۋىق قازاق مەكەندەيدى. قازاقتار تۇراتىن ىلە، التاي جانە تارباعاتاي وڭىرلەرىندە ءار اۋدانداردا قازاق كۇرەسى قاۋىمداستىعى جۇمىس اتقارىپ تۇر. ونداعى قازاقتار قازاق كۇرەسىن وتە جوعارى باعالايدى. بالۋاندارىمىز اۋىلداعى توي- تومالاقتان- اق كۇرەس جولىن باستاپ، كاسىبي دەڭگەيدە وتكىزىپ وتىرعان جارىستارىمىزعا دەيىن جەتىپ جاتىر. قىتايدا قازاق كۇرەسىنەن بىرنەشە مارتە ازيا چەمپيوناتى جانە الەم چەمپيوناتىن وتكىزدىك. كوپتەگەن ەلدەردىڭ بالۋاندارى قاتىسىپ، شاكىرتتەرىمىز دە جۇلدەلى ورىنداردان كورىندى. التاي قالاسىندا وتكىزىلگەن ازيا چەمپيوناتىن 40 مىڭعا جۋىق كورەرمەن تاماشالادى. وسىدان- اق، ول جەردەگى اعايىننىڭ ۇلتتىق سپورتىمىزعا دەگەن قۇرمەتى مەن قىزىعۋشىلىعىن اڭعارا بەرىڭىز. ال ۇكىمەت تاراپىنان ۇلتتىق سپورتتىڭ دامۋىنا ەشقانداي كەدەرگى جوق. ءار ۇلتتىڭ ءوز سپورتىن دامىتۋىنا تولىقتاي مۇمكىندىگى بار. الداعى ۋاقىتتا قازاق كۇرەسىن جالپى قىتايلىق ۇلتتىق سپورت سپارتاكياداسىنا كىرگىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.
- قازاق كۇرەسىنىڭ دامۋىن قالاي باعالايسىز؟ سپورتتىڭ بۇل ءتۇرىن وليمپيادا ويىندارىنا ەنگىزۋ ءۇشىن قازاقستاندا ايتارلىقتاي ىلكىمدى ىستەر اتقارىلىپ جاتىر. بۇل تۇرعىدا ورتاق ىسكە سىزدەر قالاي ۇلەس قوسىپ جاتىرسىزدار؟
- مەن سپورتتاعى جولىمدى دزيۋدودان باستادىم. بۇل سالادا 40 جىلدىڭ ۇستىندە ەڭبەك ەتتىم. شىنىن ايتسام، دزيۋدونىڭ ەرەجە قاعيدالارى، ۇپاي بەرۋى قازاق كۇرەسىنە وتە جاقىن. ءبىزدىڭ كۇرەستىڭ تاريحى تەرەڭدە جاتقانىمەن، جاپوندار دزيۋدونى بىزدەن بۇرىن الەمدىك دەڭگەيگە كوتەرىپ جىبەردى. وليمپياداعا كىرۋ قىرۋار قارجىنى جانە مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى قولداۋدى قاجەت ەتەدى.
قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاق كۇرەسى جارىسىنىڭ جوعارى دەڭگەيدە وتكىزىلۋىنە وتە ۇلكەن قولداۋ كورسەتىپ وتىر. وعان مىسال رەتىندە «قازاقستان بارىسى»، «ەۋرازيا بارىسى» جانە «الەم بارىسىنىڭ» وتكىزىلۋىن ايتا الامىز. دەگەنمەن، حالىقارالىق قاۋىمداستىقتى مويىنداتۋ ءۇشىن جۇيەلى دە ساۋاتتى جازىلعان قاعيدا كەرەك. حالىقارالىق دەڭگەيدە وتكەن جارىستارعا شەتەلدىك تورەشىلەردى كوپتەپ تارتىپ، ساپالى تورەشىلەر قوسىنىن دايىنداۋ شارت. بۇل جولعى «الەم بارىسىنا» الەمنىڭ 40 ەلىنەن سپورتشىلار قاتىسىپ وتىر ەكەن. مەنىڭشە، بۇل ۇلكەن جەتىستىك، بۇل ءتول كۇرەسىمىزدىڭ قارىشتاپ دامىپ جاتقاندىعىنىڭ ايقىن دالەلى.
- ايدارحان اعا، قىتايدى تامساندىرعان ءانشى ايدار ءسىزدىڭ ۇلىڭىز ەكەنىن بىلەمىز. ۇلىڭىزدى بالا كەزىندە كۇرەسكە باۋلىعانىڭىزدى اراي ءبىر سۇحباتىندا ايتىپ قالىپ ەدى. ارايدىڭ كۇرەستى تاستاپ، ءانشى بولۋىنا قارسى بولعان جوقسىز با؟
- سپورتشى ءۇشىن جاراقات الىپ، سپورتپەن قوش ايتىسۋ وتە اۋىر. مەن 23 جاسىمدا اياعىمنان جاراقات الىپ، سپورتتاعى مانسابىمدى اياقتادىم. مەنىڭ جاتتىقتىرۋشىلىق مانسابىم وسىدان باستالدى. كوپتەگەن قازاق جاستارىن جارىستارعا دايىنداپ، قىتايدىڭ دزيۋدودان ۇلتتىق قۇراماسىن جاتتىقتىرىپ، مەملەكەتتىك دارەجەدەگى جاتتىقتىرۋشى اتاعىن الدىم. قىتاي مەنىڭ ەڭبەگىمدى باعالايدى. ال اراي جايلى ايتار بولسام، ول جاقسى كۇرەسەتىن ەدى. كوپتەگەن جارىستارعا ءوزىم اپاردىم، قازاقستاندا دا جاتتىقتى. ول دا كەمەلىنە كەلىپ، تاۋ قوپارار جاسىندا اياعىن مەرتىكتىرىپ الدى. بۇل كۇندە وزدەرىڭىز كورگەندەي اراي ءوز تاڭداۋىن جاسادى. بەيجىڭدە مۋزىكالىق ماماندىقتى وقىپ، قىتايعا تانىمال ءانشى- پروديۋسەر بولىپ ءجۇر.
- سۇحبات بەرگەنىڭىز ءۇشىن راحمەت!
- سىزگە دە راحمەت!
اۆتور: مۇحتار قاليموللا ۇلى