ابدۋلكەرىم كەسكىن: قازاقستان لاتىنعا كوشسە، تۇركياداعى قازاق جاستارى انا تىلىنە قايتا ورالادى
تۇركيا مەن ەۋروپاداعى قازاق لاتىن ءقارپىن قولدانسا، يران مەن قىتايداعى اعايىن احمەت بايتۇرسىنوۆ ءالىپبيىن عانا بىلەدى. دەمەك، ءبىز 5 ميلليون دەپ جۇرگەن شەتتەگى قازاقتىڭ تەڭ جارتىسى كيريلليتسانىڭ قيىندىعىنا تاپ بولادى. اسىرەسە، اسسيميلياتسيا قارقىندى ءجۇرىپ جاتقان تۇركيا مەن ەۋروپا ەلدەرىندەگى قانداستارىمىز قازاقستاننىڭ لاتىنعا كوشۋىنە ەرەكشە قۇلىق تانىتىپ وتىر. ءبىز لاتىنعا وتسەك ونداعى قازاق جاستارى انا تىلىنە قايتا ورالارى ءسوزسىز. Baq.kz اقپارات اگەنتتىگىنىڭ تىلشىسىنە سۇحبات بەرگەن تۇركيالىق قانداسىمىز ابدۋلكەرىم كەسكىن وسىعان بەك سەنىمدى.
قازاقستاننىڭ گرافيكالىق ديزاينىن دامىتۋعا ۇلەس قوسقىم كەلەدى
زەيتىنبۇرىن قالاسىندا تۋىپ وسكەن ابدۋلكەرىم كەسكىن ستامبۇلداعى ءمارمار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گرافيكالىق ديزاين ماماندىعىن وقىعان. ول وسى ماماندارى تاپشى سالادا 15 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. كەزىندە Game boy (تەتريس) ويىندارىن جاساعان ديزاينەر، قازىرگى كەزدە ۇيالى تەلەفوندارعا ارنالعان 3D ويىندارىن جاساۋمەن اينالىسادى. «زامان» گازەتىندە 8 جىل قىزمەت ەتكەن ابدۋلكەرىم گازەتتەگى 3D ينفوگرافيكالاردى جاساپ، ءبىرقاتار جۇلدەلەرگە قول جەتكىزىپتى. اقسا مەشىتىنىڭ 3D گرافيكاسىن سالعان دا قانداسىمىز بولىپ شىقتى.
«ەڭ العاش تۇرىكتىڭ Game boy عا ارنالعان ويىندارىن جاسادىم. ونىڭ ىشىندە قازاقتىڭ دا كەيىپكەرى بولدى. ويىندا ول قامشىسىمەن شابۋىلعا وتەتىن دە، جەڭىسكە جەتكەندە دومبىراسىن شەرتەتىن. كەيىن «زامان» گازەتىندە ديزاينەر بولىپ جۇمىس جاساپ، ەڭ العاش رەت گازەتتەگى 3D ينفوگرافيكالاردى جاسادىم. جالپى، 3D ينفوگرافيكا جاسايتىن ماماندار از. بۇل ماماندىق بويىنشا ۋنيۆەرسيتەتتە ەندى باستاپ اشىلىپ جاتىر. سوڭعى ۋاقىتتا ۇيالى تەلەفوندارعا ارنالعان ويىنداردى جاسايتىن كومپانيادا جۇمىس ىستەۋدەمىن. قازىرگى كەزدە android قا ارنالعان قازاقتىڭ ساياتشىلىعىن بەينەلەيتىن ۇيالى تەلەفون ويىندارىن جاساپ جاتىرمىن. قازاقستان قاتتى ۇنادى. اتاجۇرتقا كەلىپ ىشكى ارحيتەكتۋرانىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسسام دەگەن نيەتتەمىن» ، - دەيدى ديزاينەر.
قازاق جەرىنىڭ توپىراعى مەن تاسى دا سالەم بەرىپ تۇرعانداي
قازاق توپىراعىن تۇڭعىش رەت باسىپ تۇرعان قانداسىمىز ەرەكشە سەزىمىمەن ءبولىستى.
«تۇركيادا قازاقتىڭ مادەنيەتى مەن ءداستۇرىن كورۋ قيىن. بۋرابايدا قازاقتىڭ ۇلتتىق كيمىن كيىپ، قولىما بۇركىت ۇستاعان ساتتە قاتتى تولقىدىم. بۇركىتتى قولىما العاندا ەرەكشە اسەرگە بولەندىم. ول ءبىزدىڭ اتا- بابالارىمىزدىڭ ءىزى قالعان جەرى عوي. بۇركىت سول اتا- بابامنىڭ سىرىن جەتكىزگەندەي، قازاق جەرىنىڭ حالقىنان تارتىپ، تاس، توپىراعىنا دەيىن ماعان «قوش كەلدىڭ!» دەپ ءتىل قاتىپ تۇرعانداي كۇي كەشتىم. قازاقستاندى بىرنەشە كۇندە ارالاپ بولاتىن شىعارمىن دەپ ويلاعانمىن. 15 كۇن دەمالىسىمنىڭ 12 كۇنىندە تەك استانا، كوكشەتاۋ، الماتى، تۇركىستان، شىمكەنتكە بارۋعا مۇمكىندىك بولدى. قالادا وسكەننەن بولار، استانا كوبىرەك ۇنادى» ، - دەيدى قانداسىمىز.
انا ءتىلىمىزدى ءبىلىپ ءوسۋ ءۇشىن بىزگە «Qazaqstan» تەلەارناسى كەرەك!
قازاق ءتىلىن جەتىك سويلەي بىلمەيتىن ابدۋلكەرىم وزىنەن كەيىنگى قازاق جاستارىنا ءتىپتى دە الاڭدايدى. ويتكەنى، تەك تۇرىك مەكتەپتەرىنەن ءبىلىم الىپ، سول ورتادا ءوسىپ كەلە جاتقان قازاق جاستارى انا تىلىنەن ايىرىلعان.
«تۇركياداعى قازاق بالالار انا تىلىنەن ايىرىلىپ بارادى. تەك تۇرىكشە سويلەسەدى. قازاقشا تەلەارنالاردى كورە المايمىز. «Kazakh TV» اعىلشىن جانە ورىس تىلدەرىندە كوبىرەك اقپارات تاراتادى، قازاق تىلىنە تاپ بولعان كۇننىڭ وزىندە ول جاڭالىقتار عانا. سوندىقتان تەك قانا قازاق تىلىندە تارالاتىن «Qazaqstan» تەلەارناسىن تۇركيادا كورۋگە مۇمكىندىك بولسا دەگەن ءوتىنىشىم بار. بۇل ءبىزدىڭ جاستاردىڭ انا ءتىلىن ءبىلىپ وسۋىنە كوپ سەپتىگىن تيگىزەر ەدى. ونى قازاقتار عانا ەمەس، تۇرىكتەر دە كورەر ەدى. ويتكەنى ولار كونە تۇركى جۇرتشىلىعى رەتىندە قازاقستان جايلى كوبىرەك بىلگىسى كەلەدى» ، - دەيدى ول.
قازاقستان لاتىنعا كوشسە، تۇركياداعى قازاق جاستارى انا تىلىنە قايتا ورالارى ءسوزسىز
اسسيميلياتسيا قارقىندى ءجۇرىپ جاتقان تۇركيا، ەۋروپا قازاقتارى ءۇشىن قازاقستاننان انا تىلىندە اقپارات الۋ وتە ماڭىزدى. ال اقپارات الۋدىڭ وڭاي جولى - ينتەرنەت. الايدا ءالىپبيدىڭ ءارالۋاندىعى الىستاعى اعايىننىڭ قازاق ەلىنە ونلاين قاتىناۋىنا توسقاۋىل بولىپ كەلەدى. ەلىمىزدىڭ لاتىنعا كوشەتىنىن ەستىگەندە بوركىن اسپانعا اتقان شەتتەگى قازاقتىڭ ءبىرى - وسى ابدۋلكەرىم كەسكىن بولىپ شىقتى.
«ءبىزدى بىردەن- ءبىر قۇتقاراتىن ول - ينتەرنەتتەگى قازاقتىلدى اقپارات. ءبىراق قازاقستان كيريلليتسانى قولداناتىندىقتان، ول جاعىنان تاعى دا قيىندىققا تاپ بولامىز. ەندى سىزدەر لاتىنعا كوشسەڭىزدەر، بىزدەگى قازاق جاستارىنىڭ انا تىلىنە قايتا ورالۋىنا ۇلكەن مۇمكىندىكتەر بولارى ءسوزسىز. ءبىز سول ءۇشىن دە قر پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ بۇل رەفورماسىن قۋانا قولدايمىز» ، - دەيدى ا. كەسكىن.
ابدۋلكەرىمنىڭ ايتۋىنشا، سوڭعى كەزدەرى تۇركياداعى قازاق جاستارى ءجيى باس قوسىپ، قايىرىمدىلىق شارالارىن كوبىرەك ۇيىمداستىرىپ ءجۇرىپتى. بۇعان دەيىن بايان- ولگەيدەگى قولى قىسقا اعايىندار ءۇشىن ءۇي سالىپ، مەدىرەسەلەر مەن مەشىتتەر تۇرعىزعان ءمارت كاسىپكەر اعالارىنىڭ جولىن قۋعان قازاق جاستارى بيىل قۇربان ايت مەرەكەسىن پايدالانىپ سونداعى قيىنشىلىعى بار قانداستارىمىزعا كومەكتەسۋگە اتتانعان كورىنەدى.
سۋرەتتەر ابدۋلكەرىم كەسكىننىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىندى.
مايگۇل سۇلتان
Baq.kz