اتاقتى سىرىم باتىردىڭ ۇزەڭگىسى دەلىنگەن جادىگەر تابىلدى
بۇل تۋرالى ورال قالاسىندا تۇراتىن بەلگىلى ولكەتانۋشى، قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى جۋرناليسى قايىرجان حاسانوۆ ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى «قازاقپارات» ءتىلشىسى.
ونىڭ ايتۋىنشا، كۇمىس ۇزەڭگىنى وسى كەزگە دەيىن قازىرگى تاڭدا الماتى قالاسىندا تۇراتىن قايىپبەرگەن دۇيسەنوۆ ساقتاپ كەلگەن. ول قاراقالپاقستاندا دۇنيەگە كەلگەن، قازاق. ءوزىنىڭ سوزىنە قاراعاندا، كونە بۇيىمداردى جيناۋمەن اينالىسقان. بىردە ول وزبەك كەيۋانادان كۇمىس ۇزەڭگىنى ساتىپ العان.
كەيۋانا ونى «عايىپ اتانىكى» دەگەن. بۇل تاريحي دەرەكپەن سايكەس كەلەدى. سىرىم دات ۇلىنىڭ (1742-1802) جەرلەنگەن ورنىن انىقتاۋ ماقساتىندا 2007 -جىلدىڭ مامىر ايىندا ب ق و تاريح جانە ارحەولوگيا ورتالىعى عىلىمي ەكسپەديتسيا ۇيىمداستىرىپ، سونىڭ ناتيجەسىندە باتىردىڭ بەيىتى وزبەكستاننىڭ حورەزم وبلىسى گۇرلەن اۋدانى «عايىپ اتا» قورىمىندا ەكەنى انىقتالعان بولاتىن. ءومىرىنىڭ سوڭعى كەزەڭىندە وزبەك ەلىنە بارعان سىرىم باتىردى جەرگىلىكتى جۇرت عايىپتان كەلگەن بابا، «عايىپ اتا» دەپ اتاپ كەتكەن. سونداي-اق دۇشپاندارى ونىڭ ۇزەڭگىسىنە ۋ جاعىپ ولتىرگەن دەگەن اڭگىمە دە بار.
ۇزەڭگىمەن بىرگە كۇمىس شاقشا دا ساقتالعان، ايتسە دە ونىڭ كىمدىكى ەكەندىگى بەلگىسىز.
سىرىم دات ۇلى اتىنداعى سىرىم اۋداندىق تاريحي- ولكەتانۋ مۋزەيىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ايناگۇل ويشىبايەۆانىڭ ناقتىلاۋىنشا، قايىپبەرگەن دۇيسەنوۆ ۇزەڭگى مەن شاقشانى سىرىمدىق مۇراجايعا تاپسىرماقشى. وعان سىرىم دات ۇلىنىڭ 275 جىلدىعىنا ارنالعان مەرەيتويلىق شارالارعا شاقىرتۋ جىبەرىلدى. «ۇزەڭگىنىڭ قاي عاسىرعا جاتاتىنىن ساراپتاما جاساپ، انىقتاۋعا بولادى»، دەدى «قازاقپارات» تىلشىسىنە ا. ويشىبايەۆا.