قۇراندى العاش رەت قازاق تىلىنە اۋدارعان عۇلامانىڭ كىم ەكەنىن بىلەسىز بە؟

فوتو: None
استانا. قازاقپارات - حاليفا التايدىڭ تەولوگ، ءدىنتانۋشى، قوعام قايراتكەرى ءارى عۇلاما بولعانى بەلگىلى.

ول بىرنەشە باعىتتى قاتار ۇستاپ قانا قويماي، ءار سالادا ءوزىنىڭ ەڭبەگىن قالدىردى. ونىڭ ءومىرى جايلى ەستەلىكتەردى وقي وتىرىپ، ۇستانىمعا بەرىك، ناعىز بايلىقتى عانا باعالايتىن ادام بولعانىن تۇسىنەسىز.

بيىل قاسيەتتى قۇران كىتابىن قازاق تىلىنە ءتارجىمالاعان عۇلاما حاليفا التايدىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولىپ وتىر. وسىعان وراي تەك وزىمىزدە ەمەس كوپتەگەن كورشىلەس ەلدەردە عالىمنىڭ ەلگە سىڭىرگەن ەڭبەگى دارىپتەلىپ، ارتىنا قالدىرعان مۇراسى ناسيحاتتالىپ جاتىر.

ۇلت زيالىسىنىڭ مەرەيتويى ەلىمىزدىڭ بار ايماعىندا، تۇركيا، قىتاي جانە ەۋروپانىڭ ءبىرقاتار ەلدەرىندە اتاپ وتىلۋدە.

قازاقتان شىققان عۇلامانىڭ ەڭبەكتەرى قازىرگە دەيىن اسا جوعارى باعالانادى.

«بۇكىل قۇران 114 سۇرەدەن، 6300 دەن اسا اياتتان، 77 مىڭ 400 دەن اسا كاليمادان تۇرادى. بۇنىڭ ءبارىن سوزبە-ءسوز اۋدارۋ دۇرىس بولمايدى. مىسالى، مەن سەنى جاقسى كورەمىن دەگەن ءسوزدى تۋرا ماعىناسىندا ورىس تىلىنە اۋدارسا، يا تەبيا حوروشو ۆيجۋ دەگەن ماعىنا بولادى. ال، ءتىلدى تۇسىنبەگەن ادامدار قۇراندى وسىلاي اۋدارا باستادى.

ال، نەگىزىندە ولاي سوزبە-ءسوز اۋدارۋ دۇرىس ەمەس. سول ءۇشىن يسلام عالىمدارى قارسى شىقتى. حاليفا التاي اۋدارماسى - ناعىز عىلىمي- اكادەميالىق اۋدارما. اۋدارمادا ءدىني سوزدەرگە دۇرىس ماعىنا بەرىلگەن. قيىن جەرلەرىندە، يبن كاسير، تاباري، ءجالاليددين سەكىلدى عالىمداردىڭ ەڭبەگىنە سىلتەمە بەرىپ ۇلكەن عۇلامالاردىڭ ەڭبەگىنە جۇگىنىپ، تىعىرىقتان شىعا بىلگەنى كەرەمەت دانالىعى. ال، باسقا اۋدارماشىلاردىڭ قاتەلىگى، وسىلايشا ىرىلەردىڭ ەتەگىنەن ۇستاماعانى، ءوزىم بىلەمدىكپەن جاساعانى. ونداي اۋدارمالاردا قاتە كەزدەسەدى، ءتىپتى تۋرا جولدان اداسۋعا اپارۋىدا مۇمكىن» - دەيدى ق م د ب- نىڭ رەسپۋبليكالىق اقپاراتتىق- ناسيحات توبىنىڭ مۇشەسى، يسلامتانۋشى قۋانىشبايەۆ.

ءدىن قايراتكەرى حاليفا التاي - يسلام ءدىنىنىڭ تارالۋىنا باعا جەتپەس ەڭبەك سىڭىرگەن، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ يەگەرى، «تۇرىك الەمىنىڭ عۇلاماسى».

ح. ا. عاقىپ ۇلى يسلام ءدىنىن ۋاعىزداپ، ءدىني كىتاپتار اۋدارىپ، يماني كىتاپتاردى تاراتۋعا ەڭبەك سىڭىرگەن. قاسيەتتى قۇراندى قازاق تىلىنە ەڭ العاش اۋدارعان عۇلاما اقساقالىمىز حالىقتىڭ رۋحاني ساناسىن جاڭعىرتقانى ءسوزسىز.

تالدىقورعان قالاسىندا «الاش» پارتياسى ۇلتتىق ۇيىمىنىڭ جانە مۇسىلمان الەمىندە ءدىني- تانىمدىق سانانى جاڭعىرتۋعا ۇلەس قوسقان، كورنەكتى قايراتكەر، اعارتۋشى- عالىم حاليفا التايدىڭ 100 جىلدىعىنا وراي «ۇلتتىق سانا جانە رۋحاني جاڭعىرۋداعى تەكتىلىك فەنومەنى» اتتى رەسپۋبليكالىق عىلىمي- تاجىريبەلىك كونفەرەنسيا جۇمىسىنا جانە الاش ارىستارى مەن حاليفا التايدىڭ رۋحىنا ارنالعان اس وتكىزىلدى.

جيىنعا عۇلامانىڭ ەڭبەگىن ەلگە ناسيحاتتاپ جۇرگەن ازاماتتار، ونەر مەن عىلىم سالاسىنداعى مايتالماندار. حاليفا التايدىڭ شەتەلدە تۇراتىن بالالارى قاتىستى. ولار حاليفا التايدىڭ ومىرىنەن، عىلىمداعى ىزدەنىستەرى مەن مۇرالارىنان جاستارعا ونەگە بولارلىق جايتتاردى بايانداپ بەردى.