قىتايدىڭ تەرراكوتا اسكەرى استاناعا اكەلىندى - فوتو
كورمەنىڭ ماقساتى: كەلۋشىلەردى ءبىزدىڭ ەرامىزعا دەيىنگى 2010-2009-جىلدارى دايىندالعان جانە 1987-جىلى يۋنەسكونىڭ الەمدىك مۇرالار تىزىمىنە كىرگىزىلگەن الەمدىك ونەر جاۋھارى - تسين ديناستياسىنىڭ تەرراكوتا مۇسىندەرىمەن تانىستىرۋ.
اشىلۋ سالتاناتى بارىسىندا العاشقى ءسوز العان قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ جاۋاپتى حاتشىسى ۋاليەۆ قۋاتجان: «قازاق حالقى ەجەلدەن قوناقجاي حالىق رەتىندە ءار حالىقتىڭ تاريحي قۇندىلىقتارىن ءوز دارەجەسىندە باعالايدى. جانە دە ءبىز مۇنداي الەمدىك دارەجەدەگى كورمەلەردى حالقىمىزعا ناسيحاتتاۋعا ءارقاشان دايىنبىز. ءبىزدىڭ حالىق پەن كورشىلەس قىتاي ەلى ەجەلدەن ساياسي قارىم-قاتىناس جاساسىپ كەلە جاتقانى ءمالىم. بۇل ءداستۇر تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا دا ءوز جالعاسىن تاپتى. ال، ساياسي قارىم-قاتىناستان بولەك، مادەني قارىم-قاتىناستاردى بۇگىن، مىنە، وزدەرىڭىز تاماشالاپ وتىرسىزدار»، - دەپ ەكى ەل اراسىنداعى دوستىققا توقتالدى.
قۇتتىقتاۋ ءسوز سويلەگەن شەنسي پروۆينتسياسى مادەني ەسكەرتكىشتەر باسقارماسىنىڭ ديرەكتورى دجاو رونگ: «قۇرمەتتى دە قادىرمەندى مۋزەي قوناقتارى! وسى كورمەنى ۇيىمداستىرۋعا اتسالىسقان بارشاڭىزعا العىسىم شەكسىز. يمپەراتور ءتسيننىڭ ءداۋىرى ءبىزدىڭ ەل ءۇشىن وتە ماڭىزدى كەزەڭ. ويتكەنى، ول ءبىزدىڭ عاسىرىمىزدىڭ 221-جىلى بۇكىل قىتايدىڭ باسىن بىرىكتىردى. جازۋىن ءبىر جۇيەگە كەلتىرىپ، ساناق جۇيەسىن ستاندارتتادى. قىتاي حالقىنىڭ بىرىگىپ دامۋىنىڭ باستاۋىندا تسين ءداۋىرى تۇرعانىن باسا ايتۋىمىز كەرەك جانە بۇل ءداۋىر قازاقستان مەن قىتايدى عانا ەمەس، ەۋروپا مەن ازيانى بايلانىستىرعان ۇلى جىبەك جولىنىڭ قارقىندى دامۋىنا دا ءوز شاراپاتىن تيگىزدى. ەجەلدەن ۇزدىكسىز قارىم-قاتىستا كەلە جاتقان ەكى ەلدىڭ اراسىنداعى مادەني بايلانىستىڭ شىڭى بۇل ەمەس. بۇل - باستاۋى عانا»، - دەپ ءبىرشاما بولاشاق جوسپارلاردان حابار بەردى.
«تەرراكوتا اسكەرى» - سيان قالاسىنداعى تسين شيحۋاندي يمپەراتوردىڭ كەسەنەسى جانىنداعى 8099 قىتاي جاۋىنگەرىنىڭ جانە ولاردىڭ اتتارىنىڭ ولشەمى ساقتالعان مۇسىندەرى قابىرىنىڭ اتاۋى. مۇسىندەردى 1974-جىلى جەرگىلىكتى شارۋالار ليشان تاۋىنىڭ شىعىس جاعىنان ارتەزيان ۇڭعىماسىن قازىپ جاتقان كەزدە تاپقان.
تاريحي دەرەكتەر بويىنشا، تسين شيحۋاندي تاققا وتىرعاننان ءبىر جىلدان كەيىن ب. ز. د. 246-جىلى ءوزىنىڭ مازارىن سالا باستايدى. ونىڭ ويى بويىنشا مۇسىندەر وعان انا ومىردە سەرىك بولىپ ءجۇرۋى ءتيىس. سازدان جاسالعان اسكەر يمپەراتور مازارىنىڭ شىعىسىندا پارالەل تابىتتاردا 1,5 ك م بويى ساپقا ءتىزىلىپ قويىلعان. جاۋىنگەرلەردىڭ مۇسىندەرى ونەر تۋىندىسى بولىپ تابىلادى. ويتكەنى، ولاردىڭ ءارقايسىسى جەكە-جەكە تارتىپپەن ءارتۇرلى تاسىلدەردى قولدانۋ ارقىلى قولدان جاسالعان.
ءاربىر جەكە ءمۇسىننىڭ كەسكىنى، ءتىپتى بەت كەلبەتتەرى دە قايتالانبايدى. كورمەگە 50 گە جۋىق ارحەولوگيالىق بۇيىمدار قويىلادى.
بۇلار: اسكەرلەردىڭ مۇسىندەرى، قارۋ-جاراقتار، جابىنقىشتار، ىدىس-اياقتار، التىن جانە كۇمىس اشەكەيلەر. كورمە 2017-جىلدىڭ 10- قىركۇيەگىنە دەيىن جالعاسادى.