قازاق حالقى اۋا-رايىن قۇستارعا قاراپ قالاي بولجاعان
ەرتەدە ول «ناۋرىز- ايت» دەپ مەرەكەلەنسە، قازىر دە بۇرىنعىشا جاڭا جىل باسى رەتىندە قابىلدانۋدا.
«...كوك قارعا ون بەسىندە كەلەر،
جيىرما ەكىسىندە كۇن مەن ءتۇن تەڭەلەر،
بۇل كەزدە جىل ەسەبى بەرىلەر.
حامال مەن ءساۋىر
وتىز ءبىر كۇننەن كەلەر،
ءساۋىر كىرگەندە بابىسەك شاقىرار.
جىل جاقسى بولسا
ونشاقتى كۇن بۇرىن شاقىرار...»
اتاقتى بەكاسىل جۇلدىزشىنىڭ «جۇلدىزناما» كىتابىنىڭ «ناۋرىزدىڭ بەلگىسى» دەگەن تاراۋىندا وسىنداي جولدار بار.
بۇل كۇنى بۇرىنعىلار (اسىرەسە باتىس ايماقتى مەكەندەگەن اعايىندار) ەرتە تۇرىپ، ەلەڭ- الاڭنان جاسى ۇلكەن ادامدارعا ءتوس قاعىستىرا سالەم بەرەدى. كورشى- قولاڭ ءبىر- بىرىنە «جاسىڭ قۇتتى بولسىن!»، «جاسىڭا جاس قوسىلىپ، عۇمىرىڭ ۇزاق بولعاي!» دەپ تىلەكتەر ايتادى.
حالقىمىز ناۋرىز مەرەكەسىن ناۋرىز ايىنىڭ العاشقى كۇنىنەن باستاپ (ەسكىشە 1-ناۋرىز قازىرگى 14 نە سايكەس)، ءبىر اي بويى مەيرامداعان. قازاقتىڭ بەلگىلى تابيعات تامىرشىسى ءماشھۇر ءجۇسىپ كوپەي ۇلى ءوزىنىڭ زەرتتەۋىندە 8 كۇندىك ناۋرىزناما (ەسكىشە 1 - 8 -ناۋرىز، قازىرگى كۇنتىزبەدە 14 - 21 -ناۋرىز ارالىعى) وتەتىنىن جازادى.
قازاقتار اڭ- قۇستاردىڭ دا ءتىلىن ءتۇسىنىپ، ولاردىڭ ءىس- ارەكەتىنەن الداعى كۇننىڭ قالاي بولاتىندىعىن جوبالاپ، سوعان وراي قام قىلعان. اتاپ ايتساق، سۋ قۇستارىنىڭ مەزگىلىنەن بۇرىن كەلۋى ەرتە كوكتەمنىڭ حابارشىسى كورىنەدى. ال كەرىسىنشە، قاراقۇس، ساۋىسقان سەكىلدىلەر ەرتە كەلسە، كوكتەم كەشىگىپ، مال شىعىنى وتە كوپ بولاتىنىن بىلدىرەدى.
اتا- بابالارىمىز جۇلدىزداردىڭ جارقىراۋىنان دا اۋا رايىن بولجاعان. كۇن قىزارىپ شىقسا جانە شىعىستان اقسارى شاپاق ساۋلە اسپانعا كوتەرىلسە، جۋىق ارادا كۇن سۋىتاتىنىن انىقتايدى، ياعني شىعىستان سۋىق اۋا ماسساسى كەلەدى. كەرىسىنشە، كوكتەم ايلارىندا كۇن قىزارىپ باتسا، وندا ەرتەڭگى كۇن جانە بىرنەشە كۇنگى اۋا رايى وتە جاقسى قالىپتى جاعدايدا بولادى ەكەن.
قىسقاسى، تابيعات قۇبىلىستارىن اتا- بابالارىمىز وسىلاي-اق بولجاعان. ال ءبىزدىڭ ودان تۇيىردەي دە بىلىكتىلىگىمىز جوق ەكەنى وكىنىشتى.