ەۋروپاداعى قازاق جاستارى قازاقستانعا كەلۋگە قۇلىقسىز

استانا. قازاقپارات - لوندوندا تۇراتىن التىنبەك قابىلاحات ۇلى بريتانياداعى قازاق جاستارىنىڭ انا ءتىلىن ءبىلۋى مەن ءبىلىم الۋى جايىن اڭگىمەلەپ بەردى.

 ەتنيكالىق قازاق التىنبەك قابىلاحات ۇلى 20 شاقتى جىلدان بەرى ۇلى بريتانيادا تۇرادى. ول سول ەلدەگى قانداستارى 1985 -جىلدان باستاپ وقۋ مەن جۇمىس ىزدەپ تۇركيادان كەلە باستاعانىن، كوبى قازىر لوندون مەن رەدينگ قالالارى مەكەن ەتەتىنىن ايتادى. التىنبەك قابىلاحات ۇلى ازاتتىق تىلشىسىمەن اڭگىمە كەزىندە سول ەلدەگى قازاق جاستارىنىڭ انا تىلدەرى مەن ۇلتتىق داستۇرلەرىن قانشالىقتى بىلەتىنىن دە ءسوز ەتتى.

- ۇلى بريتانياداعى قازاقتار ءبىر- بىرىمەن ءجيى ارالاسىپ تۇرا ما؟

- لوندوندا تۇركيادان كوشىپ بارعان 35-40 شاماسىندا وتباسى بار. ونىڭ سىرتىندا قازاقستاننان، قىتايدان جانە باسقا دا ەلدەردەن كەلىپ وقىپ جاتقان، جۇمىس ىستەپ جۇرگەن، بيزنەسپەن اينالىسىپ جۇرگەن قازاقتار جەتەرلىك. جالپى، ۇلى بريتانيادا تۇراتىن قازاقتاردىڭ ۇزىن سانى شامامەن 2 مىڭنىڭ ۇستىندە. قازاقتار ءجيى- ءجيى باس قوسىپ تۇرادى دەي المايمىز. وعان كۇندەلىكتى جۇمىس، قىزمەت مۇمكىنشىلىك بەرمەيدى. تەك ايت پەن تويلاردا، ناۋرىزدا باس قوسۋعا تىرىسامىز. ارينە، از ۇلتتىڭ جەرگىلىكتى حالىققا ءسىڭىپ كەتۋى قاۋپى زور. سول سەبەپتى ەتنيكالىق ءتۇپتامىردى جوعالتپاۋ جانە جاستاردىڭ قازاق ءتىلى ۇمىتپاۋى ماقساتىندا قازاقستانمەن بايلانىستى ۇزبەۋگە تىرىسامىز. ۇلى بريتانيا- قازاق مادەني ورتالىعى جۇمىس ىستەپ تۇر.

- ەۋروپادا تۋىپ- وسكەن قازاق جاستارىنىڭ قازاقشاسى قانداي؟

 

لوندون قالاسىندا تۇراتىن ەتنيكالىق قازاق التىنبەك قابىلاحات ۇلى. الماتى. 7 قازان، 2016 -جىل.

​- ءبىز ءوزىمىز تۇركيادا تۋىپ- ءوسىپ، قازاق ءتىلىن جەتىك مەڭگەرە المادىق. ال لوندوندا دۇنيەگە كەلىپ، سوندا ەرجەتىپ كەلە جاتقان قازاق جاستارىنىڭ انا ءتىلىن ءبىلۋ دەڭگەيى وتە تومەن. ءتىپتى بىلمەيدى دەۋگە بولادى. بۇل تەك ءبىزدىڭ جاستار عانا ەمەس، ەۋروپانىڭ وزگە دە ەلدەرىندە تۇراتىن قازاق جاستارىنا دا ءتان. ماسەلەن، فرانسيادا تۇراتىن قازاق جاستارى تەك فرانسۋز تىلىندە قارىم- قاتىناس جاساسا، گەرمانيادا تۇراتىن جاستار نەمىس تىلىندە سويلەيدى. ويتكەنى وسكەن ورتا، العان ءبىلىمى مەن اتقارعان قىزمەتى - وزگە تىلدە.

- شەتتە ءومىر سۇرەتىن قازاقتاردىڭ كوپشىلىگى ءوز كۇشتەرىمەن نە قازاقستاننىڭ ەلشىلىگىمەن بىرلەسە وتىرىپ، جەكسەنبىلىك مەكتەپتە اشىپ جاتادى. لوندوندا مۇنداي مەكتەپ نەمەسە ورتالىق جوق پا؟

- جوق. وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن قازاقستان ەلشىلىگىنىڭ كومەگىمەن لوندونداعى قازاق جاستارىنا انا ءتىلىن ۇيرەتۋ ماقساتىندا مەكتەپ اشىلىپ، العاشقى ساباقتار جۇرگىزىلە باستاعان ەدى. ءبىراق قالا وتە ۇلكەن، جاستاردىڭ كەلىپ كەتۋى مۇمكىنشىلىگى جەتپەدى. باسىندا ءجيى بارعاندارىمەن، سوڭىندا اركىم ءارتۇرلى سەبەپتەرمەن كەلە المادى. سوسىن ورتالىق جابىلىپ قالدى.

- ەۋروپادا تۋىپ، سوندا ءبىلىم العان قازاق جاستارى قانداي جەتىستىككە جەتىپ جاتىر؟

- بىزبەن بىرگە بارعان ءوزىمىز قاتارلى جىگىتتەر نەگىزىنەن جەكە بيزنەس سالاسىندا، جەكە كاسىپپەن اينالىسىپ ءجۇر. ال كەيىنگى ءوسىپ كەلە جاتقان جاستاردىڭ اراسىنان مەملەكەتتىك قىزمەتتەرگە ارالاسپاسا دا، جاقسى قىزمەت اتقارىپ جۇرگەندەر بار. ءبىراق كوپ ەمەس. ەگەر مۇمكىندىك بولسا، قازاقستانعا بارىپ، ءوز ءتىلى مەن اتا ءداستۇرىن ەركىن مەڭگەرسە، وسىندا قىزمەت ەتسە دەگەن ويدامىز. ءبىراق جاستار سونشالىقتى قۇلىقتى ەمەس.

- بالالارىڭىز بولاشاعىن قاي ەلمەن بايلانىستىرادى؟

- ءبىر ۇل، ءبىر قىزىم بار. ۇلكەنى وتكەن جىلى ۋنيۆەرسيتەتتى اياقتادى. قازىر ەكىنشى ماماندىق بويىنشا وقۋعا تالاپ قىلىپ جاتىر. تاعى ءبىر وقۋدى بىتىرگەننەن كەيىن سوندا تۇرامىن، سوندا قىزمەت ىستەيمىن دەپ تۇر. ال ەكىنشىسى بۇيىرتسا كەلەسى جىلى ۋنيۆەرسيتەتتە وقۋدى باستايدى. ولاردىڭ بولاشاعى تۋرالى ناقتى ايتا المايمىن.

- سۇحباتىڭىزعا راحمەت.

 نۇرتاي لاحان ۇلى

«ازاتتىق» جاڭالىقتارى
https://www.azattyq.org