تاڭعاجايىپ تاريحي ەسكەرتكىش

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسى - قازاقستان تەرريتورياسىنداعا ورتاعاسىردان جەتكەن ءىرى ساۋلەت ونەرى ەسكەرتكىشى.

ول تۇركىستان قالاسىنىڭ ورتالىق بولىگىندە ورنالاسقان. 1396-1399 -جىلدارى ءامىر تەمىردىڭ بۇيرىعىمەن قوجا احمەت ياساۋي قابىرىنىڭ باسىنا الىپ كۇمبەز ورناتىلعان ەكەن.

كەسەنە - ۇلكەن پورتالدى- كۇمبەزدى مەموريالدىق قۇرىلىس ساناتىنا جاتادى. كوپتەگەن جازبا دەرەكتەرگە قاراعاندا، بولاشاق قۇرىلىس جوباسىنا ءامىر تەمىر تىكەلەي ءوزى قاتىسىپ، نەگىزگى ولشەمدەردى بەكىتكەن كورىنەدى.

جەرگىلىكتى ارحيتەكتۋرالىق ءداستۇردى جەتە مەڭگەرگەن شەبەرلەر قۇرىلىس جوباسىن ءساتتى ورىنداپ شىققان.

كەسەنە وڭتۇستىك- شىعىستان سولتۇستىك- باتىسقا قاراي سوزىلىپ جاتىر. ەنى - 46,5 م، ۇزىندىعى - 65 م. كۇيدىرىلگەن شارشى كىرپىشتەن ورىلگەن. كەسەنە جوباسىنىڭ ەرەكشەلىگى سول، وندا ورتالىق ازيا ساۋلەت ونەرىندە سيرەك كەزدەسەتىن شاتىر جابۋ تاسىلدەرى قولدانىلعان.

ەسكەرتكىشتە كۇمبەزدى، اركالى ەلەمەنتتەر مول. ساۋلەتشى- شەبەرلەر تەك اركالى كۇمبەزدى جۇيەنىڭ وزىنە سان ءتۇرلى ادىستەردى قولدانعان.

كەسەنەدە اسا ۇلكەن پورتال (ەنى - 50 مەترگە جۋىق، پورتالدىق اركانىڭ ۇزىندىعى - 18,2 مەتر) ، بىرنەشە كۇمبەز، 35 بولمە بار. عيماراتتىڭ بيىكتىگى 37,5 م. سىرتقى قابىرعالارىنىڭ قالىڭدىعى - 1,8-2 م، قازاندىق قابىرعالارىنىڭ قالىڭدىعى - 3 م.

مەشىتتىڭ باتىس جاق قابىرعاسىنا مەككەدەگى قاعبا ىسپەتتى 3,5-2,5 مەترلىك موزايكالىق ميحراب ورناتىلعان. كەسەنەنىڭ وڭتۇستىك- باتىس جاعىنداعى اللاعا قۇلشىلىق ەتۋگە ارنالعان جەراستى عيباداتحانالارى ق. ياساۋيدىڭ ءتىرى كەزىندە جاسالىپ، كەيىن قايتا جاڭعىرتىلعان.

2003 -جىلى ماۋسىمدا پاريجدە وتكەن يۋنەسكو- نىڭ 27-سەسسياسىندا قوجا احمەت ياسساۋي كەسەنەسى دۇنيەجۇزىلىك مادەني مۇرالار تىزىمىنە ەنگىزىلدى.

nationalgeographic.kz