بەلگىلى اقىن ۇلتتىق كوشى- قون كۇنىن بەلگىلەۋ تۋرالى ۇسىنىس جاسادى

استانا. قازاقپارات - ازاتتىققا بەت العان كەزەڭنەن باستاپ تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن بۇگىنگى ۇلى دالا ەلىنىڭ ىرگەتاسىن نىعايتۋعا باعىتتالعان ايتۋلى شەشىمدەر قابىلدانا باستادى.

سولاردىڭ ەڭ باستىلارىنىڭ ءبىرى - ەلباسىمىزدىڭ شەتتە تارىداي شاشىراپ جۇرگەن قانداستارىمىزدى اتاجۇرتقا شاقىرىپ، قونىستاندىرۋعا ارنالعان كوشى- قون تۋرالى جارلىعى.

ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ الىستا جۇرگەن اعايىندى اتاجۇرتقا شاقىرۋ تۋرالى باتىل ءارى تاريحي شەشىمىنىڭ ارقاسىندا كوشى- قون ماسەلەسى مەملەكەتىمىزدىڭ ستراتەگيالىق باسىم باعىتىنا اينالدى. ەلىمىزگە شيرەك عاسىرعا جۋىق ۋاقىت ىشىندە ءبىر ميلليونعا جۋىق قازاق كەلىپ قوسىلدى. وتكەن جىلى 24 -قاراشادا «حالىقتىڭ كوشى- قونى تۋرالى» زاڭىنا وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلىپ، قايتا قابىلداندى.

ەلباسىمىزدىڭ قازاقستان تاۋەلسىزدىگىن جاريالاعاننان كەيىن ون بەس كۇن وتكەندە، ناقتىلاپ ايتساق، 1991 -جىلى 31 -جەلتوقساندا «قازاق راديوسىنان» شەتتەگى قازاقتارعا جولداعان، ەرتەسىنە «ەگەمەندى قازاقستان» گازەتىنە باسىلعان «قىمباتتى وتانداستار! ەجەلگى اتامەكەنىنەن جىراقتاپ قالعان سىزدەردى كەشەگى كۇنگە دەيىن اتا- بابا جەرىنە قايتىپ كەلە الامىز با دەگەن سۇراقتىڭ الاڭداتىپ كەلگەنىن مەن جاقسى بىلەمىن.

«تۋعان جەردىڭ ءتۇتىنى دە ىستىق» دەيدى حالقىمىز. قانداس باۋىرلارىمىزدى بايىرعى اتاقونىسىنا تارتۋ ماقساتىندا ادام پراۆوسى تۋرالى ەلارالىق ەرەجەلەردى باسشىلىققا الا وتىرىپ، قازاقستان ۇكىمەتى «باسقا رەسپۋبليكالاردان جانە شەتەلدەردەن سەلولىق جەرلەردە جۇمىس ىستەۋگە تىلەك ءبىلدىرۋشى بايىرعى ۇلت ادامدارىن قازاقستاندا قونىستاندىرۋ ءتارتىبى مەن شارتتارى تۋرالى» ارنايى قاۋلى قابىلدادى. سوندىقتان اتامەكەنگە كەلەمىن دەۋشى اعايىندارعا جول اشىق. اتا- بابا ءارۋاعى الدارىڭىزدان جارىلقاسىن!» دەگەن «الىستا جۇرگەن اعايىندارعا اق تىلەك» اتتى اتاقتى جولداۋىن قازاق كوشىن باستاۋدىڭ العاشقى شەشىمى دەپ جۇرگەنبىز. سويتسەك، ولاي ەمەس ەكەن. تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز تاۋەلسىزدىكتى جاريالاۋدان ءبىر ايعا جۋىق بۇرىن قازاق كسر مينيسترلەر كەڭەسىنە 1991 -جىلعى 18 -قاراشادا «باسقا رەسپۋبليكالاردان جانە شەتەلدەردەن سەلولىق جەرلەردە جۇمىس ىستەۋگە تىلەك ءبىلدىرۋشى بايىرعى ۇلت ادامدارىن قازاق كسر- ىندە قونىستاندىرۋ ءتارتىبى مەن شارتتارى تۋرالى» №711 -قاۋلى شىعارتىپ قويعان ەكەن.

20 تارماقتان تۇراتىن ول قاۋلىدا باسقا رەسپۋبليكالاردان جانە شەتەلدەردەن قازاقستاننىڭ اۋىلدى جەرلەرىنە جۇمىس ىستەۋگە تىلەك ءبىلدىرۋشى بايىرعى ۇلت ادامدارىن قازاق ك س ر- ىنە قالاي اكەلۋدىڭ تەتىكتەرى مەن جولدارى، اۋىلدى جەرگە كوشىپ كەلگەن سوڭ ولاردى قۇجاتتاندىرۋ، سونداي- اق الەۋمەتتىك، دارىگەرلىك، ءبىلىم بەرۋ، تۇرعىن ءۇي، جاڭا ورتاعا بەيىمدەۋ سىندى تولىپ جاتقان ماسەلەلەر بويىنشا جەڭىلدىكتەر مەن كومەكتەر ۇسىنۋ ەگجەي- تەگجەيلى قاراستىرىلعان.

مىسالى، قاۋلىنىڭ 5-تارماعىندا «حالىق دەپۋتاتتارى جەرگىلىكتى كەڭەستەرىنىڭ اتقارۋ كوميتەتتەرىنە، اگروونەركاسىپ كەشەنىنىڭ كاسىپورىندارى مەن ۇيىمدارىنا باسقا رەسپۋبليكالاردان جانە شەتەلدەردەن قونىس اۋدارعان بايىرعى ۇلت ادامدارىن تۇرعىن- جايمەن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا جەكەلەگەن ازاماتتاردىڭ رەسپۋبليكادان كەتۋى ناتيجەسىندە بوساعان ۇيلەردى نەمەسە پاتەرلەردى ساتىپ الۋ ۇسىنىلسىن» دەلىنىپتى.

دەمەك، تاۋەلسىز قازاقستان ءۇشىن سول «ازاماتتىق قۇجاتتاندىرۋ تۋرالى» №711 -قاۋلى شىعارىلعان 18 -قاراشا وتە ماڭىزدى تاريحي كۇن دەپ ەسەپتەلۋى ءتيىس. ويتكەنى، بەس قۇرلىققا تارىداي شاشىراپ كەتكەن قانداستارىمىزدىڭ باسىنىڭ ءوز وتانىندا بىرىگۋى وسى كۇننەن باستالدى.

سونداي- اق، بۇل قاۋلىنىڭ 1997 -جىلى 13 -جەلتوقساندا تۇڭعىش رەت قازاق تىلىندە قابىلدانعان، 2011 -جىلى 22 -شىلدەدە، 2013 -جىل 15 -جەلتوقساندا جانە 2015 -جىلى 24 -قاراشادا پارلامەنتتە ءۇش رەت وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلىپ، ءقازىر قولدانىستاعى «حالىقتىڭ كوشى- قونى تۋرالى» زاڭدى تۇزۋگە ءتۇپ نەگىز بولعانىن دا ايتا كەتۋىمىز كەرەك.

مىنە، سودان بەرى الاتاۋ مەن سارىارقانى بەتكە العان قازاق كوشى تولاستاعان ەمەس. ەلباسى بۇل جەتىستىكتى «ءبىز 1 ميلليون اعايىندى ەلگە قايتاردىق!» دەپ ۇنەمى ماقتانىشپەن ايتىپ كەلەدى. ءقازىر سول قانداستارىمىز ءوسىپ- ءونىپ، ۇرپاعىمەن 1,5 ميلليوننان اسىپ كەتتى. تاۋەلسىزدىك العانعا دەيىن قازاقستاندا قازاقتاردىڭ سانى 40 پايىزعا جەتەر- جەتپەس قانا بولسا، قازىر 70 پايىزعا جەتتى.

سونىڭ ءبىر بولىگى، ارينە، شەتتەن كەلگەن اعايىننىڭ ۇلەسىندە.

2015 -جىلعى 15 -جەلتوقساندا جۋرناليستەرگە بەرگەن سۇحباتىندا پرەزيدەنت: «ول ساياسات وزگەرمەيدى. بىزگە قايتىپ كەلەمىن دەگەن اعايىنعا - قازاقتارعا ەسىك اشىق. ءار ۋاقىتتا كەلىپ، وزدەرى ورنالاسسىن. جاعدايىن جاسايمىز!» دەپ شەگەلەپ تۇرىپ ايتتى.

بيىل - تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى. سونىمەن بىرگە، الداعى 18 -قاراشادا №711 -قاۋلى شىققالى دا 25 جىل بولادى. ۇلى تويدىڭ اياسىندا قازاق كوشىنىڭ دە شيرەك عاسىرلىق قۋانىشى ماقتانىشپەن اتاپ وتىلەتىنى ءسوزسىز. وسى قارساڭدا ۇكىمەت «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى مەرەكەلەر تۋرالى» 2001 -جىلعى 13 -جەلتوقسانداعى №267-ⅱزاڭنىڭ 3-بابىنا تولىقتىرۋ ەنگىزىپ، 18 -قاراشانى «ۇلتتىق كوشى- قون كۇنى» ەتىپ بەكىتسە، نۇر ۇستىنە نۇر بولماق.

اۋىت مۇقيبەك