نەگە التىن ەر كىسىلەرگە حارام؟
ونى ەركەك ادامعا حارام ەتۋدىڭ دە وزىندىك ءمان- ماعىناسى، تيەر زيانى بولسا كەرەك. وسى جايىندا ءتۇسىندىرىپ كەتسەك.
ءدىنىمىز تىيعان دۇنيەنىڭ استارىندا مىندەتتى تۇردە ۇلكەن ءمان جاتادى. ەرتەدە يسلام ءدىنى ەل اراسىنا ەندى جايىلا باستاعان كەزدە مۇسىلمانشىلدىقتى قابىلداعان ءبىر باداۋيگە ماڭىنداعىلارى مىسقىلداپ، يسلام دىنىنە كىرۋىنىڭ سەبەبىن سۇراعاندا، ءباداۋي: «يسلامدى قالاي قابىلدامايىن! ول ءدىن نە دەسە دە، اقىل سونى ماقۇلداپ تۇرادى ەمەس پە!»، - دەپ جاۋاپ بەرگەن ەكەن. سول سەكىلدى، ءدىننىڭ كەز كەلگەن تىيىمىندا ويلانىپ قاراي بىلسەڭىز، اقىلعا سياتىن حيكمەت جاتادى.
التىن جۇزىك ەر كىسىگە - حارام. بۇنى پايعامبارىمىز (س. ا. ۋ) كوپتەگەن اسىل حاديستەرىندە ايتىپ وتكەن. سوندىقتان دا، التىن جۇزىككە تىيىم سالىنعان. ال تىيىمنىڭ استارىندا جاتقان حيكمەتتى جان- جاقتى تۇسىندىرۋگە بولادى. ماسەلەن، مەديتسينالىق تۇرعىدان كەلەر بولساق، التىن ەر كىسىلەردىڭ ەركەككە ءتان گورموندىق تەپە-تەڭدىگىن بۇزادى. التىن ۇرىقتىڭ باياۋ قيمىلداۋىنا الىپ كەلەدى. سەبەبى، ۋاقىت وتە كەلە التىن بۇيىم توتىعا باستاپ، حيميالىق رەاكسياعا ۇشىرايدى. بۇل جىنىستىق بەزدەرگە اسەرىن تيگىزىپ، بۇدان ەر ادام ۇرپاقسىزدىققا دۇشار بولادى. ال بەزدەردىڭ فۋنكسياسىن بۇزۋعا زارەدەي عانا التىن وكسيدى جەتكىلىكتى. ەڭ قىزىعى، اتالمىش وكسيدتەردىڭ ايەلدەرگە زيانى جوق كورىنەدى. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، ايەل زاتىنىڭ گورموندىق جانە جىنىس جۇيەسى سىرتقى اسەرلەرگە توتەپ بەرە الاتىنداي ەتىپ جاراتىلعان.
سونداي-اق، التىننىڭ، كەرىسىنشە، ورتا جاسقا تاياپ قالعان ايەلدەرگە تيگىزەر پايداسى بار ەكەن. اسىرەسە، جۇرەك اۋرۋى مەن گيپەرتونياعا (قان قىسىمىنىڭ ارتۋى) شالدىققان ايەلدەرگە ەمدىك قاسيەتى بار. ارداقتى پايعامبارىمىزدىڭ (س. ا. ۋ): «التىن مەن جىبەك ەرلەرگە - حارام، ال ايەلدەرگە - حالال»، - دەگەن حاديسىنىڭ استارىندا جاتقان كوپتەگەن حيكمەتتەردىڭ ءبىرى وسى بولسا كەرەك.
islam.kz