قىتايداعى قازاق اۋىلدارى سۋ استىندا قالدى - فوتو

استانا. قازاقپارات - وتكەن اپتادا قىتايدىڭ شىڭجاڭ- ۇيعىر ولكەسىندەگى قازاقتار مەكەن ەتەتىن التاي مەن ىلە ايماقتارىندا تولاسسىز جاڭبىردان وزەن تاسىپ، بىرنەشە اۋداندا ادام ءولىپ، مال شىعىن بولعان.

التاي ايماعىنىڭ شىڭگىل اۋدانىندا تۇراتىن ەتنيكالىق قازاق قاناتبەك بايتوللا ۇلىنىڭ ازاتتىققا ايتۋىنشا، ماۋسىمنىڭ 17-18 ى كۇندەرى جاۋعان جاڭبىر ۇلكەن شىڭگىل وزەنىندەگى توسپانى بۇزىپ كەتكەن.

- ءبىزدىڭ مالشىلار ءالى دە كوكتەمەدە وتىر مال تولدەتىپ، بىرەن- ساراندارى ەندى عانا كوشىپ جاتىر. قازىر ءتور جايلاۋداعى قار ءالى تولىعىمەن كەتە قويعان جوق. ەكى كۇن جاۋعان جاڭبىرعا ەرىگەن قار سۋى قوسىلىپ، وزەن ارناسىنان شىعىپ كەتتى. بۇل - التاي ايماعىندا بولىپ وتىرعان ءبىرىنشى اپات. بۇعان دەيىن مۇنداي جاعداي بولماعان ەدى. ۇلكەن شىڭگىل اڭعارىنداعى جۇزدەگەن تۇياق مال شىعىنى شىقتى. سونىمەن قاتار وزەن جاعاسىنا جاقىن جەرلەردە ساياجاي اشىپ، كاسىپتەنىپ وتىرعان ادامدار بار بولاتىن. سولاردىڭ دۇنيە- مۇلىكتەرىن تاسقىن الىپ كەتتى. ورتا جايلاۋعا مال ايداپ بارا جاتقان جاقىن ءبىر اعايىمىز سۋعا كەتىپ قالدى. مۇردەسىن بۇگىن (ماۋسىمنىڭ 20 سى - رەد. ) تاپتىق، - دەدى ول.

قىتايدىڭ ىلە ايماعى قۇلجا اۋدانىنداعى سۋ تاسقىنى. جەرگىلىكتى تۇرعىندار جولداعان سۋرەت

ەگىستىك جەرلەردىڭ «تۇگەل بۇلىنگەنىن» ايتقان قاناتبەك بايتوللا ۇلىنىڭ سوزىنشە، «شەت جاقتا وتىرعان مالشىلاردان شىققان شىعىندى بيلىك ءالى ەسەپتەي الماعان».

- ويتكەنى قازىر ۇلكەن شىڭگىل وزەنىندەگى كوش جولى وتەتىن وتكەلدەر مەن كولىكتەرگە ارنالعان كوپىرلەردى سۋ شايىپ كەتتى. وعان قوسا، ءتور جايلاۋداعى بايلانىس جەلىسى دە قۇلاپ، بايلانىسسىز قالىپ وتىرمىز، - دەدى مالشى.

مامىردىڭ 16-17- كۇندەرى توقتاۋسىز جاۋعان جاۋىن ىلە وزەنىن دە تاسىتىپ، ارناسىنان شىققان سۋ بىرنەشە اۋىلعا جايىلىپ كەتكەن. بۇل ايماقتا دا ادام مەن مالدىڭ سۋعا كەتكەنى حابارلاندى.

ءوزىن تەك «قابىلبەك» دەپ قانا تانىستىرعان ىلە- قازاق اۆتونوميالىق وبلىسىنىڭ اكىمشىلىك وكىلى توعىز تاراۋ، كۇنەس، نىلقى، قۇلجا، تەكەس، موڭعولكۇرە مەن قورعاس سىندى ەلدى مەكەندەردە سۋ تاسقىنى بولىپ، 30 مىڭعا جۋىق ادامنىڭ قۇتقارىلعانىن مالىمدەدى.

- ەكى ادام قايتىس بولدى. ءبىر ادام ءىز-ءتۇسسىز كەتتى. 5722 ادام قاۋىپسىز جەرگە كوشىرىلدى، - دەدى ول ازاتتىققا.

قابىلبەكتىڭ ايتۋىنشا، اۋىل شارۋاشىلىعىنا ارنالعان 15079,98 گەكتار جەر جانە جايىلىمعا ارنالعان 1439,9 گەكتار جەر سۋ تاسقىنىنان زيان شەككەن. جەرگىلىكتى اكىمشىلىك قىزمەتكەرىنىڭ ازاتتىققا بەرگەن دەرەگى بويىنشا، ىلە ايماعىندا 211 تۇرعىن ءۇي قۇلاپ، 1354 تۇرعىن ءۇي تۇرۋعا جارامسىز بولىپ قالعان.

 

قىتايدىڭ ىلە ايماعى قۇلجا اۋدانىنداعى سۋ تاسقىنىنان كەيىنگى باتپاق. جەرگىلىكتى تۇرعىندار جولداعان سۋرەت

- سۋعا كەتكەن مال- مۇلىك تۋرالى جەرگىلىكتى تەلەارنالار ۇزدىكسىز كورسەتىپ جاتىر. سۋ تاسقىنى كەزىندە قۇتقارىلعانداردى، كيىز ۇيلەردىڭ، كولىكتەردىڭ سۋعا اعىپ كەتكەنىن تەك تەلەارنا ارقىلى عانا كورىپ وتىرمىز، - دەيدى التاي قالاسىنىڭ تۇرعىنى بولات قاڭتارباي.

جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ ايتۋىنشا، ەكى ايماقتا دا اپاتقا ۇشىراعان اۋدانداردا ۇكىمەت قۇتقارۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، شىققان شىعىنداردى ەسەپكە الىپ جاتىر. سوڭعى كۇندەرى سۋ تاسۋ قاۋپى سەيىلگەن.

قىتايدىڭ شىڭجاڭ- ۇيعىر اۆتونوميالىق ولكەسىندە شامامەن ءبىر جارىم ميلليونعا جۋىق ەتنيكالىق قازاق تۇرادى. ولاردىڭ ءبىراز بولىگى كوشپەلى تۇرمىس سالتىنان اينىماي، مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسادى.

دەرەككوز: «ازاتتىق» راديوسى