بەس جاسىندا ۆيدەوبلوگ جۇرگىزىپ، ءۇش تىلدە سويلەگەن
8 جاسار بالدىرعان وقۋ وزاتى. جۋىردا ەلوردادا وتكەن قالاىشىلىك «جۇزدەن جۇيرىك» وليمپياداسىندا ماتەماتيكادان I -ورىن يەلەنىپ، سىنىبىنىڭ، تۇتاس مەكتەبىنىڭ مارتەبەسىن بيىكتەتتى.
ەرالى ءسابي كەزىنەن-اق بيىك تۇعىردان كورىنۋگە تالپىنىپ كەلەدى. 2 جاسىندا سۋدا ءجۇزۋدى ۇيرەنىپ، 4 جاسىندا اعىلشىنشا ءتىل سىندىرىپ، 5 جاسىندا youtube جەلىسىندە اعىلشىنشا ۆيدەوبلوگ جۇرگىزە باستاپتى. جەكە بلوگىندا ول «Lego» ويىنشىقتارىن تانىستىرىپ، ويناۋ تاجىريبەسىمەن ءبولىسىپ كەلگەن...
بولار بالا... بلوگىنان
«بلوگ جۇرگىزۋ يدەياسى ماعان انگليادا وقىپ جۇرگەنىمدە كەلدى»، - دەيدى ەرالىنىڭ ءوزى. سويتسەك، ەرالى ءبىرىنشى سىنىپتىڭ تابالدىرىعىن اعىلشىن جەرىندە اتتاعان ەكەن. اتا-اناسى قانات پەن بايان ءۇش جىل بۇرىن «بولاشاق» باعدارلاماسىمەن بريتانيانىڭ نورۆيچ قالاسىندا بولىپتى. ەرالى اكە- شەشەسىمەن بىرگە وسى ەلگە ەرە بارعان. «نورۆيچ قالاسىنىڭ مەكتەبىندە اعىلشىنشا وقۋ العاشقى ءۇش ايدا ماعان قيىنعا سوقتى. اعىلشىن بالالارىمەن ءتۇسىنىسىپ كەتە الماي، قينالاتىنمىن. انام اعىلشىندى تەزىرەك ۇيرەنىپ كەتۋىم ءۇشىن Youtube جەلىسىنەن الەمگە ايگىلى EvanTubeHD ارناسىن قويىپ بەرەتىن»، - دەيدى بالاقاي.
ەرالى ايتىپ وتىرعان ارنانى نيۋ- يوركتا تۇراتىن 11 جاسار يۆەن ەسىمدى جەتكىنشەك تۇراقتى تۇردە جۇرگىزەدى ەكەن. بۇگىندە يۆەن جۇرگىزەتىن 3 ارناعا بۇكىل الەم بويىنشا 3 جارىم ميلليوننان اسا بالا جازىلىپتى. امەريكالىق ءجاسوسپىرىم جەلىلىك ارناسىندا Minecraft, Disney Infi nity, Clash of Clans, Skylanders, Roblox جانە وزگە دە كومپيۋتەرلىك ويىنداردان العان اسەرىمەن بولىسەدى. ەرالى وسى يۆەن زامانداسىنىڭ بلوگتارىن تاماشالاپ ءجۇرىپ، ءۇش ايدان سوڭ اعىلشىنشا ەركىن شۇيىركەلەسىپ كەتكەنىن بايقاماي دا قالىپتى.
تايم- مەنەدجمەنت - ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ
قازىر ەرالى بلوگ جازۋدى جالعاستىرىپ، اعىلشىن ءتىلىن تەرەڭدەپ مەڭگەرۋگە كىرىسىپتى. ساباقتان تىس ۋاقىتتا اريفمەتيكا ورتالىعىنا بارادى، كاراتە كيۋكوشينكايمەن اينالىسادى. سپورتتىڭ بۇل تۇرىنەن قىزعىلت سارى بەلبەۋ يەگەرى. مەنتالدى اريفمەتيكادان رەسپۋبليكالىق وليمپيادادا باعىن سىناپ، ءوز دەڭگەيى بويىنشا ەڭ جاس قاتىسۋشى اتاندى. جاقىندا ماتەماتيكادان باس جۇلدەگەر بولىپ، مەرەيى ۇستەم بولعانى تاعى بار. «وسىنىڭ بارىنە ۇلگەرۋ ءبىر وزىڭە اۋىر ەمەس پە؟» - دەپ سۇرادىق ەلگەزەك بالادان. ەرالى بىزگە تايم-مەنەدجمەنت تۋرالى سىر شەرتتى. سويتسەك، ونىسى ۋاقىتىڭدى كۇنىبۇرىن ءتيىمدى جوسپارلاي ءبىلىپ قانا قويماي، ءتيىمدى جۇمساي الۋ ماشىعى ەكەن. «Recreation road school» اتالعان مەنىڭ نورۆيچتەگى مەكتەبىمدە «ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانىڭدار» دەپ ۇنەمى ەسكەرتىپ وتىراتىن»، - دەيدى ەرالى.
اعىلشىن مەكتەبىندەگى ناۋرىز
بالاقايدىڭ پىكىرىنشە، ومىردە تابىستى بولۋىڭ ءۇشىن ۇستازىڭ ۇلاعاتتى، ال وقىعان مەكتەبىڭ ۇلگىلى بولعانىنىڭ دا ماڭىزى زور. «مەكتەپ پەن مۇعالىمنەن جولىم بولعان سياقتى. نورۆيچ قالاسىنداعى ميسس حيۋم ەسىمدى ءمۇعالىمىم كەرەمەت جان ەدى. كەتەرىمدە «اعىلشىنشاڭدى ۇمىتپا» دەپ كوپ كىتاپ بەردى.
نورۆيچتەگى ۇستازدارىم مەن سىنىپتاستارىممەن قوشتاسقاندا، ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى - ناۋرىز مەيرامىن دۇرىلدەتىپ وتكىزدىك. انام الماتىدان ارنايى الدىرتقان تارى، قۇرت، مايسوك، جەنت، باۋىرساق داستارحانعا قويىلدى. شەتەلدىك دوستارىما باۋىرساق ۇلەستىرىپ، اكەم ەكەۋمىز «ەلىم مەنىڭ» ءانىن ايتتىق»، - دەيدى ەرالى.
قازىر ەرالى استاناداعى №60 -ليتسەيدىڭ 2-سىنىپ وقۋشىسى. بۇدان 8 جىل بۇرىن ەلباسىنىڭ ءوزى كەپ اشقان بۇل ءبىلىم شاڭىراعى 2014 -جىلدىڭ قورىتىندىسىندا «ەلوردانىڭ ەڭ ۇزدىك مەكتەبى» اتانعان. 2013 -جىلى بۇل مەكتەپ ەۋروپالىق ءبىلىم ساپاسىن بەرەتىن ۇزدىك مەكتەپ ساناتىنا ەنىپتى. ەرالىنىڭ سىنىپ جەتەكشىسى انار باتىرحان قىزى بولسا شاكىرتتەرىن ايالاي بىلگەن ارداقتى ۇستاز. «ناعىز زاماناۋي ۇستاز كىم دەسە، كوپ ويلانباستان انار باتىرحان قىزىن كورسەتۋگە بولادى»، - دەيدى اڭگىمەگە ارالاسقان بالدىرعاننىڭ اناسى بايان. «ءبىر كۇنى ەرالى «دوسىڭ اشۋلانسا، ونىڭ كوزىنە مەيىرىممەن بەس سەكۋند بويى قاراپ تۇر. اشۋى تارقاپ، جادىراپ سالا بەرەدى» دەپ كەلدى. ونى قايدان ەستىگەنىن سۇراسام، انار اپاي ايتتى دەيدى. وسىنداي ونەگەلى ءسوز ايتا بىلگەن مۇعاليمادان قالايشا اينالىپ كەتپەيسىڭ»، - دەيدى اعىنان جارىلعان اناسى.
كىتاپ جازعىم كەلەدى
«قازاق جانە اعىلشىن تىلىندە كىتاپ جازعىم كەلەدى»، - دەيدى ەرالى. 8 جاسار بالا نە جازار ەكەن دەپ العاشىندا كۇدىكتەنە قارادىق. ونىمىزدى بىردەن اڭعارعان بالاقاي: «باسىما كۇندەلىكتى نەشە ءتۇرلى يدەيالار كەلەدى. سولاردى بالا كەزىمدە جازىپ قويسام دەيمىن. ايتپەسە، قازىر ويلاعانىمدى كەيىن ۇمىتىپ قالۋىم مۇمكىن عوي. ازىرشە ويلارىمدى اكەمنىڭ سمارتفونىنىڭ ديكتوفونىنا جازىپ قويىپ ءجۇرمىن»، - دەپ وي ءبولىستى بالاقاي. ەرالىنىڭ زور تالابىنا ءسۇيسىنىپ، تىلەۋلەستىك بىلدىردىك.
ارايلىم مەلدەش، №170 ليتسەيدىڭ وقۋشىسى.
الماتى قالاسى «ۇلان»، №21
(24.05.2016)