التىن تۋرالى قىزىقتى دەرەكتەر

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - الەمدە نەشە ءتۇرلى باعالى تاس بولعانىمەن، التىننىڭ ورنى ءبىر توبە. مەندەلەيەۆ كەستەسىندەگى بارلىق ەلەمەنت ىشىندە التىن عانا اقشا ورنىنا جۇرگەن. سوعان قاراپ- اق، ادامزات ءۇشىن التىننىڭ نارقىن انىقتاۋعا بولادى.

حيميا سالاسىندا التىن «Au» سيمۆولىمەن بەلگىلەنەتىنىن ءبارىمىز بىلەمىز. ول لاتىن تىلىندە aurum - «جارقىن راۋان» ، «تاڭعى شاپاق» دەگەن ماعىنا بەرەدى.

«التىن» ءسوزى ەسكى اعىلشىن ءتىلىنىڭ «geolu» سوزىنەن شىققان. ماعىناسى - «سارى» .

التىننىڭ جەۋگە جارامدى ءتۇرى دە بار. ازيانىڭ كەيبىر ەلدەرىندە التىندى جەمىس- جيدەك جانىنا، كوفە مەن شايعا قوسىپ بەرەدى. الەمدەگى ەڭ قىمبات گامبۋرگەر التىن قاۋىزى (حلوپيا) قوسىلىپ جاسالادى.

ادام اعزاسىندا شامامەن 0,2 ميلليگرامم التىن بار، اسىرەسە قان قۇرامىندا باسىم.

ارحەولوگيالىق دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، التىن مەن مىس ب. ز. ب. 5000 جىل بۇرىن ادامزات يگەرگەن ەڭ العاشقى مەتالل.

التىن ءبىزدىڭ عالامشاردىڭ ءار كونتينەنتىنەن تابىلعان. عالىمدار ونى مارس، مەركۋري، شولپان عالامشارلارىنان دا تابۋعا بولادى دەيدى.

تازا التىن تىم جۇمساق بولاتىنى سونشالىق، قولمەن- اق مايىستىرۋعا بولادى.

التىن C° 1064,18 تەمپەراتۋرادا بالقيدى جانە ەلەكتر مەن جىلۋ وتكىزەتىن قاسيەتكە يە. سونىمەن بىرگە، ول توتتانبايدى.

التىن وتە يىلگىش مەتالل. ودان ءتىپتى تىگىن ءجىبىن جاساۋعا دا بولادى. ءجىپ تۇرىنە كەلتىرۋ ءۇشىن ءبىر ۋنتسيا (28,35 گ) التىندى 50 ميلگە (80,47 ك م) دەيىن سوزۋعا بولادى.

الەمدەگى ەڭ ۇلكەن كەسەگى 250 كيلوگرام سالماق تارتادى.

massaget.kz