قازاقستانداعى ەرەكشە جەتى مەشىت - فوتو
وسى ورايدا islam.kz سايتى ەلىمىزدەگى ەرەكشە جەتى مەشىتتى نازارلارىڭىزعا ۇسىنادى.
ەل مۇسىلماندارى ءۇشىن قازاق توپىراعىندا ءار ۋاقىتتا كوپتەگەن مەشىتتەر بوي كوتەردى. ونىڭ العاشقىلارىنىڭ ءبىرى - IX عاسىردا ماڭعىشلاق تۇبەگىنىڭ جارتاسىندا تۇرعىزىلعان «شاقپاق اتا» مەشىتى.
قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاندا 2700 گە جۋىق مەشىت بار. تومەندەگى تىزىمدە ەرەكشە ءارى قۇرىلىسى عاجاپ مەشىتتەر تىزبەكتەلگەن:
1. «ازىرەت سۇلتان» مەشىتى
«ازىرەت سۇلتان» مەشىتى - استانادا ورنالاسقان، قازاقستانداعى جانە ورتا ازيا ەلدەرىنىڭ ىشىندە ەڭ ءىرى مەشىت سانالادى. مەشىت قۇرىلىسى 2010-2012-جىل ارالىعىندا ءۇش جىلدا بوي كوتەردى. قۇلشىلىق ءۇيىنىڭ 9 كۇمبەزى، 77 مەترلىك 4 مۇناراسى بار، سىيىمدىلىعى ون مىڭ ادامعا ارنالعان.
2. سەمەي مەشىتى
سەمەي مەشىتى - قازاقستانداعى ەڭ ەسكى مەشىتتەردىڭ ءبىرى. قۇرىلىسى 1852-جىلى باستالعان. كىرپىشپەن كوركەمدەلگەن 14 تەرەزەسى مەشىتتىڭ نەگىزگى كوركى بولىپ تابىلادى.
3. پاۆلودار قالاسىنداعى «ءماشھۇر ءجۇسىپ» مەشىتى
پاۆلودار قالاسىنداعى «ءماشھۇر ءجۇسىپ» مەشىتى وزىندىك ساۋلەتىمەن ەرەكشەلەنەدى. عيمارات جوباسى سەگىزبۇرىشتى جۇلدىزدى بەينەلەيدى. الايدا، ونىڭ ەڭ قىزىقتى تۇسى- شاڭىراق ىسپەتتەس كوتەرىلگەن كۇمبەزى. ول ەجەلگى تۇركى ۇيلەرىنىڭ كۇمبەزىن كورسەتەدى.
4. قاراعاندى ورتالىق مەشىتى
قاراعاندى ورتالىق مەشىتى - قازاقستانداعى ۇلكەن مەشىتتەردىڭ ءبىرى، سىيىمدىلىعى 4000 ادامدى قامتيدى. عيمارات ءداستۇرلى كلاسسيكالىق يسلام ارحيتەكترۋاسى بويىنشا تۇرعىزىلعان. ورتالىق ۇلكەن كۇمبەزى جانە ءتورت بۇرىشتا مۇنارالارى بار. مەشىت ينتەرەرى قازاق حالقىنىڭ ويۋلارىمەن كوركەمدەلگەن.
5. قوستاناي مەشىتى
ەڭ ەكلەكتيكالىق مەشىت قوستاناي قالاسىنا تيەسىلى. ول 1893-جىلى سالىنعان. مەشىتتىڭ ەرەكشەلىگى عيمارات قۇرىلىسىندا يسلام ارحيتەكتۋراسى مەن ەكلەكتيكا ەلەمەنتتەرىن ۇيلەستىرىلۋىندە.
6. كوكشەتاۋ قالاسىنداعى «ناۋان حازرەت» مەشىتى
كوكشەتاۋ قالاسىنداعى «ناۋان حازرەت» مەشىتى - ەلىمىزدەگى اعاشتان تۇرعىزىلعان سيرەك مەشىتتىڭ ءبىرى. عيباداتحانانىڭ تاريحى دا عاسىرعا تاتيدى، 1904-جىلى ىرگەتاسى قالانعان.
7. قازاقستانداعى «قىتايلىق ۇلگىدەگى» مەشىت
قازاقستانداعى «قىتايلىق ۇلگىدەگى» مەشىت قىتايمەن شەكارالاس جاتقان جاركەنت قالاسىندا ورنالاسقان. بۇل عاجاپ عيمارات 1895-جىلى قىتايلىق ساۋلەتشى حون پيكتىڭ جوباسى نەگىزىندە سالىنعان.