قازاقتىڭ ايگىلى اكتەرى، رەجيسسەر شاكەن ايمانوۆ تۋرالى قىزىقتى دەرەكتەر

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - ول كىسىنىڭ شىن ەسىمى - شاھكارىم. سوسىن ايگىلى اكتەر كاۋكەن (ءابدىراحىم) كەنجەتايەۆ شاكەن ايمانوۆتىڭ تۋعان ءىنىسى.

قازاقتىڭ ايگىلى اكتەرى، رەجيسسەر شاكەن كەنجەتاي ۇلى ايمانوۆ تۋرالى قىزىقتى دەرەكتەر وقي وتىرىڭىزدار:

1. ازان شاقىرىپ قويعان ەسىمى - شاھكەرىم.

2. 1914 -جىلى 15 -اقپاندا پاۆلودار وبلىسىنىڭ باياناۋىل اۋدانىندا تۋعان.

3. اكەسى كەنجەتاي مەن تۋعان جەزدەسى، تەڭدەسسىز ءانشى قالي بايجانوۆتان تاربيە الا وتىرىپ، ول ءوزىنىڭ ارتىستىك دارىنىن ەرتە بايقاتادى.

4. 1932-33 -جىلعى ماۋسىمنان تەاترعا جۇمىسقا قابىلداندى.

5. كينوعا 1938 -جىلدان باستاپ تۇسەدى.

6. 1954 -جىلدان باستاپ رەجيسسەر بولىپ، ءبىرقاتار فيلمدەردى ءتۇسىردى.

7. تەاترداعى العاشقى ءرولىن پوگوديننىڭ «مەنىڭ دوسىم» پەساسىندا وينادى.

8. قازاق تەاترىندا 40 تان استام جاڭا بەينە جاساپ، 15 تەي سپەكتاكل قويادى.

9. ول 1938 -جىلى قازاقتىڭ تۇڭعىش دىبىستى فيلمى «امانگەلدى» فيلمىنە العاش رەت تۇسەدى. بۇل كارتينادا ول ەپيزودتىق ءرول وينايدى.

10. 1947-1951 ج ج. اتالعان تەاتردىڭ باس رەجيسسەرى بولادى.

11. 1952 -جىلى «اباي» (م. اۋەزوۆ، ل. سوبولەۆ) قويىلىمى ءۇشىن ستالين اتىنداعى ك س ر و مەملەكەتتىك سىيلىعىنا يە بولادى.

12. 1959 -جىلى ك س ر و حالىق ءارتىسى اتاعىن يەلەندى.

13. 1970 -جىلى «اتاماننىڭ اقىرى» فيلمى ءۇشىن قازاق ك س ر مەملەكەتتىك سىيلىعى بەرىلدى. بۇل سىيلىق شاكەن ايمانوۆقا قازا بولعاننان كەيىن بەرىلگەن بولاتىن.

14. 1970 -جىلى 24 - جەلتوقساندا ماسكەۋ قالاسىندا جول اپاتىنان كوز جۇمادى. د. قونايەۆتىڭ ارالاسۋىمەن دەنەسى الماتى قالاسىنا جەتكىزىلىپ، مۇحتار اۋەزوۆ، قانىش ساتپايەۆ سياقتى كورنەكتى مادەنيەت جانە عىلىم قايراتكەرلەرى جەرلەنگەن ورتالىق زيراتقا جەرلەنەدى.

15. الماتى قالاسىنىڭ كوشەسى (1972) جانە «قازاقفيلم» ستۋدياسى (1984) شاكەن ايمانوۆ ەسىمىمەن اتالادى. ول تۇرعان ءۇي مەن كينوستۋديا عيماراتىنا مەموريالدىق تاقتا ورناتىلعان. پاۆلودار قالاسىندا شاكەن ايمانوۆ اتىنداعى كينوتەاتر بار.

16. ش. ايمانوۆ كوزى تىرىسىندە مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «اباي جولى» ەپوپەياسى بويىنشا كوپ سەريالى كوركەم فيلم ءتۇسىرۋدى ويلاستىرىپتى. ش. ايمانوۆقا جاقىن جۇرگەن ادامداردىڭ ايتۋىنا سەنسەك، «ءتورت سەريالى ەتىپ ءتۇسىرۋدى جوبالاپ ءجۇرۋشى ەدى...» دەيدى.

17. «مۇحتار اۋەزوۆتىڭ شاكەن ايمانوۆپەن ءبىر ءتۇن، تاڭ اپپاق بولىپ اتقانشا سىرلاسقانىنا كۋامىن» - دەيدى شاحان مۋسين.

18. شاكەن جارى حاديشاعا 1938 -جىلى ۇيلەنگەن. ولاردىڭ مۇرات، ءمادي ەسىمدى ۇلدارى بولادى. ءبىراق ءمادي ەرتە قايتىس بولىپ كەتەدى. مايرا شاكەننىڭ تۋعان قىزى ەمەس. جارى حاديشانىڭ شاكەنگە دەيىن باسقا ءبىر كۇيەۋى بولعان. ول رەپرەسسياعا ۇشىرايدى. كەيىن شاكەندى كەزدەستىرىپ، سوعان تۇرمىسقا شىعادى.

19. جىل سايىن الماتىدا شاكەن ايمانوۆ كينوفەستيۆالى وتەدى.

szh.kz