ۇلى دالا وسيەتى
وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى اكىمدىگىنىڭ مەرەيتويعا تارتۋ رەتىندە ۇسىنعان جيناقتان بابالارىمىزدىڭ سوڭىنا ولشەۋسىز مۇرا رەتىندە قالدىرعان وي مارجاندارىن وقي الاسىزدار.
2015 -جىلدىڭ 2 - شىلدەسىندە ەلوردامىزداعى «كورمە» ورتالىعىندا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قاتىسۋىمەن «نۇرلى جول» جانە ۇدەمەلى يندۋستريالدىق- يننوۆاتسيالىق دامۋ مەملەكەتتىك باعدارلامالارىنىڭ ىسكە اسىرىلۋى بارىسىنا ارنالعان جالپۇلتتىق تەلەكوپىردىڭ وتكەنى بەلگىلى. جيىن سوڭىندا ءىس- شارانى قورىتىندىلاپ، حالىقپەن وي بولىسكەن ەلباسى قازاقستاننىڭ بەيرەسمي سيمۆولدىق اتاۋىن بۇكىل الەم بويىنشا ىلگەرىلەتۋ تۋرالى تىڭ مىندەت قويىپ، «ادەتتە، جاپونيانى - كۇنشىعىس ەلى، كورەيانى - تاڭعى شىق ەلى، نيدەرلاندىنى - قىزعالداقتاردىڭ وتانى، قىتايدى - اسپان استى ەلى دەپ جاتامىز. قازاقستانعا دا وسىنداي اتاۋلى برەند جەتىسپەيدى. ءبىز - ۇلى دالانىڭ پەرزەنتتەرىمىز. ءبىزدىڭ بابالارىمىز وسى دالادا ءومىر ءسۇرىپ، كوككە تابىنعان. ءتاڭىرى دەگەنىمىزدىڭ ءوزى - كوك اسپان. ءبىزدىڭ تۋىمىزدىڭ كوك ءتۇستى بولۋىنىڭ استارىندا دا وسىنداي سىر بار. بىرەگەي كوك ءتۇس - ەلىمىزدىڭ بىرلىگىنىڭ بەلگىسى. ەندەشە، بىزگە نەگە ءوزىمىزدى ۇلى دالا ەلىمىز دەپ اتاماسقا» ، - دەگەن ويىن بىلدىرگەن ەدى.
ەلباسىنىڭ جۇرتقا وي تاستاعان وسى سوزدەرىن نەگىزگە العان وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمدىگى ۇلى دالانىڭ رۋحاني بايلىعىمەن حالىقتى قايتا قاۋىشتىرىپ، قوعامدىق سانادا سول ۇلى مۇرامىزدى جاڭعىرتۋ ماقساتىندا «ۇلى دالا وسيەتى» جيناعىن شىعارۋعا مۇرىندىق بولعان ەدى. يگىلىكتى ءىس- شارانى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن وبلىس اكىمدىگىنىڭ باسشىلىعىمەن وڭىردەگى تانىمال عالىمداردان، ادەبيەتتانۋشىلار مەن تاريحشىلاردان تۇراتىن شىعارماشىلىق توپ قۇرىلدى. دانا بابالارامىزدىڭ سوڭىنا ولشەۋسىز مۇرا رەتىندە قالدىرعان وي مارجاندارىن جانە قولىنا قالام ۇستاعان ءسوز زەرگەرلەرىنىڭ تاعىلىمدى وي تۇيىندەرىن زەرتتەگەن شىعارماشىلىق توپتىڭ جاساعان جۇمىسىنىڭ ارقاسىندا «ۇلى دالا وسيەتى» جيناعى جارىق كورىپ، قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىق مەرەيتويى قارساڭىندا حالىقتىڭ رۋحاني يگىلىگىنە اينالىپ وتىر.
«ۇلى دالا وسيەتى» كىتابىنىڭ بەتاشارى رەتىندە تاۋەلسىزدىك تۋىن تىگىپ، مەملەكەتىمىزدىڭ الەمدەگى دامىعان وتىز ەلدەردىڭ قاتارىنان تابىلۋى ءۇشىن ەرەن ەڭبەك اتقارىپ كەلە جاتقان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ وي- تۇجىرىمدارى بەرىلدى.
جيناق ءۇش بولىمنەن تۇرادى. «وي تۇبىنەن شىققان ءسوز.. » دەپ اتالاتىن العاشقى تاراۋدا ءبىزدىڭ داۋىرىمىزگە دەيىنگى مىڭجىلدىقتاردا ءومىر سۇرگەن انحارسيستەن باستاپ (اناقارىس) ، تۇركى دۇنيەسىنە ولشەۋسىز ۇلەس قوسقان - تونىكوك، بىلگە قاعان، كۇلتەگىن سياقتى، سونداي- اق، ىرگەلى مەملەكەت قۇرعان ويشىل دا قولباسشى تۇلعالاردىڭ تاسقا بادىزدەلىپ، بىزگە جەتكەن عاجايىپ ويلارى ساراپتالىپ، ءبىر ىزگە ءتۇسىرىلدى. «قارا قىلدى قاق جارعان» تاراۋىنان قازاقتىڭ ءبي- شەشەندەرى، اقىن- جىراۋلارىنىڭ ەل بولۋ يدەياسى، اتامەكەن، ەرلىك پەن يماندىلىق توڭىرەگىندەگى قۇندى وي- پىكىرلەرىن وقي الاسىزدار. «قۇمنان التىن سۇزگەندەي» دەپ اتالاتىن سوڭعى بولىمدە ەلدىڭ ەگەمەندىگىن اڭساپ، جانىن پيدا ەتكەن الاش ارداقتىلارى مەن تاۋەلسىزدىك يدەياسىن ۇلتىمىزدىڭ ساناسىنا سىنالاپ سىڭىرگەن ءسوز زەرگەرلەرىنىڭ وي- تولعامدارى كورىنىس تاپتى.
قانداي زاماندا دا حالقىمىز دالا دانىشپاندارىنىڭ ءسوز ونەرىن جوعارى باعالاپ، «اتادان - وسيەت، انادان- قاسيەت» دەپ ونى ءومىرىنىڭ نەگىزگى باعدارشامىنا اينالدىرعان. ءجون سوزگە توقتاعان، اتالى سوزگە قۇلاق اسقان، ءومىر تۇيتكىلدەرىنىڭ ءبارىن دە كەڭەسىپ وتىرىپ ورتاق مامىلەگە، ءبىر شەشىمگە كەلگەن.
«ۇلى دالا وسيەتى» جيناعى سول ۇلى ءداستۇردىڭ جالعاسىن تابۋىنا سەپتىگىن تيگىزىپ، ۇلى بابالارامىزدىڭ دانالىق وي ۇشقىندارى جاس ۇرپاقتىڭ رۋحىن كەمەلدەندىرىپ، ولاردىڭ بويىنا ماڭگىلىك رۋحاني ازىق بولارىنا سەنىمىمىز كامىل.