بابالار ءسوزى: ءۇشباستاۋ اتاۋى تۋرالى اڭىز
بۇل جوبا اياسىندا «بابالار ءسوزى» ، «قازاق حاندارى» ، «ەجەلگى قالالار تاريحى» ، «حالىق قازىناسى» قاتارلى جاڭا ايدارلار اشىلدى. «بابالار ءسوزى» ايدارى نەگىزىنە «مادەني مۇرا» باعدارلاماسى اياسىندا شىققان 100 تومدىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ جىر- تولعاۋلارى، قيسسا- داستاندار، ءسوز ۇستاعان شەشەندەر مەن بيلەرىمىزدەن قالعان ناقىلدار، تاريحي جادىگەرلەر الىندى. «قازاق حاندارى» ايدارىندا تاريحىمىزدا ەلىنە قورعان بولعان حانداردىڭ ءومىرى تۋرالى دەرەكتەر بەرىلەدى. ال «ەجەلگى قالالار تاريحى» ايدارىنا قازاق دالاسىنداعى وركەنيەتتىڭ ورداسى بولعان كونە قالالاردىڭ تاريحى تۋرالى جازبالار جاريالانادى. «حالىق قازىناسى» ايدارى بويىنشا قازاقستانداعى تاريحي، مادەني ەسكەرتكىشتەر، قازاق حالقىنىڭ سالت- داستۇرلەرى، قولونەر، قارۋ- جاراقتارى تۋرالى ماعلۇماتتار بەرىلمەك. جوبا ماتەريالدارى قازاق تىلىندە (قازاقشا جانە توتە جازۋمەن) اگەنتتىك سايتىندا جاريالانادى.
***
ءۇشباستاۋ
ەرتە زاماندا بۇل ارادا ءبىر كول بولىپتى. كول ماڭى كوك جايساڭ، قارا قۇيرىق، قۇلان، بۇعى سياقتى اڭداردىڭ مەكەنى ەكەن. اققۋ، ۇيرەك، قاز قاتارلى قۇستار دا وسى ارادا ءوسىپ- ءونىپتى. سولتۇستىكتەن وڭتۇستىككە باراتىن جىل قۇستارى ۇزىن ساپاردان قاناتى سايران سالىپ جالعاستى ساپارىنا بەت تۇزەيدى ەكەن.
ءبىر اقساقالدى كاريا كۇنەلتۋدىڭ جولىن ىزدەپ قىزىن ەرتىپ ساپارعا شىعىپتى. اكەلى- بالالى ەكەۋى قاعىر دالادا قاڭعىرىعى تۇتەپ، سۋ تابا الماي قاريا ولۋگە اينالىپتى. ولار كەنەتتەن كولدى كورىپتى. قىز ءۇش توستاعان الىپ سۋعا جونەلىپتى، ول سۋ الىپ قايتىپ كەلسە، اكەسى الدەقاشان جان ءۇزىپتى. قىز اكەسىن قۇشاقتاپ جىلاي بەرىپتى. وسىلايشا ءۇش كۇن، ءۇش ءتۇن جىلاپ ەسىنەن تانىپتى.
قانشا ۋاقىت وتكەنى بەلگىسىز قۇستاردىڭ سايراعان داۋىسىنان ەسىن جيناعان قىز قاراسا ءۇش توستاعان قويعان جەردەن ءۇش ءمولدىر باستاۋ پايدا بولىپتى دا ءبىر- بىرىنە قوسىلىپ، ەن دالاعا قاراي اعىپ جاتىپتى.