دانيا قازاقتارى تۋرالى نە بىلەمىز؟
بەس ميلليونعا جۋىق حالقى بار سولتۇستىك ەۋروپاداعى ەلدە قانداستارىمىزدىڭ سانى كوپ ەمەس. «ولاردىڭ بىزدەگى قازاقتارمەن سالىستىرعاندا تىرلىكتەرى تىم قاۋىرت كورىندى ماعان. قانداستارىمىز ءىرى كورپوراتسيالاردا، IT- تەحنولوگيا جانە مەيرامحانا ىسىمەن اينالىسادى» - دەيدى ءاليا شامشيەۆا.
اقتوبەدەن ارنايى بارعان ول دانياداعى تىرشىلىكتى كوزبەن كورىپ قايتقان ەدى. ەندەشە جولجازبانى نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.
اتاجۇرتتان الىس جاتقان جاتقان قازاقتار ءبىر-بىرىمەن تىعىز قارىم-قاتىناستا. ۇلتتىق ءداستۇردى دە بەرىك ۇستانادى. انا تىلگە دەگەن قۇرمەتى جوعارى. داتتار وزدەرى كەرەمەت ۇيلەردە تۇرادى. مۇنداي ۇيلەر تىم قىمبات بولعانىمەن، داتتاردىڭ وعان جاعدايى جەتەدى.
ءبىراق ولاردىڭ تابىسىنىڭ 40 پايىزى وسىناۋ ۇيلەردىڭ سالىعىن تولەۋگە كەتەدى ەكەن. ءبىر دات ورتاشا ەسەپپەن 400 شارشى مەتر بولاتىن پاتەرگە يەلىك ەتە الادى. ال شاعىن جەر سوتىعىنىڭ ءوزى 10 سوتىقتان اسادى. مۇنىڭ ىشىنە كوپقاباتتى ۇيلەر مەن گۇل باعى كىرەدى. بارلىق ۇيلەرگە ارنايى كۇزەت قىزمەتى ورناتىلعان. دانيا ءبىزدىڭ ەلدەن 60 ەسە كىشى. ولار ءبىر-بىرىمەن اعىلشىن تىلىندە سويلەسەدى ەكەن.
دەگەنمەن ۇلكەندەردىڭ ايتۋىنشا تۋعان ءتىلدى جاستار ۇمىتىپ بارادى دەيدى. ول جاقتاعى تۇراقتاپ قالعان قازاقتاردىڭ تىلىندە نەولوگيزم جوق. ءبىراق ءتۇسىنىسىپ كەتە الاسىڭ. قىتايدان، اۋعانستاننان جانە تۇركيادان بارعان قازاقتار ۇيلەرىن ويۋلاپ، ۇلتتىق ۇلگىدە ۇستامايدى. تەك جيھاز كوپ ارتىق دۇنيەنى كوزىڭ شالمايدى.
داتتاردىڭ ءسۇيىپ جەيتىن تاعامى - ستەيك. دانياداعى قازاقتاردا ەتتى كوپ جەيدى. ءبىراق ولار ەتتى قاتتى قايناتادى نەمەسە قاتتى قۋىرىپ جىبەرەدى دەيدى ءاليا. ارينە ءبىزدىڭ ەت تاعامىمىزدى دانيا قازاقتارى دا ءسۇيىپ جەيدى. ءتىپتى داتتارعا دا ۇنايدى. ەگەر جەرگىلىكتى قازاقتار داتتاردى قوناققا شاقىرسا، ولاردىڭ الدىمەن سۇرايتىنى قازاقتىڭ ەت تاعامى ەكەن.
داتتار قوناققا قالاي بارادى نەمەسە قالاي شاقىرادى؟
مەنىڭ اپكەم ەسبەرگتە تۇرادى. مەن بارعان كۇنى ول كورشىسىن جانە دوستارىن شاقىردى. مەن بىردەن باۋىرساق پەن وليۆە سالاتىن جانە مانتى دايىندايمىن دەدىم. ءبىراق اپكەم دانيادا ۇستەلگە تەك ءبىر عانا اس قويىلادى دەدى. سالاتتىڭ ءبىر ءتۇرى جانە دەسەرت. تاماقتانىپ بولعان سوڭ قوناقتار دايىندالعان تاعامدارعا قاتىستى ءوز پىكىرلەرىن ايتادى ەكەن. ءدامدى شىقسا ۇنادى دەيدى، ۇناماسا كەم-كەتىكتەرىن دە ايتۋدى ۇمىتپايتىن كورىنەدى. قوناقتار ۇيگە وزدەرىمەن بىرگە ىشەتىن سۋسىندارىن الا كەلدى. ەشقايسىسى اياق كيىمدەرىن شەشكەن جوق. ءتىپتى دانيا كوشەلەرىنىڭ تازالىعى سونشالىقتى، ءاسفالتتى ارنايى سۋسابىنمەن جۋادى ەكەن. مەن قوناقتار قايتار تۇستا قازاقتىڭ داستۇرىمەن سارقىت سالىپ بەرگىم كەلدى. ولار بۇل ىسىمە ءبىراز شامدانىپ قالدى. مەن قازاقتاردا بۇرىننان ساقتالعان ءداستۇرى ەكەنىن ايتتىم. ولار تۇسىنگەن سوڭ، بۇل داستۇرىمىزگە قىزىعىپ قالدى.
دانيانىڭ جەر كولەمى از بولعانىمەن، ونىڭ جارتىسىن اۋىلشارۋاشىلىعىن دامىتۋعا جۇمسايدى. جەمىس-جيدەك، كوكونىس جانە گۇل وسىرۋمەن اينالىسادى. ال مۇندا سيىردىڭ بىرنەشە تۇقىمىن كورۋگە بولادى.
دانيادا كوكونىس، ەت، ازىق-تۇلىك جانە كيىمنىڭ باعاسى وتە قىمبات. ءبىر كەلى قياردىڭ باعاسى شامامەن 600 تەڭگە بولادى. ءبىر بولكە نانعا دا وسىنشاما اقشا جۇمساۋىڭىزعا تۋرا كەلەدى. ەت پەن سىردىڭ باعاسى 5000 تەڭگە، ال تاۋىق ەتىنىڭ كەلىسى 2000 تەڭگە مولشەرىندە. ماسەلەن جينسى شالبارىن 30000 تەڭگەگە ساتىپ الاسىز. ولاردىڭ ايلىق تابىسى دا جوعارى. مىسالى مەدبيكەنىڭ ايلىعى 19 مىڭ كرون، تەڭگەگە شاققاندا 625 مىڭنىڭ شاماسى. ال دارىگەرلەرى 1,2 ميلليون تەڭگە كولەمىندە جالاقى الادى.
ول جاقتا حاتشىنىڭ قىزمەتى جوعارى باعالانادى ەكەن. تابىستارى ايىنا شامامەن ميلليون تەڭگە. ولار ءۇشىن مەديتسينالىق كومەكتىڭ كەز-كەلگەن ءتۇرى تەگىن. قالاسا ۇيدە بوسانۋعا دا مۇمكىندىك بار. پەرزەنتحانادا بوسانعان ايەل جاڭا تۋعان نارەستەمەن بىرگە ەكى ساعاتتىڭ ىشىندە ۇيىنە جەتكىزىلەدى. دانيانىڭ قالالارىنان ءدارىحانا تابۋ قيىنعا سوعادى. مەن كوپەنگاگەندە، بيللۋندە جانە ەسبەرگتە بولدىم. ءبىراق بىردە ءبىر ءدارىحانانى كوزىم شالمادى دەيدى ءاليا. داتتار وسى جاعىن ماقتانىشپەن ايتادى. ەسەسىنە شاشتاراز كوپ. ەركەكتەرى ايەلدەرىنە قاراعاندا شاشتارىن ءجيى الدىرادى. بارلىعى ءبىر شاش ۇلگىسىندە الدىراتىن سىڭايلى كورىندى ماعان.
ءاليانىڭ ايتۋىنشا دانيالىقتاردىڭ بالاعا دەگەن قامقورى وتە جوعارى. بالالار بولمەسىنەن ەشقانداي جۇمساق ويىنشىق پەن قۋىرشاقتى كورمەيسىز. بارلىق ويىنشىقتارى قۇراستىرمالى بولىپ كەلەدى. بالانىڭ اقىل ويىن دامىتۋعا باعىتتالعان مۋزىكالىق ويىنشىقتاردى دا كورۋگە بولادى. مىنە مەن كورگەن دانيانىڭ بۇگىنگى تىنىس-تىرشىلىگى وسىنداي.
Baq.kz