موڭعوليا قازاقتارى شەتەلدىك ساياحاتشى كوزىمەن - فوتو
بۇل جەرگە بۇرىن- سوڭدى ەشبىر شەتەل ساياحاتشىسىنىڭ اياعى تيمەگەنىن ايتا كەتۋ كەرەك. ەندەشە باكسەندەيلدىڭ موڭعوليا قازاقتارى جايىندا ازىرلەگەن فوتورەپورتاجىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.
موڭعوليانىڭ بايان- ولگەي ايماعىن مەكەندەيتىن حالىقتىڭ � ى قازاقتار. 100 مىڭعا جۋىق قازاق جۇرتى وسى ولكەدە بىتىراي تۇرمىس كەشۋدە. ولاردىڭ بارلىعى مۇسىلمان جانە تەك قازاق تىلىندە عانا سويلەيدى، جات مادەنيەت ەنبەگەن. موڭعول ءتىلىن تەك وزگەلەرمەن قارىم- قاتىناس شەڭبەرى نەگىزىندە عانا قولدانىپ جاتادى.
قازاقتار بۇل ماڭعا 18 عاسىر شاماسىندا اۋىپ كەلگەن. كوشپەندىلەر بۇگىندە قىتايمەن شەكارالاس جاتقان قۇلا ءدۇز تاۋلى اڭعار - دايىن جايلاۋىن مەكەن ەتىپ كەلەدى.
مۇنداعى قازاقتار سالت- داستۇردەن ەش جاڭىلماعان. مالدارىنا جايلى بولۋى ءۇشىن ءبىر جىلدا ءۇش- ءتورت رەت قونىس اۋدارادى. كيىز ۇيلەرى موڭعولداردىكىنەن وزگەشە: بيىك جانە كەڭ.
ءاربىر قازاقتىڭ ءۇيىنىڭ قاق ورتاسىندا ۇلكەن پەش بار. ول ءارى تاماق ىستەۋگە، ءارى ءۇيدى جىلىتۋعا ارنالعان. قابىرعالاردى اينالا جۇك جينالعان. ءار كورپە- توسەكتىڭ تۇسىندا كوز تارتار قولدان تىگىلگەن كىلەمدەر ىلىنگەن.
مۇندا وتباسى مۇشەلەرىنىڭ بارلىعى ءبىر شاڭىراق استىندا ءومىر سۇرەدى. ءۇي كەرەگەسىنە ادەتتە كۇندەلىكتى تۇرمىسقا قاجەتتى بۇيىمدار ىلىنەدى. ال، قازاقتاردىڭ كيىمدەرى مەن توسەنىشتەرى جابايى اڭداردىڭ تەرىسىنەن تىگىلگەن.
63 جاستاعى تاۆاي اقساقال ەل اراسىندا جومارت، قوناقجاي رەتىندە تانىلعان سىيلى كىسى. ۇيىنە كەلگەن قۇدايى قوناقتى كەز- كەلگەن ۋاقىتتا اسپەن جانە قىمىزبەن قۋانا قارسى الادى.
دايىن جايلاۋىنداعى قازاق ايەلدەرى ءۇي شارۋاسىمەن بىرگە قوراداعى مالدى دا كۇتىپ- باعۋمەن اينالىسادى. مۇنداعى قازاقتاردىڭ قوراسىندا ۇساق مالدان بولەك جىلقى جانە قوداس تا بار. ولارعا جەم- ءشوپ بەرىپ، ءسۇتىن ساۋۋ ايەلدەرگە جۇكتەلگەن مىندەت.
قازاق اۋىلدارىندا ەڭبەكسىز جاتقان ەشكىم جوق. ەڭبەكتەگەن بالادان ەڭكەيگەن قارياعا دەيىن شارۋادا. سول سەكىلدى بويجەتكەن قىزداردىڭ دا وزىنە جۇكتەلگەن مىندەتتەرى بار. سولاردىڭ ءبىرى - ساۋمال ءپىسۋ.
موڭعوليانىڭ قازاقتارى وتە قوناقجاي. ءبىزدى جىلى قارسى الىپ، ۇلتتىق تاعامدارىن ۇسىندى. ءسۇت قاتقان شاي، ىرىمشىك، باعلان ەتىن اسىپ بەشبارماق ازىرلەدى. بۇل تاعامدى قولمەن جەگەندىكتەن وسىلاي اتاسا كەرەك.
شىلدە ايىنىڭ ءبىر كۇنىن قازاق جىگىتتەرى اساۋ اتتى جۋاسىتۋعا ارنايدى ەكەن. ياعني جايىلىمدا جۇرگەن ون شاقتى جىلقىنى الىپ كەلىپ، مىنىسكە ۇيرەتەدى. بىرنەشە ساعاتتىق ەڭبەكتەن كەيىن وسىناۋ جانۋارلار ادامداردىڭ كولىگى مەن سەرىگىنە اينالادى.
اساۋدى جۋاسىتقان سوڭ مىندەتتى تۇردە ۇلكەن داستارحان جايىلىپ، اينالاداعىلارعا اس بەرىلەدى. ارنايى مال سويىلىپ، اعايىنداردىڭ تىلەگى ايتىلادى.
اۋدارعان: ايا ءومىرتاي