الماتىدا ادەبيەت سۇيەر قاۋىم جازۋشى قاليحان ىسقاقتى اقتىق ساپارعا شىعارىپ سالدى
جازۋشىنىڭ وتباسىنا كوڭىل ايتىپ، ورنى تولماس قايعىعا ورتاقتاستى.
قارالى جيىندا ءسوز سويلەگەندەر قاليحان اعانىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جايىندا وي ءبولىستى.
«قالاعاڭنىڭ ەڭ العاشقى دۇنيەسى «قوڭىر كۇز ەدى» پوۆەسى سالعان جەردەن ادەبي قاۋىمدى وزىنە جالت قاراتقان شىعارما بولاتىن. ودان كەيىن دە قالاعاڭ بىرنەشە رومان، پوۆەستەر، اڭگىمەلەر جازدى.
ول ءوزىنىڭ جاراتىلىسىندا قانشاما كىشىپەيىل، ءبىرتوعا ادام بولسا، شىعارمالارى دا سولاي بولاتىن. مىناۋ رەاليزم دەگەنىمىز ءومىردىڭ شىندىعى عوي. مەنىڭ ويىمشا، قاليحان رەاليزمدى مولىنان سۋرەتتەگەن ادام. مىسالى جازۋشى شىعارمالارىندا «ءوزىم بىلەم» دەپ شەشەنسىپ كەتۋى مۇمكىن. ونىڭ كەيىپكەرلەرى - ورمانشىسى دا، قويشىسى دا، مالشىسى دا شەشەن سويلەۋى مۇمكىن. ءبىراق قالاعاڭدا ونداي بولمايتىن. ءوزى دە كەيىپكەرلەرى دە تابيعي قالپىندا سويلەيتىن»، - دەدى جازۋشى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى قادىربەك سەگىزباي ۇلى.
«قالەكەڭ ادىلەتتىلىك جونىندە ەشكىمنەن قورىقپايتىن. مەن ونىڭ ادامگەرشىلىگىنە، ادىلدىگىنە باسىمدى يگەن اداممىن. ادەبيەتتە ول كلاسسيكالىق اعىمدى جاقسى كورەتىن. قالەكەڭ - ۇلتىمىزدىڭ شىنايى تاريحىن، مىنەزىن، تۇرمىسىن تەرەڭ زەرتتەپ، ءوزىنىڭ شىعارماسىنا ەنگىزە بىلگەن جازۋشى. قالەكەڭ قازاق جازۋشىلارىنىڭ ىشىندە كوش باسىندا جۇرگەن قالامگەر بولدى» - دەدى جازۋشى ءتۇرسىنالى رىسكەلديەۆ.
«قاليحان اعامەن ءبىز ءومىر-باقي دوس بولدىق. ومىردە ادام دوس بولا بەرەدى عوي. ال ادەبيەتتە دوس بولۋ دەگەن - الماعايىپ دۇنيە. ويتكەنى ادەبيەتتە ءاربىر جازۋشىنىڭ ءوزىنىڭ ۇستانىمدارى بولادى. ول - شىنشىلدىق ءپرينتسيپى. ول الداماۋ، الدانباۋ، وتىرىك ايتپاۋ، جاعىمپاز بولماۋ دەگەن سەكىلدى قاسيەتتەر ادامدى سۋرەتكەر رەتىندە قالىپتاستىرادى. باسقا جازۋشىنىڭ پرينتسيپتەرى بۇعان سايكەس كەلمەسە، جازۋشىلار ەكى جاققا بۇرىلىپ كەتە بارادى. ال قالەكەڭنىڭ كوپ مىنەزى، ومىرلىك ۇستانىمدارى، مەنىڭ كرەدولارىممەن سايكەس كەلىپ جاتتى. ونىڭ جازۋ ءستيلى - ناعىز قاساڭ، قاتال رەاليزم. ءومىردىڭ شىندىعىن بولعانىنداي قوپارىپ الىپ، شىعارماسىنا كوشىرىپ الىپ كەلىپ سالا سالاتىن. ونىڭ ءوزىن مەن بۋنين مەكتەبى دەپ ەسەپتەيمىن. قالەكەڭ جازۋشىلاردىڭ ىشىندە بۋنيندى قاستەر تۇتتى. سول بۋنيندى قازاقشاعا كەرەمەت اۋدارىپ بەردى. ونى قاليحاننان باسقا ەشكىم اۋدارىپ بەرە الماس تا ەدى. مۇنداي جانى تازا ادامداردىڭ ارامىزدان كەتىپ قالعانى قابىرعامىزدى قايىستىرادى» - دەدى دۋلات يسابەكوۆ
اۆتور: جاپپاربەرگەن ايبوتا