ءۇي سالۋ ءۇشىن دە ۇكىمەتكە قارايلايمىز
كەشە سەناتورلار ۇكىمەت وكىلدەرىنە وسىنداي قىزىقتى ەسكەرتۋ جاسادى.
قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن سەناتتىڭ كەشەگى جالپى وتىرىسىنا بىردەن بەس مينيستر كەلدى.
سەناتورلار الدىنا تارتىلعان زاڭداردى ۆەدومستۆو باسشىلارى وزدەرى قورعاۋدى
ۇيعارىپتى.
سەنات كەشە «قازاقستاننىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە مەملەكەتتىك باسقارۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭنىڭ جوباسىن قارادى. تالقىلاۋ ناتيجەسىندە قۇجاتقا ءوز تۇزەتۋلەرىن قوسىپ، ماجىلىسكە قايتاردى. ويتكەنى، وعان قاتىستى ءبىرقاتار سۇراقتار قالدى. ماسەلەن، سەناتور قوجاحمەت بايماحانوۆ اۋىلداعى جەكە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى ماسەلەسىن كوتەردى.
ق. بايماحانوۆتىڭ مالىمەتىنشە، اۋىلدا جەكە ءۇي سالۋ ءۇشىن «كەمىندە ميلليون تەڭگە اقشا كەتەدى»: «ناقتى قىزىلوردانى الساق، ەرەكە، وزىڭىزگە دە قاتىسى بار ءوڭىر عوي، ءۇيدى ءبىر ادام - قامىستان، باسقاسى ساز-كەسەكتەن سالادى. مىنا زاڭدا ولارعا قاتىستى ەشتەڭە جوق. جەكە ءۇيدى ءوزى سالام دەگەن ادامدارعا جەڭىلدىك قاراستىرساڭىزدار دەگەن ءوتىنىشىم بار» دەدى ول ەكونوميكا ءمينيسترى ە. دوسايەۆقا.
سەناتور اسىرەسە، اۋىلدا تۇراتىنداردىڭ بالالارى كوپ بولىپ كەلەتىندىگىنە نازار اۋداردى: «وڭتۇستىكتە ءبىر وتباسىندا 7-8 بالا بار، ونىڭ 3-4 ەۋى ۇل بولادى دا، كەيىن ۇيلەنەدى، ولار بولەك شىعۋى كەرەك. ەندى جەكە وتاۋ قۇرىپ، ءۇي سالايىن دەسە، جەر ۋچاسكەسىن الا المايدى. سولاي سەندەلگەندەرى قانشا!
سۋى، جارىعى، ينجەنەرلىك جەلىلەرى تارتىلماعان دەپ بوس جاتقان جەرلەردى بەرمەيدى. بۇلاردىڭ ءبارى قاجەت، ءبىراق ارىق ناۋاسىن تارتۋ تالابى نەگە كەرەك؟ مەن سونى تۇسىنبەيمىن. وتكەندە ءبىر اۋىلعا باردىم، سول ناۋالاردىڭ بارلىعىن سالىپ قويعان، ەرتەڭ ول جەردە قۇرىلىس جۇرگەندە، ماشينا، تراكتور قاتىنايدى ەمەس پە؟ كوشەنىڭ بويىنداعى ارىقتار تاس-تالقانى شىعىپ، سولاي بۇزىلىپ جاتىر» دەگەن ول وسى تالاپتى قايتا قاراۋدى ۇسىندى.
تۇپتەپ كەلگەندە، 45-50 جىلعا سوزباي، ۇلى دالادا اينالدىرعان 17 ميلليون حالىقتى باسپانامەن قامتىپ شىققان ءجون. «ءۇي سالايىن دەسە، ءوز وڭىرىندە جەر الا المايدى. سوسىن چەمودانىن الادى دا، استاناعا كەتەدى. ەلوردانىڭ حالقى دا جەتىپ جاتىر. ءدال وسىلاي كەلە بەرسە، ءبىر جارىم ميلليونعا بارادى. ول استانا قالاسىنا دا، ۇكىمەتكە دە، كوشىپ كەلگەن ادامعا دا - پروبلەما» دەدى قوجاحمەت بايماحانوۆ.
سەناتوردىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەتكە اۋىز اشىپ وتىرماي، ءوز بەتىمەن باسپانا سالامىن دەگەن ادامدى ۇكىمەت پەن اكىم ارقاسىنان قاعىپ، «اينالايىن، سۋىڭدى دا، جارىعىڭدى دا تارتىپ بەرەم، تەك تەزىرەك سالشى» دەپ قۇرداي ۇشۋلارى قاجەت. «ال ءبىز قيىنداتىپ جىبەردىك قوي! 20 مىڭ حالقى بار ءبىر كىشكەنتاي عانا جالاعاش دەگەن كەنتتە 5 مىڭ ادام ءۇي كەزەگىندە تۇر» دەپ باس شايقادى دەپۋتات.
- ءسىز بەرگەن ۇسىنىستاردى ءبىز وڭىرلىك دامۋ مينيسترلىگىمەن بىرگە وتىرىپ قاراپ، تاعى قانداي جەڭىلدىكتەر بەرۋ بويىنشا جۇمىستى جۇرگىزەيىك! - دەپ ۋادە ەتتى مينيستر ەربولات دوسايەۆ.
- قازىر ول مينيسترلىكتە وسى قۇرىلىس سالاسىنا جەتەكشىلىك ەتەتىن جاڭا ۆيتسە-مينيستر تاعايىندالدى (اقمولا وبلىسىنىڭ ەكس-اكىمى قوسمان ايتمۇحامەتوۆ - اۆت.) . ول ءبىر اي بۇرىن ءوزى اكىم بولعان ادام. ماسەلەلەردى جاقسى بىلەدى. جالعىز قىزىلوردادا عانا ەمەس، باسقا وڭىرلەردە دە ماسەلەلەر كوتەرىلۋدە. وسى جالپى وتىرىستان كەيىن ءبىز جينالىپ، وڭىرلىك دامۋ ءمينيسترى بولات جامىشيەۆپەن تاعى ءبىر رەت قارايمىز.
سەناتور قۋانىش ايتاحانوۆتىڭ ايتۋىنشا، قارالعان زاڭ جوباسى جەر كودەكسىنە ەلدى مەكەندەر شەگىندە قۇرىلىس جۇرگىزۋ ءۇشىن جەر تەلىمدەرىن بەرۋ راسىمدەرىن جەڭىلدەتەتىن نورمالار ەنگىزىپتى. «بۇل دۇرىس. الايدا قۇجاتتا حالىقتى قولجەتىمدى باسپانامەن قامتاماسىز ەتۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ءبىر جولى - جەكە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى ءۇشىن ازاماتتارعا جەر تەلىمىن بەرۋ قاعيدالارىن ۇكىمەت بەكىتەدى دەپ كورسەتىلگەن. حالىقتىڭ ەڭ وزەكتى پروبلەماسىن تىكەلەي زاڭ نورمالارى ارقىلى شەشپەي، ۇكىمەتكە سىلتەمە جاساۋىمىز دۇرىس پا؟!
نەگە ونى زاڭ ارقىلى شەشۋگە بولمايدى؟ كوپقاباتتى ۇيلەر سالۋدا ءبارىن جەڭىلدەتىپ جاتىرمىز، ال جەكەمەنشىك ۇيلەرگە كەلگەندە، ۇكىمەت شەشەدى دەپ قويدىق. بۇل - ۇلكەن پروبلەما، قاي جەرگە بارساق تا الدىمىزدان شىعادى».
ون كۇننەن كەيىن دەپۋتاتتار اۋىل-ايماققا اتتانباق. سوندا كەزدەسۋلەردە جەرگىلىكتى جۇرتشىلىق تۇسىنىكتەمە الۋ ءۇشىن كوپ سۇراق قويادى. ءبىراق قالاۋلىلاردىڭ دا تۇسىنە المايتىنى از ەمەس. ۇكىمەت وكىلدەرى تەك كەيىن تۇسىندىرۋگە ۋادە بەرەدى.
اۆتور: ايحان ءشارىپ
«ايقىن»