قازئر «سارئ ارقا» مةن «سارئ جايلاؤ» قالاي ورئندالئپ ءجذر؟

فوتو: None
استانا. قازاقپارات - قذرمانعازئنئث «سارئ ارقا» مةن تاتتئمبةتتئث «سارئ جايلاؤ» كذيلةرئ.

ةكةؤئ دة قازاقتئث ءداستذرلئ مؤزئكاسئنئث شئثئندا تذرعان شئعارمالاردئث الدئثعئ قاتارئنان.

ذلتتئق ونةرئمئزدئ الةمگة تانئتقان بذل قوس كذي ذلئ كذيشئلةردئث تؤعان جةرئنة، قازاقتئث كةث دالاسئنا دةگةن ماحابباتئنان تؤعان تؤئندئلار.

بذكئل قازاق حالقئنئث ةركئندئككة، كةثدئككة، شةكسئزدئككة، ازاتتئققا دةگةن قذلشئنئسئنئث كورئنئسئندةي.

قازاقتئث ءتولقذجاتئنا اينالعان اتالمئش قوس كذي قازاقتئث مةملةكةتتئك قذرمانعازئ اتئنداعئ اكادةميالئق حالئق اسپاپتارئ وركةسترئنئث ارقاسئندا الةمگة تانئلدئ.

استاناداعئ «سارئ ارقا»، الماتئداعئ «وتئرار سازئ»، اتئراؤداعئ دينا نذرپةيئسوأا، قاراعاندئداعئ تاتتئمبةت، اقتوبةدةگئ احمةت جذبانوأ، ورالداعئ داؤلةتكةرةي اتئنداعئ ذلت اسپاپتارئ وركةسترلةرئ ذلتئمئزدئث كوزئنئث قاراشئعئنداي قذرمانعازئ اتئنداعئ بابا وركةسترگة قاراپ بوي تذزةگةنئ، رةپةرتؤار بايئتقانئ انئق.

1934 - جئلئ رةسپؤبليكانئث تذكپئر-تذكپئرئنةن جينالعان حالئق تالانتتارئنئث باسئن قوسئپ، احمةت جذبانوأ قذرعان وركةستردئث قذرامئندا وقاپ قابيعوجين، قالي جانتئلةؤوأ، ناؤشا مةن ماحامبةت بوكةيحانوأتار سةكئلدئ دذلدذلدةر بولعان.

كةيئن دينا شةشةيدئث ءوزئ كةلئپ، وسئ وركةستردئث الدئندا مالداس قذرئپ وتئرئپ كذي تارتقان. ءار جئلدارئ لاتيف حاميدي، فؤات ءمانسذروأ، نذرعيسا تئلةنديةأ سةكئلدئ سايدئث تاسئنداي دذلدذلدةر ديريجةرلئك ةتكةن.

احمةت جذبانوأتئث شاكئرتئ، ك س ر و حالئق ارتيسئ شامعون قاجئعاليةأ وتكةن عاسئردئث 70-جئلداردئث سوثئ، 80-جئلداردئث باسئندا ءدئنمذحامةد قونايةأقا بارئپ ءجذرئپ، وركةستردئ قازاقتئث جامبئل اتئنداعئ مةملةكةتتئك فيلارمونياسئنان جةكة مةكةمة رةتئندة بولئپ الئپ شئعئپ، ءوزئ ديرةكتورئ ءارئ ديريجةرئ بولعان. وركةستردئث ةث ءبئر داؤئرلةگةن، دامئعان كةزئ دة وسئ تذس بولسا كةرةك.

مذنئث ءبارئن تاپتئشتةپ وتئرعانئمئز، قازاقتئث مةملةكةتتئك قذرمانعازئ اتئنداعئ اكادةميالئق حالئق اسپاپتارئ وركةسترئ بيئل ءوزئنئث 80 جئلدئعئن تويلاماق. بذل - ءبئر. ةكئنشئدةن، ساليقالئ قارتتئث جاسئنا ةنتئكپةي جةتكةن ذلكةن ونةر ذجئمئ بذدان بئلاي ءبئرجولا جاثعئرؤعا بةت العانداي.

ولاي دةيتئنئمئز، بابا وركةستردئ تابانئ كذرةكتةي 22 جئل بويئ ديرةكتور رةتئندة باسقارعان، قازاقستاننئث ةثبةك سئثئرگةن قايراتكةرئ ةركةبذلان مذسئرةپوأ زةينةتكةرلئككة شئعئپ، ونئث ورنئن باس ديرةكتور رةتئندة نذرعيسا داؤةشوأ پةن باس ديريجةر رةتئندة ارمان جذدةبايةأ سةكئلدئ جالئندئ جاستار باسئپتئ. «جاس كةلسة - ئسكة» دةگةندةي، جاقئندا وركةستر قذرامئنداعئ 80 ادام ءذش كذن بويئ اتتةستاسيادان وتكئزئلگةن.

ول ءذشئن مادةنيةت مينيسترلئگئمةن كةلئسة وتئرئپ، بةلگئلئ ونةر شةبةرلةرئنةن قازئلار القاسئ قذرئلئپتئ. قوبئزئ، دومبئراسئ، شةرتةرئ، ذرمالئ اسپاپتارئ بار ذجئمنئث ونةرئنة جؤرناليست ءارئ كورةرمةن رةتئندة ءوزئمئز دة كؤا بولدئق.

ايتپاعئمئز، ءبئر ونةر ذجئمئنداعئ ئشكئ جاعدايدئ قازبالاؤ ةمةس، قازئلار القاسئنئث قذرامئنداعئ اقساقال، ونةر شةبةرلةرئنئث ورتاعا سالعان عئلئمي-باعئت باعدارئمةن، ايتقان سئندارئمةن وي ءبولئسؤ. سونئث ةث نةگئزگئسئ ءبئز ماقالامئزعا تاقئرئپ ةتئپ العان قذرمانعازئنئث «سارئ ارقا» مةن تاتتئمبةتتئث «سارئ جايلاؤ» كذيلةرئنئث ورئندالؤئنا قاتئستئ.

تاتتئمبةتتئث «سارئ جايلاؤئن» زامانئندا احمةت جذبانوأ ورئنداتقان. كةث تئنئستئ ءابئلحان قاستةيةأتئث كارتينالارئنداي دئبئسپةن بةرةتئن پةيزاجئمئز - وسئ كذي. سوثعئ ديريجةرلةر وسئ كةرةمةت كذيدئث ريتئمئن بذزئپ جئبةرئپتئ. قازاقستاننئث ةثبةك سئثئرگةن قايراتكةرئ، استانادان ارنايئ كةلگةن بئلئكتئ مامان، كةزئندة ءوزئ دة قذرمانعازئ وركةسترئنئث قذرامئندا بولئپ، اقساقالداردئث كوزئن كورگةن، پروفةسسور نذرلان حامزين وسئلاي دةپ وتكئر سئن ايتتئ.

«سارئ جايلاؤدئ» بذزدئثدار، احاثنئث كةزئندةگئ ورئنداؤشئلئق داستذرمةن تارتئثدار» دةپ جاس كذيشئلةرگة ءوز اقئل-كةثةسئن بةردئ.

قازاقتا بةس مئثداي كذي بار دةيمئز. سول مئثداعان كذيلةردئث ئشئنةن قازاقتئ قازاق قئلئپ تذرعان اتالمئش ةكئ كذيدئ كةيئنگئ ديريجةرلةر ءيت قؤعان تايلاقتاي قئلعانئ بذرئن دا ارا-تذرا ايتئلئپ قالاتئن. جئگةرلئ، ةكپئندئ كذيدئ تئم-تئم شاپشاثداتئپ، ةلئكتئرؤ ءذشئن ةؤروپالئق باعئتقا سالعان دا جئبةرگةن. ءداستذر، مةكتةپ، ستيلدئك ةرةكشةلئكتةر ةسكةرئلمةگةن دةلئنةتئن.

قذرمانعازئنئث «اداي» كذيئن بايان مؤزئكالئق اسپابئنا تذسئرگةن مؤزئكا مامانئ، قازاقستاننئث ةثبةك سئثئرگةن قايراتكةرئ، پروفةسسور دوسمذحاممةت تذياقبايةأ تا ذلت ذنئندة ذلتتئق بوياؤدئث ساقتالعانئ كةرةك دةپ، سوثعئ كةزدة تالعامنان اجئراپ قالعانئمئزدئ ةسكة سالئپ، عئلئمي باعئت-باعدار بةردئ.

1953 - جئلئ بؤحارةست ستاديونئندا ورئندالعان قذرمانعازئنئث «سارئ ارقاسئنا» التئن مةدال بةرئلگةن. سول كةزدة «سارئ ارقا» احمةت جذبانوأتئث وركةسترگة ةنگئزگةن ذلگئسئمةن ورئندالعان.

ال ول كئسئدةن كةيئن وركةستردئ باسقارعان شامعون قاجئعاليةأتئث ةثبةگئن ةشكئم جوققا شئعارا المايدئ. الةمگة تانئلؤئنا ذلكةن ذلةس قوستئ.

ءبئراق ءبئر كةمشئن تذسئ بار. قذرمانعازئنئث «سارئ ارقا» كذيئنئث ةكپئنئن ون ةسة تذرماق ءجذز ةسةگة دةيئن شاپشاثداتقان كئسئ - وسئ شامعون قاجئعاليةأ. بذل - ةجةلدةن كةلة جاتقان بابالار نذسقاسئ، كونة قولتاثبانئ كوپة-كورنةؤ بذزؤ. بذل - وسئ كذيدئ شئعارعان قذرمانعازئعا، قازاقتئث تول كذيئنة جاسالعان قيانات دةؤگة بولادئ دةدئ قازئلار القاسئنئث تاعئ ءبئر مذشةسئ، قازاقستاننئث ةثبةك سئثئرگةن قايراتكةرئ، كذيشئ-كومپوزيتور ءشامئل ءابئلتاي.

ارينة، قوس كذيدئث وسئلاي ورئندالعانئ وركةستردئث كئناسئ ةمةس. وركةستردةگئ مامانداردئث ءبارئ كونسةرأاتوريادان شئققاندار، ياعني ولاردئ سولاي وقئتقان. سوندئقتان قذرمانعازئ اتئنداعئ ذلت اسپاپتارئ وركةسترئنئث اياسئندا جةتئلگةن بئرنةشة ذرپاق ديريجةرلةر كذيدئث مئنةزئ مةن قادئر-قاسيةتئنةن بذرئن ديناميكاعا باسئمدئق بةرگةنئ انئق.

ارينة، وركةستر ديريجةرلةرئ جاثا، وسكةلةث زاماننئث قاجئرئ مةن قايراتئن تانئتؤ ءذشئن قوس كذيدئث ديناميكاسئن كذشةيتة تذسكةن شئعار. قذرمانعازئ كذيئنئث ومئرشةثدئگئن دالةلدةؤ ءذشئن بذل دا كةرةك بولعان بولؤئ كةرةك.

ءبئراق قازاقتئث ءتولقذجاتئنا اينالعان قوس كذيدئث سان عاسئردان كةلة جاتقان حالئقتئق ذلگئسئ، ءمولدئر تذما باستاؤئ بار ةمةس پة، وركةستردئث جاثا جةتةكشئلةرئ سونئ ورالتا الار ما ةكةن؟!

تورةعالي تاشةنوأ

« ايقئن»