ةلباسئ تاپسئرماسئ نةگة ورئندالمايدئ؟

فوتو: None
استانا. قازاقپارات - قازاقستاندا ون اؤدان اكئمئ بئردةن وتستاأكاعا كةتةتئن بولدئ.

ويتكةنئ ولار ةلباسئنئث ةت ةكسپورتئن ارتتئرؤ تؤرالئ تاپسئرماسئن ورئندامايدئ ةكةن.

ذكئمةتتئث كةشةگئ وتئرئسئندا پرةمةر سةرئك احمةتوأ پرةزيدةنتكة وسئ ماسةلةگة قاتئستئ ذسئنئسپةن جذگئنةتئنئن مالئمدةدئ.

مةملةكةت باسشئسئ 2011 - جئلئ ذكئمةت الدئنا «ورتا مةرزئمدئ پةرسپةكتيأادا ةت ةكسپورتئنئث جئل سايئنعئ كولةمئن 60 مئث تونناعا دةيئن جةتكئزؤدئ» جذكتةگةن بولاتئن.

سودان بةرئ ءذش جئل ؤاقئت ءوتتئ.

ورتالئق بيلئك اكئمدةرمةن بئرلةسئپ، بذل مةجةنئث قاي تذسئنا تايادئ؟

قازاقستاندا جايلاؤ 180 ميلليون گةكتار جةردئ الئپ جاتئر. «وسئنشا كةث جايئلئمدئق القاپ پةن مال شارؤاشئلئعئنداعئ ءداستذرلئ ادةت-عذرپئ ارقاسئندا ةلئمئز ساپاسئ جوعارئ ةكولوگيالئق تازا ةت ءوندئرؤدئث اؤقئمدئ الةؤةتئنة ية،-دةيدئ اؤئل شارؤاشئلئعئ ءمينيسترئ ا.مامئتبةكوأ.

- الايدا بذل الةؤةت وسئمدئك شارؤاشئلئعئنئث كولةثكةسئندة قالئپ، ةت ءوندئرؤ بويئنشا سالانئث تةحنولوگيالئق تئزبةگئن دامئتؤ جونئندةگئ شارالار كةشةنئنئث جوقتئعئنا بايلانئستئ ءتيئستئ دةثگةيدة پايدالانئلمادئ».

ءمينيستردئث ايتؤئنشا، ةگةر ذزاق مةرزئمدئ پةرسپةكتيأادا سئرتقئ نارئقتارعا «كةلئسئ 1000 تةثگة» ورتاشا باعامةن 180 مئث توننا ةت وتكئزسةك، وندا وتاندئق وندئرؤشئلةردئث ةكسپورتتئق تابئسئ شامامةن 1 ميلليارد دوللاردئ قذرايدئ. سونئمةن قاتار مال شارؤاشئلئعئن دامئتؤ - جاثا جذمئس ورئندارئن قذرؤمةن قاتار، سالئقتئق تذسئمدةردئ ذلعايتؤ.

الايدا وسئنشا مول مذمكئندئگئ بولا تذرا، قازاقستاندا مال شارؤاشئلئعئ ورلةپ، دامؤدا دةپ ايتؤ قيئن. قازاقستان 2013 - جئلئ شامامةن 4،5 مئث توننا ةت پةن ةت ونئمدةرئن عانا وتكئزة الئپتئ. ونئث ئشئندة جوعارئ ساپالئ، «پرةميؤم» ساناتئنداعئ ةت ةكسپورتئنئث كولةمئ نةبارئ 340 توننانئ عانا قذراعان. ةندئ بيئلعئ 2014 - جئلعا كةم دةگةندة 10 مئث توننا ةت ةكسپورتتاؤدئ جوسپارلاؤدا.

اسئلجان مامئتبةكوأ وسئ كورسةتكئشتئ اكئمدةردئث رةيتينگئن انئقتايتئن ماقساتتئ ينديكاتورلار قاتارئنا قوسؤدئ ذسئندئ.

- ءبئز بارلئق اؤداندار اراسئندا ءوز رةيتينگئمئزدئ دة جذرگئزةمئز. وندا فةرمةرلئك شارؤاشئلئقتاردئ انالئق مال باسئن اسئلداندئرؤمةن قامتؤ كورسةتكئشتةرئ بويئنشا 10 ذزدئك جانة 10 ناشار اؤدان انئقتالعان. 10 ذزدئك اؤداندا بذل ئسكة شارؤاشئلئقتاردئث 21 پايئزدان 34 پايئزعا دةيئنگئسئ تارتئلعان.

ناشارلارئندا اسئلداندئرؤمةن نةبارئ 22 پايئزعا دةيئنگئسئ عانا قامتئلعان. بذلار - قاراساي، زئريانوأ جانة باسقا اؤداندار، - دةدئ ول.

- بذعان نة سةبةپ؟ - دةپ تاثعالدئ ذكئمةت باسشئسئ س.احمةتوأ، - 2012 - جئلئ اؤئل شارؤاشئلئعئ مينيسترلئگئنئث القاسئنا مال شارؤاشئلئعئمةن اينالئساتئن بارلئق اؤدان اكئمدةرئ شاقئرئلئپ، باستئ مئندةت رةتئندة ةت ةكسپورتئ الةؤةتئن ارتتئرؤ مئندةتئ قويئلدئ.

وسئ 2 جئل ئشئندة ولار سالاعا سةرپئن بةرؤلةرئ ءتيئس بولاتئن. قالايشا وسئ ؤاقئت ئشئندة كةيبئر اؤدانداردا اسئلداندئرؤ 0 گة تةث بولئپ وتئر؟ ول نةعئلعان اكئم سوندا؟

ا ش م باسشئسئ ءبئراز اكئمنئث بذل ئستةن بويئن اؤلاق سالئپ وتئرعاندئعئنا شاعئمداندئ. ال ذكئمةت جةتةكشئسئ اؤئل شارؤاشئلئعئ مينيسترلئگئنئث ءوزئ وسئ ئسكة سةرپئن بةرؤگة تيئستئگئن ةسكة سالدئ: ول مةملةكةت باسشئسئ قويعان مئندةتتئ ورئنداؤ ءذشئن تةگةؤرئندئ دة تاباندئ قيمئلعا كوشئپ، بارلئق اكئمدةردئث «ةكئ اياعئن ءبئر ةتئككة» تئعؤئ كةرةك.

ايتپةسة ذكئمةت وتئرئسئ وسئ ماسةلةگة ارنالماعاندا، مينيستر ارئ قاراي دا جابئعئپ، جذرة بةرةر مة ةدئ؟ بذل جايت پرةمةردة كوپتةگةن سذراق تؤئنداتتئ:

«نةگة وندا ءسئز سالا ءمينيسترئ رةتئندة وسئ ةكئ جئل بويئ اؤئل شارؤاشئلئعئن دامئتؤمةن، ياعني وزدةرئنئث نةگئزگئ مئندةتتةرئمةن مذلدةم اينالئسپايتئن اؤئل-اؤدان اكئمدةرئن بوساتؤ ماسةلةسئن قويمايسئز؟ - دةپ ايران-اسئر بولدئ س.احمةتوأ.

- قاراثئز، كئمدةر اينالئسپاي وتئرعانئن: الماتئ، اقمولا وبلئستارئ! قايتا ءدال وسئلاردا دالا ءتوسئ مئثعئرعان مالعا تولؤئ كةرةك ةمةس پة؟! نةگة بذل وبلئس باسشئلارئ ةلباسئ تاپسئرماسئن ورئندامايتئن ول اكئمدةردئ جذمئستان قؤماعان؟ نةگة ءسئز ماسةلةنئ وسئلاي توتةسئنةن قويماعانسئز؟ ءسئز وسئنداي كورسةتكئشتةرمةن، جذكتةلگةن مئندةتتئ ورئنداي المايسئز عوي». ونئث مالئمةتئنشة، مئناؤ ئرگةدةگئ ماسكةؤ «جوعارئ ساپالئ ةتتئ جانة ةت ونئمدةرئن كةز كةلگةن اؤقئمدا ساتئپ الؤعا ءازئر وتئر».

- سةرئك نئعمةت ذلئ، بذگئنگئ كةثةستئث ماقساتئ دا وسئ ماسةلةگة نازار اؤدارؤ عوي، - دةپ اقتالدئ اسئلجان مامئتبةكوأ. - ءبئز وسئ 10 اؤدان اكئمئنئث كئم ةكةندئگئن سئزدةرگة كورسةتؤدةمئز. وتكةن جولئ ءبئز ولاردئ جاي عانا «سوكتئك»، ةندئ ناقتئ شارالار قابئلداؤدئ ذسئنئپ وتئرمئز.

- مةن بئردةن وبلئس اكئمدةرئ الدئنا ماسةلة قويامئن: ةث ناشار كورسةتكئش كورسةتكةن 10 اؤدان اكئمئن اتقارئپ وتئرعان لاؤازئمدارئنان بوساتؤعا ذسئنئثدار! مةن ءتيئستئ جازبا-حاتتئ ةلباسئعا ذسئنامئن،-دةپ شةشئم قابئلدادئ پرةمةر س.احمةتوأ.

مينيسترلئكتئث دةرةگئنشة، جالپئ، «سئباعا» باعدارلاماسئ شةثبةرئندة 2011-2013 - جئلدارئ 124 مئث باس اسئل تذقئمدئ سيئردئ سئرتتان ساتئپ الؤ جوسپارلانعان كورئنةدئ. ال شئنئندا، وسئ جئلدارئ ءئس جذزئندة 166 مئث باس ءئرئ قارا مال اكةلئنگةن. ياعني 34 پايئزعا اسئرا ورئندالئپ وتئر. تةك بئلتئرعئ 2013 - جئلدئث وزئندة فةرمةرلةر 50،7 مئث باس ءئ ق م ساتئپ العان ةكةن. انالئق مال باسئن ساتئپ الؤ بويئنشا 2014 - جئلعا ارنالعان جوسپار 50 مئث باستئ قذرايدئ.

جيئن بارئسئندا اؤئل شارؤاشئلئعئ ءمينيسترئ ذكئمةت مذشةلةرئ مةن اكئمدةرئنة ةكئ بذزاؤدئث سؤرةتئن كورسةتتئ. ونئث ءبئرئ اسئل تذقئمدئ، ال ةكئنشئسئ «تةكسئز» بذقادان الئنعان. فوتوسؤرةت كئمنئث باسئمدئعئن انئق اثعارتئپ تذر: اسئل تذقئمدئ بذزاؤ جؤان مويئن، جونئ كذدئرةيگةن. تةرئسئ جئلتئراپ، كوزئ شئراداي جانئپ تذر!

«ذسئنئلعان سلايدتان كورگةندةرئثئزدةي، - دةدئ ارئپتةستةرئنة قايئرئلعان مينيستر ا.مامئتبةكوأ، - اسئل تذقئمدئ ةمةس سيئردئ اسئل تذقئمدئ بذقامةن شاعئلئستئرؤدان الئنعان بذقاشئق اسئل تذقئمدئ ةمةس بذزاؤلاردان بارلئق پارامةترلةرئ بويئنشا پايدالئ تذردة ةرةكشةلةنةدئ. بذل ءتولدئث ذرپاعئنئث ونئمدئلئك قاسيةتتةرئ ودان دا جاقسئراق بولادئ!».

ءوز بايانداماسئندا ا ش م باسشئسئ مال شارؤاشئلئعئمةن اينالئسامئن دةؤشئلةرگة بارلئق قولداؤ شارالارئ قاراستئرئلعانئن ءمالئم ةتتئ. سؤبسيديا كولةمئ دة جئل سايئن ارتؤدا ةكةن.

جيئندئ قورئتقان ذكئمةت باسشئسئ س.احمةتوأ ةت ةكسپورتئن ارتتئرؤ بويئنشا كةشةندئ جوسپاردئث تابئستئ جذزةگة اسؤئ جةرگئلئكتئ اكئمدةرگة بايلانئستئ ةكةندئگئن نئقتادئ. وسئعان وراي پرةمةر وبلئس اكئمدةرئنة بذل باعدارلامانئ ئسكة اسئرؤ بارئسئن باقئلامايتئن اؤئل اكئمدةرئن لاؤازئمئنا لايئقسئز دةپ تانؤدئ تاپسئردئ. وتكةن جئلئ اؤئل اكئمدةرئ سايلانعان بولاتئن.

دةمةك، ءتيئستئ ماسةلة اؤدان ماسليحاتتارئندا دا قارالسا كةرةك. سونداي-اق سةرئك احمةتوأ ةت ةكسپورتئن ارتتئرؤ سالاسئنداعئ جذمئستئث تيئمدئلئگئن ارتتئرؤ بويئنشا ءتيئستئ مةمورگاندارعا تاپسئرمالار بةردئ.

ايحان ءشارئپ

«ايقئن»