د. سميرنوأ: رةسةيدئث جارتئ عاسئرداي عانا ءومئرئ قالدئ

فوتو: None
استانا. قازاقپارات - قازئرگئ تاثدا ئنتئ-شئنتئسئمةن، باس-كوز دةمةي سئرتقئ ساياساتتا جةر ءجذزئ ةلدةرئنة ساياسي امبيسياسئن قايتا ورنئقتئرؤ جولئندا ءبئراز قادامدارعا بارئپ جاتقان رةسةيدئث ئشكئ جاعدايئ قانداي؟

ورئس قوعامئندا قانداي قذندئلئقتار باستئ ورئندا؟ الدة توقئراؤ ذستئندة مة؟ باجايلاپ قاراساق، سوثعئسئ دذرئسئراق سياقتئ...

مذنئ وسئ جاقئندا فةدةراسيا كةثةسئندة (رةسةي) «وتباسئ، انا مةن بالانئ قورعاؤ» بويئنشا پاتريارحتار كوميسسياسئنئث باسشئسئ، بةلگئلئ پروتويةرةي دميتري سميرنوأتئث سويلةگةن ءسوزئ راستاي تذسةدئ.

ول بئلاي دةيدئ: «وقؤشئلاردئث اراسئنداعئ اؤرؤ كورسةتكئشئ دةثگةيئ مةن قئرئلؤ جئلدامدئعئمئز (حالئق سانئنئث كةمؤ جئلدامدئعئ - اأت.) بويئنشا العاندا، حالئق رةتئندة دة، مةملةكةت رةتئندة دة ةث كوپ دةگةندة جارتئ عاسئرداي عانا ءومئرئمئز قالدئ».

ةگةر بذل ءسوزدئ سارئ ايازدا ايالدامادا اأتوبؤس كذتئپ سارئلئپ تذرعان قاتارداعئ ورئس ايتسا، ءمان بةرمةگةندةي ةدئك... دةمةك، ورئس قوعامئ شئنئندا دا قيئن كذيدة-اؤ، ءسئرا.

ال بذل تاقئرئپتئث قازاق ةلئنة قاتئستئلئعئنا كةلسةك، بئرئنشئدةن، ةلئمئز ئرگةلةس، قويئمئز قورالاس جاتقان وسئنداي ءئرئ ةلدئث تئنئش جاتقانئنا ءبئز دة مذددةلئمئز، ةكئنشئدةن، ءوزئنئث جاقسئسئنان بذرئن وزگةنئث، اسئرةسة ورئستئث جامانئن جوعارئ قوياتئن، اينا-قاتةسئز قابئلداؤعا دايئن تذراتئن كوپ قازاققا قازئرگئ رةسةي قوعامئندا وث ذلگئ تئم ازايعانئن ةستةرئنة تاعئ ءبئر مارتة سالؤ ءهام ويلارئن قوزعاؤ.

ءجا، سونئمةن، رةسةيدئث باسئنا جةتةرلئك ئشكئ ماسةلةلةرئن دةرةكتةرمةن سويلةتةيئك.

پسيحيكالئق داعدارئسقا تذسكةندةر كوپ

رةسةيلئكتةردئث 20-25 پايئزئ پسيحياتر مةن پسيحوتة-راپةأتةردئث كومةگئن قاجةت ةتةدئ. 14-19 جاس ارالئعئنداعئ جةتكئنشةكتةردئث 20- پايئزئندا پسيحيكالئق اقاؤ بولسا، بالالاردئث 20  پايئزئنئث عانا پسيحيكاسئ ءبذتئن ةكةن. رةسةيدئث ءار ءذشئنشئ ازاماتئ دةپرةسسياعا ذشئراعان كورئنةدئ! وزئنة-ءوزئ قول جذمساؤدان دا الدئثعئ قاتاردا ( 100000 ادامعا شاققاندا 27 ادامنان كةلةدئ)...

«حوببيگة» اينالدئرئلعان حريستيان ءدئنئ جانة قوعامدئق ءمورال

باتئس دذنيةسئنئث بذرئنعئ ءدئني، ءمورالدئق بايلئعئنان ايئرئلئپ بارا جاتقانئنا قاتئستئ ايتا بةرؤدةن جالئقپايتئن پؤتين، ءوز ةلئن حريستيان دئنئنة قانشا جةردةن شاقئرسا دا، ورئستاردئث دئنئنة قايتار ءتذرئ جوق. ءالئ داعدارئپ تذر. اتا ءدئنئ - حريستيان بذرئنعئ ورئستار ءذشئن ءدئني، رؤحاني تازارؤ ءارئ ذلتتئ تاربيةلةيتئن ءتذرلئ سالت-داستذرلةرئمةن ةگئز بولسا، قازئر ولاي دةؤگة اؤئز بارمايدئ. بذگئنگئ ورئستاردئث اجةپتاؤئر بولئگئ ءذشئن حريستيان ءدئنئ «حوببي» دةثگةيئنة دةيئن ءتذسئپ كةتتئ، ياعني دئنئندةگئ ءماندئ سانگة اؤئستئرعانداي...

سودان دا بولار، قازئرگئ رةسةي ءمورالدئق تذرعئدا باسقا ةلدةرگة، ونئث ئشئندة ءبئزدئث ةلگة دة ذلگئ بولا الاتئن دةثگةيدة ةمةس. ويتكةنئ رةسةي قوعامئ الةؤمةتتئك، رؤحاني كذيزةلئسكة ءتذسئپ وتئر. كةثةستئك كةزةثدة دة، ونئث الدئنداعئ پاتشالئق تذسئندا دا بذلايشا رؤحاني توقئراماعانئ انئق. رؤحاني كذيزةلئس پةن توقئراؤ قوعامدئق ومئرئنة ابدةن ةنئپ كةتكةنئن مئنا دةرةكتةر راستاي تذسةدئ:

ب ذ ذ-نئث مالئمةتئنة سايكةس رةسةي الةم ةلدةرئ ئشئندة:

1. بالالار مةن جاسوسپئرئمدةر، ةگدة تارتقان ازاماتتار اراسئنداعئ ءوزئن-ءوزئ ولتئرؤدةن 1-ورئن؛

2. اجئراسؤشئلار، نةكةسئز تؤئلعان بالالار سانئ بويئنشا 1-ورئن؛

3. تذسئك جاساتؤ جانة تاستاندئ بالالار سانئ جونئنةن 1-ورئن؛

4. حالئقتئث ابسوليؤتتئك كةمؤئنةن 1-ورئن؛

5. سپيرت جانة سپيرت قذرامدئ ونئمدةردئ تذتئنؤدان 1-ورئن؛

6. الكوگولدئ ئشئمدئكتةر مةن شئلئم شةگؤدةن قايتئس بولعانداردئث سانئ بويئنشا 1-ورئن؛

7. گةروين پايدالانؤدان 1-ورئندا!

قوعامنئث ازعئندالؤئنا، ازؤئنا، ءتئپتئ قيراؤئنا جوعارئداعئ ماسةلةلةردئث جارتئسئ دا جةتةدئ. رةسةيدئث اؤزئنان شئققان ءار ءسوزئن التئنعا بالايتئن، ءار قادامئندا «گذل بار» دةپ سانايتئن ءبئزدئث كوپ قازاققا دا بذل ساباق نة قذلاققاعئس...

ورئس دةموگرافياسئنئث دةمئ تارئلئپ تذر

قانشا جةردةن كوپبالالئ جانذيا بولؤعا جانة ورئس يمميگرانتتارئنئث كوپتةپ كةلؤئنة شاقئراتئن باعدارلامالار جاساعاننئث وزئندة رةسةيدئث دةموگرافيالئق احؤالئ جاقسارماي وتئر. ارينة، وتكةن جئلئ تؤؤ كورسةتكئشئ ءولئم سانئنان ءسال استئ.

دةگةنمةن دة، رةسةي ستراتةگيالئق زةرتتةؤلةر ينستيتؤتئ ديرةكتورئنئث كةثةسشئسئ يگور بةلوبورودوأتئث ايتؤئنا قاراعاندا، 2025 - جئلعا قاراي بالا تؤؤعا ةث قولايلئ كةزةث - 20-29 جاستاعئ ايةلدةردئث سانئ ةكئ ةسةگة كةمئپ، تيئسئنشة پؤتين قانشاما ميللياردتار بولسة دة، 12 ميلليوننان 6 ميلليونعا دةيئن ازايماق نةمةسة وسئ ؤاقئتتاعئ حالئق سانئن ساقتاپ قالؤ دا مذث بولئپ قالماق.

ال «دةموگرافيا، ميگراسيا جانة ايماقتئق دامؤ» ينستيتؤتئ بايقاؤ كةثةسئنئث ءتوراعاسئ يؤري كرؤپنوأ: «قازئرگئ كةزدة كوپبالالئ وتباسئلار سانئ رةسةيدة شامامةن 7 پايئز»، - دةيدئ. ونئث ويئنشا، ماسةلة شةشئلؤئ ءذشئن ونداي وتباسئلار سانئ جالپئ وتباسئلاردئث 50 پايئزئنا جةتؤئ كةرةك. ءبئراق ءدال قازئر مذنئث ئسكة اسؤئ مذمكئن ةمةس، ياعني رةسةي مةملةكةتئ ءذشئن بذل جاقئندا قولئ جةتة قويمايتئن ارمان. نةگة؟ سةبةبئ دةموگرافيالئق احؤالئنئث تئم ناشارلاؤئنا نةگئز بولئپ وتئرعان الةؤمةتتئك ئندةتتةر رةسةيلئك قوعامنئث قوينئ-قونئشئنئث بارئنة دةرلئك جايئلدئ.

مئسالئ، بئلتئرعئ جئلئ ارنايئ مةملةكةتتئك دةثگةيدة قارسئ شارالار جاساعاننئث وزئندة ميلليونعا جؤئق تذسئك جاسالعان (بذعان دةيئن جئلئنا ءبئر ميلليوننان استام بولعان)! ءبئر ءئرئ قالانئث حالقئ كةتتئ ءسوز! بذعان الكوگولدئ ئشئمدئككة سالئنعانداردئث سانئ بويئنشا جةر ءجذزئ ةلدةرئ ئشئندة 1-ورئندا ةكةندئگئن جانة ولاردئث شامامةن ذشتةن ءبئرئ بةلسئزدئك اؤرؤئنا شالدئعاتئنئن قوسساق، جاقئن ؤاقئتتا دةموگرافيالئق جاعدايئ دوثگةلةنة كةتؤئ ةكئتالاي.

ايتپةسة دةموگرافيالئق توقئراؤعا تاپ بولاتئنداي «قارتايعان» ةل ةمةس سياقتئ: بالا تؤؤعا قابئلةتتئ شامامةن 36 ميلليون ايةلئ بار ةلدئ قالايشا «كارئ» دةؤگة بولادئ؟.. ةندةشة، ماسةلة ورئس قوعامئنئث ازئپ-توزا تذسؤئندة بولئپ تذر دةؤدئ بةكئتة تذسؤگة تؤرا كةلةدئ.

دةموگرافيالئق ماسةلةلةر 5-10 جئلدا پايدا بولسا دا، زيانئ سول جئلداردئث اياسئنا عانا ةمةس، الدئثعئ 20-30، ءتئپتئ بئرنةشة ذرپاققا دةيئن سوزئلؤئ مذمكئن. سونئسئمةن دة قاؤئپتئ! رةسةيلئك عالئمداردئث بولجاؤئنشا، ةگةر بذگئنگئ دةموگرافيالئق اؤئر جاعدايئ جئلدام تذزةلمةسة، ونئث سالدارئ وتة قاؤئپتئ بولماق، ياعني 2050 - جئلعا قاراي قيئر شئعئستا (رةسةي) حالئق سانئ بذگئنگئدةن ةكئ ةسةدةي 4 ميلليونعا دةيئن كةمئمةك جانة اسكةر جاسئنداعئ ازاماتتاردئث دا سانئ 40 پايئزعا دةيئن تومةندةيدئ دةپ دابئل قاعؤدا.

وسئلايشا، دةموگرافيادا وثباي جئعئلعان ورئستاردئث دابئلئن، تار جةردةن تولاعاي تابئس تاؤئپ ذيرةنگةن قئتاي ةلئ ةستئپ، «كومةككة» كةلمةك (قازئردةن-اق اعئلؤدا). مذنئ دا رةسةيلئك عالئمدار راستاؤدا. ماسةلةن، رةسةي دةموگرافتارئنئث سارابئنا سذيةنسةك، 2050 - جئلعا قاراي قئتايلئقتاردئث سانئ رةسةيدة ورئستان كةيئنگئ ةكئنشئ ورئنعا شئقپاق. قازئردئث وزئندة جئلئنا 2 ميلليونداي قئتاي ازاماتئ اتالمئش ةلدئ جايلاپ الئپتئ...

«ورئس قوعامئنئث بارلئق قذندئلئقتارئ السئرةپ تذر»

داستان ءساتباي، تاريح عئلئمدارئنئث كانديداتئ:

- ورئس مةنتاليتةتئ - ةث ءبئر قاسئرةتتئ مةنتاليتةتتةردئث ءبئرئ. سول پؤشكيننئث ءوزئ: «وتباسئلئق باقئتسئزدئق - ورئس حالقئ باقئتسئزدئعئنئث ذلكةن بةلگئسئ»، - دةگةن.

ورئستار قازئر ءوزئنئث ادةت-عذرئپ قذقئنان شئعئپ كةتتئ. ولاردئث مادةنيةتئنئث ءبئر اياعئ سالبئراپ تذر. سونداي-اق، ورئس مةملةكةتئ - باسقاعا اؤزئن اشئپ قالعان مةملةكةت. تاعئ ءبئر قاسئرةتتئسئ - ورئستاردئث ءومئر سذرگئسئ كةلمةيتئندئگئ.

دالئرةك ايتقاندا، بالا تؤؤدئ ارتئق سانايدئ. سونئث نةگئزئندة وسئ بةيبئت زاماندا ستالين تذسئندا قايتئس بولعانداردان كةم ةمةس دةثگةيدة ازايئپ بارادئ. ةگةر وسئ بويئمةن كةتة بةرسة، 50-60 جئلدان كةيئن ذلت رةتئندة جويئلئپ كةتؤئ مذمكئن. سوندئقتان دا ورئس قوعامئنئث بارلئق قذندئلئقتارئ السئرةپ تذر.

اراق ءئشؤ، الداؤ، لاس سوزدةرگة تولئ فيلمدةر

نذرلان ةرئمبةتوأ، بةلگئلئ ساياساتتانؤشئ:

- ورئس قوعامئ بارلئق جاعئنان وتة تومةندةپ كةتتئ. سوثعئ 10-15 جئلدا بئردة-ءبئر تةرةث ماعئنالئ كوركةم فيلم، نة كوركةم شئعارما دذنيةگة كةلتئرة المادئ. ذلكةن جازؤشئ نة سؤرةتشئ شئققان جوق.

رةسةيگة بارعاندا سونداعئ بةلگئلئ ازاماتتارعا «كسرو-نئ كورمةگةن ءبئزدئث ةلدئث ذرپاقتارئ سئزدةرگة قاراپ جيئركةنةدئ» دةسةم، ولار «نةگة؟» دةيدئ.

سةبةبئ بئزدة كورسةتةتئن 5-6 تةلةارنالارئثئز بار، سونداعئ كورسةتةتئندةرئثئزدئث كوبئسئندة ءبئر-ءبئرئن الداؤ، اراق ءئشؤ، لاس سوزدةر مةن ئستةرگة قذرئلعان ارزان كينو، جالاثاش توكشوؤلار، تاربيةسئز ارتئستةردئ كورةمئز دةيمئن. ءبئز سول ارقئلئ ورئس حالقئن باعالاي وتئرئپ، وتكةن عاسئردئث 60-70 - جئلدارئنداعئ قوعامدئق مادةني ورلةؤئن ةستةرئنة سالامئن.

ءتذيئن:

ةؤروپاعا تةرئس قاراپ تذرئپ، اقئل ايتؤدئ جيئلةتكةن پؤتين ةكئ ةسكةگئنئث ءبئرئن جوعالتقان ةلئمةن بئرگة قايئقتا قالا ما؟ قالسا، قالاي ءجذزئپ، قايدا باراتئنئن ؤاقئت كورسةتةر.

ةث قاؤئپتئسئ - رةسةي بيلئگئ بذكئل قاتةلئگئ مةن تةسئك-قذتئعئنئث ءبارئن دةرلئك باسقا ةلدةردئث ةسةبئنةن تولتئرؤ باعئتئندا بولؤئ دةر ةدئك. بذل ءبئزدئث ةلگة قاتئستئ ساياساتئنان دا بايقالئپ قالئپ جاتادئ. تاعئ ءبئر ذلكةن قاؤئپتئ قادامئ - پؤتينشئلدةر جالپئ قوعامدئق قذلدئراؤعا تذسكةن ةلئن كذرت جاقسارتؤدئث ورنئنا، اسكةري قؤاتئن جئلدان-جئلعا ارتتئرؤدا. «اسكةري جاعئنان قؤاتتئلئق - مةملةكةت تذتاستئعئ مةن بةرئكتئگئنئث كةپئلئ» دةپ ابدةن ذقسا كةرةك.

ءبئراق مذنداي ويدئث قاتة ةكةنئن كسرو تاريحئ كورسةتئپ بةردئ. ويتكةنئ كةثةس وداعئ دا ءئرئ اسكةري دةرجاأا بولا تذرا قذلدئراعان قوعامئن كذشپةن رةتكة كةلتئرة المادئ.

قذرمانعالي نذرعاليةأ

kazakhstanzaman.kz