ءبئز مادةني مذرانئ بولاشاقتا اتامذراعا اينالدئرؤمئز كةرةك - ونةرتانؤشئ ج. ناجئمةدةنوأ

فوتو: None
ئ. قازاقپارات /ةرلئك ةرجان ذلئ/ - بولات سارئباةأ باستاعان مؤزئكاتانؤشئلار

 جيناستئرعان قازاقتئث ذلتتئق مؤزئكالئق اسپاپتارئنئث سانئ قازئر 42 گة جةتتئ. الايدا ولاردئ زةرتتةپ، دامئتؤ ماسةلةسئ ءالئ كذنگة دةيئن ءبئر جذيةگة تذسپةي كةلةدئ. ءبئز وسئعان وراي دومبئرانئ ذيرةنؤدئث ساندئق تةحنولوگياسئن ويلاپ تاؤئپ، قازاقستاندا ةث العاشقئ بولئپ دومبئرانئث اكؤستيكاسئن زةرتتةپ جذرگةن مادةني ساياسات جانة ونةرتانؤ ينستيتؤتئنئث ءداستذرلئ مادةنيةت جانة ونةرتانؤ سةكتورئنئث مةثگةرؤشئسئ،

ونةرتانؤ عئلئمئنئث كانديداتئ، دومبئراشئ، ديريجةر، ذستاز جذماگةلدئ ناجئمةدةنوأتئ اثگئمةگة تارتقان ةدئك.

  

- جذماگةلدئ اعا، قازاقتئث ذلتتئق مؤزئكالئق اسپاپتارئن كةشةندئ تذردة زةرتتةؤگة نة كةدةرگئ بولئپ وتئر؟

- مةن ةث الدئمةن كاسئبي ديريجةرمئن. كونسةرأاتوريانئ جانة اسپيرانتؤرانئ شامعون قاجئعاليةأتةن بئتئرگةم. ذزاق جئل كوركةمونةرپازداردان باستاپ، بالالار مةن كاسئبي مؤزئكانتتاردئث ذلكةن وركةسترلةرئن باسقاردئم. وركةستر - جالپئ بئرنةشة اسپاپتان تذرادئ جانة ولاردئث باسئن قوسئپ ويناتقان كةزدة ديريجةر قاي اسپاپتئث دئبئسئنئث كذشتئلئگئن جانة تةمبرئن بئردةن بايقايدئ. وركةسترلةر سيمفونيالئق، ذرلةمةلئ، حالئقتئق، دةپ اسپاپتارئنئث تذرئنة قاراي بئرنةشة توپقا بولئنةدئ. بئزدة بارلئعئ بار دا قازاقتئث ءسئز ايتقان 42 مؤزئكالئق اسپابئن بئرئكتئرةتئن ذلتتئق ذلكةن «قازاق وركةسترئ» جوق. ولار زةرتتةلمةي، حالئق اسپاپتارئ دةثگةيئندة عانا قالئپ قويعان. ةگةر ونئ جان-جاقتئ زةرتتةپ قاراستئرساق، ولاردئث ءذنئ مئنا كلاسسيكالئق اسپاپتاردئث ذنئنةن كةم بولماس ةدئ. ال سكريپكا، فورتةپيانا، گيتارا سياقتئ اسپاپتاردئث اكؤستيكاسئ سان عاسئرلار بويئ زةرتتةلئپ، عئلئمي نةگئزدة دامئتئلئپ سودان كةيئن بارئپ كلاسسيكالئق دةگةن اتاؤعا ية بولعان.

- زةرتتةؤ نئساناسئ ةتئپ دومبئرانئ تاثداپ الؤعا نة تذرتكئ بولدئ؟

- قئرئمبةك كوشةرباةأ مادةنيةت جانة ءبئلئم ءمينيسترئ بولئپ تذرعان كةزدة 1998 جئلئ مادةني ساياسات جانة ونةرتانؤ ينستيتؤتئ قذرئلعاندا ونئث جانئنان ارنايئ اكؤستيكا زةرتحاناسئن اشئپ بةرگةن بولاتئن. وكئنئشكة قاراي، ءبئزدئث قولئمئزدا ةشقانداي ارنايئ تةحنيكا نة تةحنولوگيا بولمادئ. سوندئقتان زةرتتةؤدئ قولئمئزعا تذسكةن نارسةمةن تةك 2004 جئلدان كةيئن عانا باستادئق. زةرتتةؤ نئسانئ ةتئپ دومبئرانئ تاثداؤعا ونئث حالئقتئث ئشئندةگئ ةث كةث تارالعان اسپاپ بولؤئ تذرتكئ بولدئ. جذمئس كةزئندة قويدئث نةمةسة ةشكئنئث ئشةگئن تاعئپ، بوس بذرالعان دومبئرانئث قوثئر ءذنئن ميكروفون ارقئلئ كومپيؤتةرگة تذسئرئپ، ونئ ارنايئ باعدارلاماسئمةن زةرتتةدئك. بذل جةردة امپليتؤدالئق تازالئق سيپاتتاماسئ، تةمبر، دياپازون، دئبئستئث ءبارئ سارالاندئ. ودان كةيئن بالئق اؤلايتئن قارماق ءجئپ تاققان قازئرگئ دومبئرانئث ذنئمةن سالئستئرئلدئ. ونئث اكؤستيكاسئن تةكسةرؤ ارقئلئ دومبئرانئث دئبئسئنئث شكالا دياپازونئن تاپتئق. سوندا ءبئزدئث كوزئمئزدئث جةتكةنئ دينا شةشةمئز، ابئكةن قاسةنةأتئث ءداستذرلئ دومبئرالارئنئث بذرئنعئ ءذنئ سانمةن ايتاتئن بولساق، 90 گةرستةن باستالادئ ةكةن. قارماق ءجئپ تاعئپ، ةؤروپالئق بذراؤعا اؤئپ كةتكةننئث كةسئرئنةن دومبئرامئزدئث ءذنئ كذرت وزگةرئپ، جاساندئ ذنگة قاراي اؤئپ كةتكةن. دئبئسئ قاتتئ، تةمبرئ سذيئق، ءذنئ 146 گةرستةن باستالادئ. ال ةؤروپانئث كلاسسيكالئق اسپاپتارئنئث ءذنئ 200 گةرستةن باستالادئ. ال ةتنوگراف جاعدا بابالئق تاپقان، 6 مئث جئل بذرئن تاسقا قاشالعان دومبئرانئث سئرتقئ فورماسئ عانا ساقتالئپ، 1950 جئلداردئث اياعئنان باستاپ ءداستذرلئ قوثئر ءذنئ جويئلعان. دينا شةشةمئز بةن ابئكةن قاسةنوأتئ ءداستذرلئ قوثئر ءذندئ دومبئرا ويناؤشئ دومبئراشئلاردئث سوثعئ وكئلئ دةپ ايتؤ كةرةك.

- باسقا اسپاپتاردئ دا وسئلاي بئرتئندةپ زةرتتةؤ نئسانئنا اينالدئرؤعا بولما ما؟

- كةيبئرةؤلةر ايتاتئن كورئنةدئ مئنا ناجئمةدةنوأ دومبئرانئ قاشانعا دةيئن زةرتتةي بةرةدئ، باسقا اسپاپتاردئ دا زةرتتةمةي مة دةپ. بذل تاعئ تةحنولوگياعا، قارجئعا تئرةلئپ تذر. ةگةر مذمكئنشئلئك بولسا ءبئز الدئمةن دومبئرانئ مةملةكةتتئك ستاندارتقا جةتكئزؤمئز قاجةت. بولات سارئباةأ اعامئز 30 عا جؤئق حالئق اسپاپتارئن جيناپ، كئتاپ قئلئپ شئعاردئ. ءبئراق ول كئسئ ءوز مذمكئندئگئنة قاراي دومبئرانئث قاقپاعئنا عانا ةكسپةريمةنت جاساپ كورئپتئ لةنينگرادقا جئبةرئپ. ونئ قاقپاعئ، شاناعئ، مويئنئ عانا ةمةس، قذرئلئمئ، ولشةمدةرئ، ءتئپتئ پايدالانعان بوياؤلارئ مةن اكؤستيكاسئنا دةيئن تولئق زةرتتةؤ كةرةك. مئسالئ سكريپكا اكؤستيكاسئنئث زةرتتةلگةنئنة 300 جئل بولدئ. وعان قازئر دة زةرتتةؤ جذرئپ جاتئر. ءبئز 2004 جئلدان باستاپ زةرتتةي باستادئق. تذسئنگةن ادامعا عئلئمنئث باسئ بار دا شةگئ جوق.

- بذل جذمئسقا قاجةتتئ مامانداردئ قالاي دايئنداؤعا بولادئ؟

- ماماندار دايئنداؤ ماسةلةسئن شةشؤ ءذشئن الدئمةن بازا قذرؤ كةرةك. بازا بولماي شاكئرت دايئنداؤ قيئن. اكؤستيكا - اؤاداعئ دئبئستئث نةمةسة جارئقتئث تةربةلؤ جيئلئگئن زةرتتةيتئن عئلئم. اؤئزشا ايتئپ، قولمةن جازئپ جاساي المايسئث. ول ارنايئ زاماناؤي تةحنولوگيامةن زةرتتةلةدئ. ول قولئمدا بولسا، بةلگئلئ زةرتحانا بازاسئ بولسا، وندا مةن شاكئرت دايئندايمئن.

- ونئ كونسةرأاتوريانئث بازاسئندا جاساپ، قولعا الؤعا بولماي ما؟

- كونسةرأاتوريا باسشئلارئ بذل ماسةلةنئ جاقسئ بئلةدئ. كونسةرأاتوريا جانئنان زةرتحانا اشؤ كةرةك شئعار دةپ رةكتوردئث الدئنا ماسةلة قويعام. «يا» دةگةن، الايدا ودان بةرئ 4-5 جئل ءوتئپ كةتتئ. مادةنيةت مينيسترلئگئ دة بئلةدئ. دومبئرانئ زةرتتةؤدئ باستاعانئم راس. ءبئراق قولئمدا قاجةتتئ تةحنولوگيا بولماعاننان كةيئن ءبارئن تذگةل قاتئرئپ زةرتتةپ جاتئرمئن دةپ ايتا الماي ءجذرمئن. بئلتئر "دومبئرانئث قوثئر ءذنئ" دةگةن 3 تئلدةگئ كئتابئم شئقتئ. قازاق، ورئس، اعئلشئن تئلئندة. ول اسپاپتاردئث اكؤستيكاسئن زةرتتةؤگة ارنالعان الةمدئك كئتاپحانالاردئث سورةسئندةگئ كةز-كةلگةن ةثبةكتئث قاتارئندا ةركئن تذرا الاتئن، قازاقستاندا جارئق كورگةن مؤزئكالئق عئلئمي كئتاپ دةپ ايتا الامئن.

- ةگةر قيسئنعا جذگئنسةك، كونسةرأاتوريا ةث الدئمةن قازاقتئث ذلتتئق مؤزئكاسئن زةرتتةؤئ كةرةك قوي؟

- بذل ةؤروپالئق ءبئلئم بةرؤ جذيةسئنة كوشكةندئكتئث كةسئرئ دةپ ويلايمئن. ءبئز ةؤروپالئق ءبئلئم الما، ونئث اسپاپتارئمةن اينالئسپا دةپ وتئرعان جوقپئز. ةلباسئ ايتقانداي 50 ةلدئث قاتارئنا قوسئلئپ، الةمدئك دةثگةيگة كوتةرئلؤ ءذشئن اؤةلئ ءوزئمئزدئ وزگةلةرگة تانئتا ءبئلؤ كةرةك. بئزدة وكئنئشكة قاراي، ءبارئ كةرئسئنشة بوپ جاتقان سياقتئ. مئسالئ كونسةرأاتوريا بئرنةشة جئل بذرئن 1 ميلليون دوللارعا ورگان ساتئپ الدئ. ول مةنئث ويئمشا، بئزدة مئنانداي اسپاپ بار دةپ كورسةتؤ ءذشئن تذرعان سياقتئ. كةزئندة ذكئمةتتئث ءبئر باسشئسئ اقپارات قذرالدارئنا سذحبات بةرئپ تذرئپ، مئناداي اقشاعا 100 مةكتةپ سالدئرؤعا بولادئ دةپ ايتقان ةدئ. جالپئ ورگان حريستيان ءدئنئنئث سالتتئق راسئمدةردئ وتةؤ كةزئندة قولدانئلاتئن مؤزئكالئق اسپابئ سانالادئ. وسئ ارادا مئنا جايت ةرئكسئز ةسئمة تذسئپ وتئر. "چؤدةسا" دةگةن ةنسيكلوپةديانئ قاراپ وتئرئپ ءبئر ماتةريالعا تاپ بولدئم. وقئپ كورسةم، ءبئر تةاتردئث رةجيسسةر، مؤزئكانتارئ ورگانعا تاجئريبة جاساپ كورئپتئ. ولار اسپاپتئث دئبئسئ 13 گةرسكة تذسكةن كةزدة ادامنئث اقئلئ مةن ساناسئنا اسةر ةتةدئ. ال ول 7 گةرسكة دةيئن تومةندةگةن كةزدة ادامنئث جذرةگئ توقتاپ قالؤئ مذمكئن دةيدئ. جالپئ دئبئستئث اؤادا تارالؤ تولقئندارئ ينفرا دئبئس، ادام قذلاعئ ةستيتئن جانة ؤلترا دئبئس دةپ، 3 تذرگة بولئنةدئ. 0-15 گةرسكة دةيئنگئ ارالئقتاعئ ينفرا تولقئندئ ادام كوبئنة ةستئمةيدئ، تةك سةزةدئ. ال 15 گةرستةن 20 مئث گةرستئث اراسئن ادامنئث قذلاعئ ةستيدئ. 20 مئث گةرستةن جوعارعئ ؤلترا دئبئس قازئر كوبئنة مةديسينادا قولدانئلئپ جذر.

- ذلت اسپاپتارئن زةرتتةپ، تانؤعا مذمكئندئك بةرةتئن ءسئز جوعارئدا ءسوز ةتكةن اكؤستيكا زةرتحاناسئن اشؤ ءذشئن قانشا قاراجات كةرةك؟

- ءبئزدئث اكؤستيكا زةرتحاناسئن اشؤ كةرةك دةپ ايتئپ كةلة جاتقانئمئزعا 10 جئل بولدئ. مئناداي قارجئ كةرةك دةپ جئلدا مينيسترلئككة ءوز جوبامئزدئ بةرةمئز. الايدا ناقتئ شةشئم قابئلدار كةزدة ئلعي بيؤدجةتتة وعان قاجةتتئ اقشا جةتپةي قالادئ. وعان العاشقئ كةزدة 50 ميلليون تةثگة كةرةك. ول دومبئراعا ءداستذرلئ قوثئر ءذندئ قايتاراتئن قوي مةن ةشكئنئث ئشةگئن يئرةتئن ستانوك پةن باسقا دا تةحنيكالئق جابدئقتاردئ ساتئپ الؤعا جذمسالادئ. ةگةر زةرتتةؤ جذمئسئ ناتيجةلئ بولئپ جاتسا، سودان كةيئن زةرتحانانئ جةتئلدئرؤدئث كةلةسئ ساتئلارئن وتپةكپئز. ءبئز بالئق اؤلايتئن قارماق جئپپةن الئسقا بارا المايمئز. كةشة قارشةكةث 600 دومبئراشئنئث باسئن قوسئپ ويناتئپ جاتئر. ول وتة دذرئس. ءبئز قولدايمئز. ءبئراق ونئث ذلتتئق ءذنئ جوق. گيننةس كئتابئنا كئرؤ جاقسئ. ايتسة دة وعان ءبئز قازئر كئرسةك، ةرتةث دومبئرانئث قوثئر ءذنئ زةرتتةلةتئن بولسا، تاعئ كئرؤگة تؤرا كةلةدئ. وسئ جاعئن ويلانؤ كةرةك. ةگةر بئزگة مذمكئندئك بةرئپ، جول اشاتئن بولسا، ونئ دا جذزةگة اسئرؤعا بولادئ. زةرتحانادا تةك مؤزئكانتتار ةمةس، عئلئمنئث وزگة سالالارئنئث وكئلدةرئ دة جذمئس ئستةيدئ. جوباعا تةحنيكا مةن فيزيكا-ماتةماتيكا عئلئمئنئث دوكتورلارئن كئرگئزئپ وتئرمئز. ءبئز دايئنبئز.

- "مادةني مذرا" باعدارلاماسئندا ذلتتئق اسپاپتاردئ زةرتتةپ، ناسيحاتتاؤ جاعئ ةسكةرئلگةن بة؟

- قازاقستاندا تاريحئ 6 مئث جئلدان اسقان ةشبئر جادئگةر جوق. تاريحشئلار 2500 جئل بذرئنعئ التئن ادامدئ ايتئپ، ودان 4 مئث جئل بذرئن تاسقا قاشالئپ سالئنعان دومبئرانئ ةسكةرمةي جذر. ول وكئنئشكة قاراي، ءالئ كذنگة دةيئن مادةني مذراعا كئرگةن جوق. ءبئز مادةني مذرانئ بولاشاقتا اتامذراعا اينالدئرؤمئز كةرةك. قازئر "مادةني مذرا" باعدارلاماسئ بويئنشا ارحةولوگيالئق قازبا بايلئقتار تابئلئپ جاتئر. شةتةلدئث كلاسسيكتةرئن اؤدارئپ جاتئرمئز. بئلتئر ءال-فارابيدئث "مؤزئكانئث ذلئ كئتابئن" اؤداردئق. ءبئراق ول ءالئ تولئق ةمةس دةپ ةسةپتةيمئز. ونئث ءبئرئنشئ، نة ةكئنشئ كئتابئ جوق. "مؤزئكانئث ذلئ كئتابئ" بذكئل الةمگة، مؤزئكا سالاسئنان ذلگئ بولعان كئتاپ. ةؤروپادا ول 14 عاسئردا لاتئن تئلئنة اؤدارئلدئ. ءبئراق وكئنئشكة قاراي، ولار ءال-فارابيدئث كئتابئن دذرئس تذسئنبةي، قازئر نوتالئق داعدارئسقا جةتكئزدئ. ءبئز دة قازئر ةؤروپانئث جاساعان تةورياسئمةن كةلة جاتئرمئز.

- مؤزئكانئ نوتامةن جانة ساندئق تةحنولوگيامةن ذيرةتؤدئث ايئرماسئ قانداي؟

- نوتا جادئعا سالئپ ويناؤ ءذشئن كةرةك شئعار. بذل جةردة ءبئز ءاربئر دئبئسقا دا كوثئل ءبولؤئمئز كةرةك. دئبئس دةگةنئمئز تولقئن. ءذننئث ئشئندة بارلئق عئلئم سالاسئ بار. اقيقاتتئ عئلئم عانا شةشة الادئ. ةؤروپانئث قازئرگئ 12 دئبئستئق تةث تةمپةراسيالئق بذراؤئ ءال-فارابيدئث تازا بذراؤئنا كةرئسئنشة جاسالعان. ءال-فارابيدئكئ تازا بذراؤ دةپ ايتئلعان سةبةبئ - ءار دئبئسئ تازا جانة قذلاققا تازا ةستئلةدئ. قازئرگئ ةؤروپانئث 12 دئبئستئق بذراؤئنئث بئرةؤئ تازا ةمةس. ءبئزدئث قذلاعئمزعا فالش ةستئلةدئ. ول ساناثدئ، اقئل ويئثدئ وزگةرتةدئ. بئرةؤ نوتامةن 3-4 ايدا 1 كذي ذيرةنة المايدئ، ال ساندئق عئلئمي تاسئلمةن جارتئ ساعاتتئث ئشئندة ويناپ كةتؤئ مذمكئن. ةگةر بذل ءتاسئلدئ دذرئس ءمان بةرئپ، قولداناتئن بولسا، ةلئمئزدة دومبئرا وينامايتئن بئردة-ءبئر قازاق بولماس ةدئ. قازئر قذدايعا شذكئر، بالالار دومبئراعا بةت بذرئپ كةلة جاتئر عوي، ءبئراق بذل ءالئ از. سوندئقتان مةكتةپتةگئ ءان ساباعئنان بةرةتئن مةملةكةتتئك ستاندارت باعدارلاماسئنا ساندئق ءتاسئلدئ كئرگئزةتئن ؤاقئت كةلدئ دةپ ويلايمئن. بارلئق بالانئث مؤزئكانت بولؤئ مئندةت ةمةس، ولاردئث ئشكئ جان دذنيةسئنءوسئرؤگة ئقپال ةتة الساق، ةث ماثئزدئسئ وسئ. قازئرگئ الةمدئك داعدارئس تا رؤحاني بايلئقتان ماتةريالدئق بايلئقتئ جوعارئ قويؤدان بولئپ جاتئر. كةيبئر عالئمدار ونئ اقشا-تاؤار قاتئناسئنان دةپ ايتئپ جذر. بذل باستئ سةبةپ ةمةس. ول رؤحاني قذلدئراؤ مةن داعدارئستان تؤئنداعان ءجايت. قاشان ءبئزدئث ذلكةن مةملةكةتتةر رؤحاني بايلئققا بةت بذرادئ سولاي ادامزاتتئث ءومئرئ تذزةلةدئ.

- ساندئق تةحنولوگيانئث جةتئستئگئن تارقاتا تذسسةثئز؟

- دومبئرانئ ذيرةتؤدئث ساندئق تاسئلئنة اأتورلئق قذقئعئمدئ العانمئن، 20 جئلدان استام ؤاقئت قولدانئپ كةلةم. ول كئتاپ وسئ ؤاقئتقا دةيئن 4 تئلدة 6 رةت باسئلئپ شئقتئ. وبلئستئق، قالالئق ءبئلئم جةتئلدئرؤ ينستيتؤتئندا ءان ساباعئ مذعالئمدةرئ مةن مةكتةپ ديرةكتورلارئنئث تاربية جونئندةگئ ورئنباسارلارئنا كذنئنة 8 ساعات قازاق-ورئس توبئنا تذراقتئ ءدارئس وقئپ تذرام. ونئث سوثعئ 2 ساعاتئندا ساندئق عئلئمي تاسئلگة كوثئل اؤدارام. سوندا مةنئث تاثعالاتئنئم - ءومئرئ قولئنا دومبئرا ذستاماعان باسقا ذلت وكئلدةرئ وسئ دارئستةن كةيئن اسپاپتئ ويناپ كةتئپ جاتئر. مئسالعا ورئستئث "أو سادؤ لي، أ وگورودة..." دةگةن حالئق ءانئن ساندئق تاسئلمةن دومبئراعا سالئپ قويدئم. كةيدة ازئلدةپ كذلةم، كئمدة-كئم ةكئگة دةيئن ساناي بئلسة، بذل ءاندئ ويناي الادئ دةپ. وبلئستئق ءبئلئم جةتئلدئرؤ ينستيتؤتئندا وقئعان جاسئ 50-دةن اسقان ورئس ايةلئ: "مةنئث ماماندئعئم اككوردةونشئ. ونئ ويناؤ ءذشئن مةكتةپتة 5 جئل، ينستيتؤتتا 5 جئل وقئدئم. سوندا دا ءالئ كذنگة دةيئن وتة جوعارئ دةثگةيدة وينايمئن، دةپ ايتا المايمئن. ال ءسئزدئث ساندئق عئلئميء تاسئلئثئز ارقئلئ 5-10 مينؤتتا مئنا اندئ مةثگةرئپ كةتكةنئمة تاث قالئپ وتئرمئن جانة دومبئرانئ ومئرئمدة 1 شئ رةت قولئما ذستاپ وتئرمئن" - دةپ، ءوز تاثدانئسئن جاسئرا المادئ. ينتةرنةتتئث www.internettv.kz بةينة سايتئنان وسئ ايتقاندئ كورة الاسئز. ق ر ءان ذرانئن دا دومبئرامةن ءوزئن ءوزئ دةمةپ ايتئپ وتئرعان ذستازداردئ دا سول جةردةن كورؤگة بولادئ. ال 2005 جئلئ وبلئستئق ءبئلئم جةتئلدئرؤ ينستيتؤتئنئث ادئسكةرئمةن بئرگة تةكةلئ قالاسئنا 2-3 كذنگة سةمينارعا بارئپ قايتتئم. 30-50 جاس ارالئعئنداعئ وزگة ذلتتئث سكريپكاشئ، بايانشئ، پيانيست دةگةن سياقتئ ءتذرلئ مؤزئكالئق اسپاپتار بويئنشا 15 وقئتؤشئلارئ جينالئپتئ. وندا مؤزئكا مةكتةبئ بار ةكةن. 15 دومبئرا الدئرئپ، جارتئ ساعاتتا 2 ءان ذيرةتئپ، وركةستر قذردئم. قؤانئشتئ جذزدةرئن كورسةثئز سونداعئ. ءبارئمئز ءماز بولئپ شؤلاپ وتئر ةدئك، سئرتتان ادئسكةر مةن ديرةكتور كئرئپ كةلدئ. سةمينارعا جينالعان مذعالئمدةردئث دومبئرا تارتئپ، ءان سالئپ وتئرعانئن كورئپ شوشئپ كةتتئ. سول ارادا «ويباي، مئناؤ سةنساسيا عوي» دةپ بئرةؤئ تذرا جذگئرگةن، ءبئر كةزدة تالدئقورعاننان "جةتئسؤ" تةلةارناسئنان 2 جؤرناليست پةن 1 وپةراتور كةلة جاتئر دةيدئ. قئستئ كذنئ بولاتئن، 20-30 مينؤتتا كةلئپ، بةينةكامةراعا ءتذسئرئپ، مذعالئمدةردةن سذحبات الدئ. سوندا جؤرناليست 50 دةگئء بئر ورئس ايةلدةن بذل ادئستةمةنئ قالاي قابئلدايسئز دةپ سذرادئ. ول «دومبئرادا ويناؤدئث بذل ادئستةمةسئ ذلتتاردئ ءبئر-بئرئنة جاقئنداتادئ ةكةن. ةشبئر ساياساتسئز-اق، دومبئرا ارقئلئ ءبئز ءبئر-ءبئرئمئزدئ تذسئنئسة الادئ ةكةنبئز»، دةدئ. ال جاسئ 50 دةن اسقان ذلتئ نةمئس ءبئر ةر ادام «مئناؤ ادئستةمةنئ مةن ةندئ بولاشاقتا بالالايكاعا قولدانام" دةگةندئ ايتتئ. سول كذنئ بذل ارنانئث كةشكئ جاثالئقتارئنان كورسةتئلدئ. وتكةندة سول انسامبلدئث ءبئر مذشةسئ الماتئعا كةلگةن ةكةن، ءبئلئم جةتئلدئرؤ كؤرسئندا دارئسكة قاتئستئ. سوندا انسامبلدةرئ ءالئ كذنگة دةيئن بار ةكةنئن ايتتئ. ناؤرئز بةن باسقا مةرةكةلةردة 15 ادام دومبئرامةن تةكةلئ قالاسئندا تذراقتئ كونسةرتتةرگة قاتئسئپ ويناپ جذرمئز دةيدئ. ال دومبئرامةن قذرمانعازئنئث "سارئ ارقاسئنا" دةيئن ويناپ ذيرةنگةن امةريكاندئق دةأيد برةندتئ 3-4 جئل بذرئن الماتئداعئ بارلئق تةلةارنا كورسةتتئ. ول ءتئپتئ ساندئق تاسئلمةن "مةنئث قازاقستانئمدئ" ءان ذران بولماي تذرعانئندا دومبئرادا ويناپ، ءوزئ ايتا بةرةتئن. بئردة قازاقتئث ق. ساتباةأ اتئنداعئ ذلتتئق تةحنيكالئق ؤنيأةرسيتةتئندةگئ ماشاني اتئنداعئ گؤمانيتارلئق ينستيتؤتتئث شاقئرؤئ بويئنشا ءدارئس وقؤعا باردئم. سوثئندا جاثاعئ جئگئت قذرمانعازئنئث "ادايئن" ويناپ، "مةنئث قازاقستانئمدئ" ايتقان كةزدة زالدا وتئرعان 500 ادام ورنئنان اتئپ تذرئپ، قول سوعئپ، بئرگة قوسئلئپ ايتتئ. سودان ةكئ ايدان كةيئن ءبئر قئزئعئ، ول ءان ذران بوپ بةكئتئلدئ. سوندئقتان بذكئل قازاق دومبئرا ويناپ، قوسئلئپ شئرقايتئن كذن جاقئنداپ كةلة جاتئر دةپ ويلايمئن. ارمانئم - ةلئمئزدة جاسالعان ساندئق تةحنولوگيانئث جةتئستئگئ قازاق حالقئنئث يگئلئگئنة اينالؤئ. ةگةر اشقان بئرةن-ساران جاثالئعئمئز حالئقتئث كادةسئنة جاراسا، بذدان اسقان باقئت جوق شئعار دةپ ويلايمئن.

- ارمانئثئزدئث جذزةگة اسؤئنا ءبئز دة تئلةكتةسپئز. ةثبةگئثئز جةمئستئ بولسئن.