ازيالئق گازدئ تاسئمالداؤدئث «تذرئكمةنستان-وزبةكستان-قازاقستان-قئتاي» گاز قذبئرئ بالامالئ جولئ بولئپ تابئلادئ

فوتو: None
-ئ. قازاقپارات /ايگذل تذلةكباةأا/ - ةلباسئ نذرسذلتان نازارباةأ جةلتوقساننئث 14-ئندة مةملةكةت باسشئلارئ

قذربانقذلئ بةردئمذحامةدوأپةن، حؤجينتاؤدئث جانة ءئيسلام كاريموأپةن بئرگة «تذرئكمةنستان-وزبةكستان-قازاقستان-قئتاي» گاز قذبئرئنئث ئسكة قوسئلؤئنا قاتئسادئ.

«قازمذنايگاز» اق گاز جوبالارئ بويئنشا باسقارؤشئ ديرةكتورئ بولات نازاروأتئث ايتؤئنشا، بذل گاز قذبئرئنئث ماثئزئ سوندا - ول ازيالئق گازدئ وتكئزؤدئث بالامالئ جولئن ذسئنادئ.

گاز قذبئرئنئث قؤاتئ جئلئنا 40 ميلليارد تةكشةمةتردئ قذرايتئنئن ةسكة سالئپ ءوتتئ، «بذل قؤات جئل سايئن 30 ميلليارد تةكشةمةتر تذرئكمةن گازئن جانة بولاشاقتا 10 ميلليارد تةكشةمةتر قازاقستاندئق گازدئ تاسئمالداؤعا مذمكئندئك بةرةدئ»، دةدئ ول اشعاباتتا جؤرناليستةرگة بةرگةن سذحباتئندا.

سونئمةن قاتار ول ءبئزدئث مةملةكةتتئث نةگئزگئ مئندةتئ گاز تاسئمالداؤدئث كوپأةكتورلئلئعئ، وسئ قذبئر ئسكة قوسئلعاننان كةيئن ءبئزدئث بذل جوسپارئمئز جذزةگة اسادئ، دةپ اتاپ كورسةتتئ.

«قازاقستان ءذشئن بذل گاز قذبئرئنئث العاشقئ ؤچاسكةسئ بولئپ سانالادئ. قازان ايئندا ءبئز بةيجئثدة «بةينةؤ-بوزوي-اقبذلاق» گاز قذبئرئنئث ةكئنشئ ؤچاسكةسئن سالؤ جونئندةگئ ذكئمةتارالئق قوسئمشا كةلئسئمگة قول قويدئق، ونئث بويئمةن قازاقستاننئث باتئسئنداعئ رةسؤرستار ق ح ر باعئتئنا تاسئمالداناتئن بولادئ» - دةدئ ب.نازاروأ.

ونئث ايتؤئنشا، ذزئندئعئ 1400 شاقئرئمدئق «بةينةؤ-بوزوي-اقبذلاق» گاز قذبئرئنئث ةكئنشئ ؤچاسكةسئنئنئث قذرئلئسئ 2010 جئلئ باستالادئ جانة 2012 جئلئ اياقتالادئ. ماگيسترالدئق گاز قذبئرئ وثتذستئك قازاقستان، جامبئل جانة الماتئ وبلئستارئ اؤماعئمةن وتةدئ جانة وندا جةرگئلئكتئ حالئقتئ گازبةن قامتاماسئز ةتةتئن تارماقتار كوزدةلگةن، دةپ اتاپ ءوتتئ كومپانيانئث اتقارؤشئ ديرةكتورئ.

«بذل گاز قذبئرئنئث قذرئلئسئ ءبئزدئث ءوز گازئمئزدئ ئشكئ تذتئنؤعا پايدالانؤئمئزعا مذمكئندئك بةرةدئ. بذل - باستئ ماسةلة. ةگةر نارئق مذمكئندئك بةرسة، قازاقستان ءوز گازئن قئتاي باعئتئنا دا ةكسپورتتايدئ، ياعني، مةنئث ايتئپ وتكةنئمدةي، گازدئ تاسئمالداؤدئث كوپأةكتورلئ باعئتئ ءبئزدئث ءوز تابيعي گازئمئزعا ناقتئ باسةكةگة قابئلةتتئ باعا بةلگئلةؤئمئزگة دة جاعداي جاسايدئ»، - دةپ قوستئ ول.

«قازترانسگاز» باسقارؤشئ ديرةكتورئ نذرلان قازئمبةتتئث مالئمةتتةرئنة قاراعاندا، «قازاقستان-قئتاي» گاز قذبئرئ جوباسئن جذزةگة اسئرؤ ةلئمئزدة 700-گة تارتا جذمئس ورئندارئن اشادئ جانة قازئناعا سالئق تذسئمدةرئن تولئقتئرادئ.

«مئسالعا، مذلئك سالئعئنا 2010 جئلدان باستاپ شامامةن جئل سايئنعئ تولةم كةمئندة 90 ميلليون دوللاردئ قذرايتئن بولادئ. تابئس سالئعئنان - 2015 جئلعا قاراي شامامةن تولةمدةر جئلئنا 100 ميلليون ا ق ش دوللارئنداي بولادئ»، - دةدئ ول اشعاباتتا جؤرناليستةرگة بةرگةن سذحباتئندا.

بذعان قوسئمشا رةسپؤبليكا تذرئكمةن گازئن ترانزيتتةؤدةن جوبا ءوزئن تولئق اقتاعاننان كةيئن تابئس الاتئن بولادئ. «الدئن الا مالئمةتتةرگة قاراعاندا جوبانئث ءوزئن اقتاؤئ گازدئ ايداؤ باستالعاننان كةيئن 17 جئلدان كةيئن كذتئلةدئ»، - دةدئ ن.قازئمبةت.

سونئمةن قاتار ول «نةسيةنئ قايتارؤ (قئتاي دامؤ بانكئنة) تاسئمالداؤ تاريفتةرئ نةگئزئندة جذزةگة اسئرئلماق، وندا بئرلةسكةن كاسئپورئنداردئث پايدالئلئعئ 12-پايئزدئق نورمانئ قامتاماسئز ةتةدئ»، دةدئ.

ونئث مالئمةتتةرئ بويئنشا، گاز قذبئرئ قذرئلئسئ كةزئندة 4 مئثداي مامان تارتئلادئ، ونئث 3 مئثئ - قازاقستاندئقتار.

«گاز قذبئرئن پايدالانؤ كةزةثئندة كةمئندة 600-700 تذراقتئ جذمئس ورئندارئ اشئلادئ»، - دةدئ ن.قازئمبةت، ول سونئمةن قاتار، «قازاقستان-قئتاي» گاز قذبئرئنئث قذرئلئسئ تاؤةلسئز قازاقستاننئث تاريحئنداعئ العاشقئ ةكسپورتتئق گاز قذبئرئ ةكةنئن اتاپ كورسةتتئ.

گاز قذبئرئنئث جالپئ ذزئندئعئ 7000 شاقئرئمعا جؤئق. ونئث 188 شاقئرئمئ تذرئكمةنستان، 525 شاقئرئمئ - وزبةكستان، 1293 شاقئرئمئ - قازاقستان، 4860 شاقئرئمنان باستامئ - قئتاي اؤماعئندا تارتئلدئ. قئتايدا گاز قذبئرئ گؤاثجوؤ قالاسئنا دةيئن جةتكئزئلةدئ، ول جةردةن باسقا دا جذمئس جاساپ تذرعان گاز قذبئرئ تارماقتارئنا بولئنةدئ.

گاز قذبئرئنئث تذرئكمةنستانداعئ شيكئزات بازاسئ ءامؤداريانئث وث جاعالاؤئ بولماق، ونئث قورئن ةسةپتةپ شئعارعان تذرئكمةنستان مةن ق ح ر بئرلةسكةن ساراپشئلار توبئ 1،3 تريلليون تةكشةمةتر دةگةن دةرةك كةلتئرئپ وتئر.

تذرئكمةنستاننئث ءامؤداريانئث وث جاعالاؤئنداعئ كةنئشتةرئن قئتايدئث ذلتتئق مذناي-گاز كورپوراسيياسئ (CNPC) يگةرةدئ، بذل وسئ ةلدئث جاثا تاريحئنداعئ ونئمدةردئ ءبولؤ جونئندة كةلئسئم جاساسقان العاشقئ شةتةلدئك كومپانيا بولعالئ وتئر.