الەمدەگى سوعىس پەن اشۋدى مۇلدە بىلمەيتىن حالىق

فوتو: Фото: ГЛПР «Ертіс орманы»

 استانا. قازاقپارات - ولار ەشقاشان سوعىسپاعان. ولار ءتىپتى «كۇرەسۋ» دەگەننىڭ نە ەكەندىگىن بىلمەيدى. ولار بالالارىن ەشقاشان ۇرمايدى، داۋىس تا كوتەرمەيدى، رەنجىمەيدى دە، ەسەسىنە، جۇزدەرىنەن ءاردايىم كۇلكى بايقالادى.

 ءسىز ولاردىڭ تىلىنەن بالاعات، بوقتاۋ، جەكۋ سوزدەرىن دە تاپپايسىز. ەگەر ءسىز دۇشپاندارشا كەيىپ تانىتىپ باراتىن بولساڭىز، ولار ورمان ىشىنە تىعىلىپ قالادى. تانىسىپ قويىڭىز، بۇل - پياروالار!

كەيىپكەرلەرىمىز ورينوكو وزەنىنىڭ جانىندا (ۆەنەسۋەلا) ءومىر سۇرەدى. ولاردىڭ سانى بار بولعانى ون ەكى مىڭ ەكەن. اگرەسسيا اتاۋلىدان جۇرداي پياروالاردىڭ ءومىرى ەشكىمدى دە بەيجاي قالدىرمايدى. وزگە الەمنەن كەلگەندەي كورىنەتىن ادامداردىڭ ومىرىنە تاڭىرقاعان بىرنەشە زەرتتەۋشى عالىم ءۇندىس تايپالارىنا ەكسپەديسيا ۇيىمداستىرادى. زەرتتەۋ ناتيجەسى ادام نانعىسىز ناتيجەلەر كورسەتتى.

ەكسپەديسيانى باسقارعان عالىم: «اگرەسسيانىڭ جوق بولۋى بيولوگيالىق سەبەپتەرگە بايلانىستى. سونداي-اق، مىنەزگە پياروالاردىڭ تاماقتانۋ ءتارتىبى دە سەپتىگىن تيگىزىپ وتىر. ولاردىڭ بارلىعى دا - ۆەگەتارياندار. پياروالار «مانيوك» اتالاتىن ەرەكشە وسىمدىكپەن تاماقتانادى، ال بۇل وسىمدىكتىڭ اگرەسسيانى باساتىن قاسيەتى بار»،- دەپ وتىر.

الايدا، مىنا ءبىر كەرەمەتتەي ادامدار تاماقتىڭ كۇشىمەن ءجۇر دەۋگە بولمايدى. ولاردىڭ مادەنيەتى، سالت-ءداستۇرى دە مىنەزدىڭ قالىپتاسۋىنا اسەرىن تيگىزەدى. ەرەسەكتەر بالالار مەن جاسوسپىرىمدەردى ەڭ ءبىرىنشى ءوزىن باسقارۋعا، اشۋدى جەڭۋگە ۇيرەتەدى. سوعىستار مەن ايقاستارعا قاتاڭ تىيىم سالىنعان.

تايپا مۇشەلەرى قورشاعان ورتاعا وتە مۇقيات قارايدى، بارىنشا ايالايدى. ياعني، ءومىر سۇرۋگە ەڭ قاجەتتىلەردى عانا الادى دا، زيانى جوقتارعا مۇلدە تيىسپەيدى. جەۋ ءۇشىن ەمەس، تۇرمىس ءۇشىن بىرنەشە ءتۇرلى قۇستى، كەمىرگىشتى، باۋىرىمەن جورعالاۋشىنى عانا اۋلايدى. ايگىلى اۋتانا تاۋى - پياروالاردىڭ قاسيەتتى مەكەنى سانالادى.

پياروالاردا ادامسۇيگىشتىك جانە ءوزارا كومەكتەسۋ سەزىمدەرى ەرەكشە دامىعان. اۋىل باسشىلارى جەكە قاسيەتتەرىنە، ادامدار ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك الا بىلۋىنە، اقىلىنا بايلانىستى تاڭدالادى. سويتە تۇرا، بارلىق شەشىم كوپتىڭ اقىلداسۋىمەن قابىلدانادى. كەيدە مۇنداي جينالىستار بىرنەشە كۇنگە سوزىلادى ەكەن. سوڭىندا، بارلىق ادامدى قاناعاتتاندىراتىن شەشىم قابىلدانادى.

ءبارىن ايت تا، ءبىرىن ايت، پياروالاردىڭ ومىرىندەگى ەڭ عاجاپ نارسە - جازا اتاۋلىسىنىڭ بولماۋى. اعاتتىق جاساعان ءاربىر ادام كەشىرىم الادى، سونداي بولسا دا، بارلىعى قاتەلىك، جامان ارەكەت جاساماۋعا تىرىسادى. بۇل - دۇشپاندىق پەن قىزعانىش، كورەالماۋشىلىق پەن دۇنيەقورلىق جايلاعان زاماندا ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان بىزدەر ءۇشىن ۇلگى بولا الادى. اسىرەسە، باسقالاي ءومىر ءسۇرۋ مۇمكىن ەمەس دەيتىن ادامدار ءۇشىن ۇلكەن مىسال دەر ەدىك.

دايىنداعان: ايگەرىم سماتۋللايەۆا

massaget.kz