الەمدە 188 ميلليون بالا سەمىزدىككە شالدىققان

استانا. قازاقپارات - الەمدە ءاربىر ونىنشى وقۋشى، ياعني 188 ميلليون بالا سەمىزدىككە شالدىققان. بۇل بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا قاراستى بالالار قورىنىڭ كەلتىرگەن دەرەگى. سەمىزدىك سەرگەلدەڭى ۇدەپ بارا جاتقانىنا حالىقارالىق ساراپشىلار دا الاڭداۋلى.

جەتكىنشەكتەردە دۇرىس تاماقتانۋ ادەتتەرىن ەرتە جاستان دامىتۋ ماڭىزدى دەيدى. دەر كەزىندە ماسەلەنىڭ الدىن الماسا، مۇنىڭ سالدارى تىم اۋىر بولماق. سوڭعى 25 جىلدا بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى سالماق جەتكىلىكسىزدىگى ايتارلىقتاي تومەندەگەن. ال سەمىزدىككە كەلەر بولساق، مۇنداعى جاعداي، كەرىسىنشە، كوڭىل كونشىتپەيدى. كورسەتكىش 3 ەسە وسكەن.

 دجەننيفەر سەۆيدج ۋيليامس، پەنسيلۆانيا ۋنيۆەرسيتەتى بالالار دەنساۋلىعىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى:

- كوپ اتا-انالار بالا نەعۇرلىم ءىرى بولسا، سوعۇرلىم ساۋ بولادى دەپ سانايدى. ءبىراق بۇل تەرىس پىكىر. ەرتە جاستا سالماعى جوعارى سابيلەر جاس ءوسپىرىم كەزىندە ارتىق سالماقتان ارىلۋى قيىنداي تۇسەدى. ءسابي جىلاسا، ول اش ەكەن دەپ، قاجەت بولسىن، بولماسىن، تاماق بەرە باستايمىز. وسىنىڭ ءوزى بالانىڭ ارتىق سالماققا بەيىم بولۋىنا اسەر ەتەدى. يۋنيسەف بايانداماسىندا ايتىلعانداي، تاماقتانۋ ادەتتەرىنە جوعارى وڭدەلگەن ازىق-تۇلىكتەر مەن فاست- فۋد ونىمدەرى ەرەكشە اسەر ەتەدى.

ەسكەرەتىن ءجايت، مۇنداي تاعامدى پايدالانۋ ادەتتە بالانىڭ جەكە تاڭداۋى ەمەس. بۇعان كوبىنە ورتا اسەر ەتەدى. ەندى ساندار سويلەسىن. بىلتىر 170-تەن استام ەلدە 13-24 جاستاعى 64 مىڭ ادام اراسىندا ساۋالناما جۇرگىزىلدى. رەسپوندەنتتەردىڭ u- ى سوڭعى اپتادا گازدالعان سۋسىندار مەن فاستفۋد جارنامالارىن كورگەنىن ايتقان. ال سۇرالعانداردىڭ `- ى جارنامالار زياندى ونىمدەردى ساتىپ الۋعا دەگەن قۇلشىنىسىن ارتتىرعانىن مويىندادى. مۇنداي جارنامالار ءتىپتى قاقتىعىستاردان كوز اشپاي وتىرعان ەل تۇرعىندارىنا دا اسەر ەتكەن.

 پول دوۋسون، كلەمسون ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى:

 - جوعارى وڭدەلگەن ونىمدەر نەگىزىنەن قانت، تۇز، ماي جانە ءتۇرلى قوسپالاردان تۇرادى. مۇنداي تاعامدار بالالاردا الاڭداۋشىلىق تۋعىزادى، ولاردىڭ زات الماسۋى بۇزىلادى. مەكسيكادا بالالاردىڭ كۇندەلىكتى راتسيونىنىڭ 40 پايىزى قانت قوسىلعان سۋسىندار مەن جوعارى وڭدەۋدەن وتكەن تاعامداردان تۇرادى. ەلدە سەمىزدىك دەڭگەيى جوعارى بولعاندىقتان، بيلىك باسىنداعىلار مۇنداي ونىمدەردى مەكتەپتەردە ساتۋعا جانە تاراتۋعا تىيىم سالدى. مۇنداي باستاما ا ق ش، كانادا، ۇلى بريتانيا، رەسەيدە دە كوتەرىلگەن بولاتىن.

 كەترين راسسەل، يۋنيسەف اتقارۋشى ديرەكتورى:

- سەمىزدىك بالالاردىڭ دەنساۋلىعى مەن دامۋىنا اسەر ەتەتىن ۇلكەن ماسەلەگە اينالۋدا. دۇرىس تاماقتانۋ بالانىڭ كوگنيتيۆتى دامۋى جانە پسيحيكالىق دەنساۋلىعى ءۇشىن وتە ماڭىزدى. قۇنارلى، ارزان تاعام ءار بالاعا قول جەتىمدى بولۋى كەرەك. سەمىزدىكتىڭ الدىن الۋ بويىنشا شۇعىل شارالار قابىلدانباسا، مۇنىڭ مەديتسينالىق قانا ەمەس، ەكونوميكالىق سالدارى دا اۋىر بولماق. 2035 -جىلعا قاراي ارتىق سالماقپەن بايلانىستى اۋرۋلاردىڭ جاھاندىق ەكونوميكالىق شىعىنى جىلىنا 4 تريلليون دوللاردان اسىپ ءتۇسۋى مۇمكىن.