العان اسەرىم ەرەكشە. ساياحاتشى ەرنار المابەك اۋعانستاندا تاڭعالدىرعان وقيعاسىن ءبولىستى
استانا. قازاقپارات - اۋعانستان دەسە، كوز الدىڭا قارۋلى ادامدار ەلەستەيدى. تانىمال بلوگەر، فوتوگراف ەرنار المابەك Massaget.kz تىلشىسىنە بەرگەن سۇحباتىندا كوزبەن كورگەن اۋعانستان قانداي ەكەنىن اڭگىمەلەدى.
جۋىردا ەرنار المابەك اۋعانستانعا ساياحاتتاپ باردى. بۇگىندە تالىپتەر بيلىك قۇرىپ وتىرعان بۇل ەل كوپشىلىككە جۇمباق كورىنەدى.
فوتوگرافتىڭ سوزىنشە، بۇل ساپارىنا وتباسى قارسى بولعان، دەگەنمەن ەشكىمگە ايتپاي ۆيزا جاساتىپ، اقىر اياعىندا ولاردى دا كوندىرىپتى.
«الماتى- دۋباي- كابۋل دەگەن رەيسپەن دۋباي ارقىلى 12 ساعاتتا جەتتىم. قايتار جولدا دا سولاي: كابۋل- دۋباي- الماتى. نەگىزى جەرمەن دە تاجىكستان ارقىلى كەلۋگە بولادى. ءبىراق كولىكپەن ءجۇرۋ كىشكەنە قيىنداۋ. سول سەبەپتى ۇشاقپەن كەلۋدى ۇيعاردىم. ۆيزا الۋ قيىن ەمەس، قۇجاتتاردى تۇگەل دايىنداساڭ، ءبىر-ەكى اپتادا الۋعا بولادى. ءبىراق مەنىڭ جاعدايىمدا شارۋالار شىعىپ قالىپ، كونسۋلدار بوس بولماي، ۆيزا الۋىم 1 ايعا سوزىلىپ كەتتى. بىلتىر قازاندا كەلەمىن دەپ جوسپارلاعان ەدىم. ءبىراق قازاندا كەلە الماي، باسقا ساپارلارمەن جولعا شىعىپ، بيىل كەلۋ بۇيىردى»، - دەپ اڭگىمەلەدى ول.
ەرنار المابەك اۋعانستانعا كىرەردە پاسپورتىنا بەلگى قويىلعانىن، ساياحاتشى بولعاندىقتان، بۇل بولاشاقتا ماسەلە تۋدىرمايدى دەگەن سەنىمدە ەكەنىن ايتتى.
«پاسپورتىمدا ءيزرايلدىڭ ۆيزاسى بار. يزرايلدەن كەيىن اۋعانستانعا كەلۋگە بولمايدى دەگەندى قانشاما جەردەن وقىدىم. ءبىراق، قۇدايعا شۇكىر، امان-ەسەن اۋعانستانعا كەلدىم. ەشكىم ەشتەڭە دەگەن جوق»، - دەدى ول.
ساياحاتشى اۋعانستاندا گيدتەردىڭ كومەگىنە جۇگىنگەن.
«جانىمدا 4 گيد ءجۇردى، جاس جىگىتتەر، جاڭادان باستاپ جاتىر ەكەن. ولار بارىن سالىپ كومەكتەسىپ جاتىر. مەنىڭ رۇقسات قاعازدارىمدى دا الىپ بەرگەن - سولار. مەنى توقتاتىپ جاتسا، تالىپتەرمەن كەلىسسوز جۇرگىزىپ، سويلەسىپ جاتقان دا سولار. اعىلشىن تىلىندە سويلەيدى، مەنىڭ اعىلشىنىم ءسال ناشارلاۋ، ءبىراق ءتىل تابىسىپ جاتىرمىز» - دەدى بلوگەر.
اۋعان اسۋداعى ماقسات نە؟
ەرنار المابەكتىڭ سوزىنشە، بۇل جاقتا قازاقتار دا تۇرادى دەپ ەستىگەن سوڭ باستى ماقساتى اۋعانستانداعى قازاقتاردى ۆيدەوعا ءتۇسىرۋ بولعان.
«كەيىن بۇل ويىم وزگەردى. ءبىرىنشى كابۋلدى كورسەتەيىن دەدىم، جەرگىلىكتى ادامداردىڭ جاعدايى قانداي ەكەن، سونى كورەيىن دەدىم. تاريحي جەرلەرىن كورەيىن دەپ باميان دەگەن ولكەسىنە باردىم. ول جاق تا ادەمى ەكەن. كەيىن مازاري-شاريف قالاسىندا تۇراتىن قازاقتارعا باردىم»، - دەدى بلوگەر.
اۋعانستاندا وزىڭە قاۋىپ توندىرمەۋدىڭ، كۇدىكتى كورىنبەۋدىڭ ءبىر امالى قىزىل- جاسىل كيىم كيمەۋ، ەڭ دۇرىسى جەرگىلىكتى جۇرتتىڭ كيىمىن ساتىپ الۋ ەكەن. ساياحاتشىنىڭ سوزىنشە، مۇندا 44 ميلليونعا جۋىق ادام تۇرادى، ەكى رەسمي ءتىل بار، تاريحي، مادەني ەسكەرتكىش كوپ. ال بۇل ەلدىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسى اۋعاني دەپ اتالادى. ءبىر اۋعاني - 7 تەڭگە.
«ادامدار اۆتوماتپەن كۇزەتىپ تۇرادى»
بلوگەر كابۋلدىڭ ءار كوشەسىندە قارۋلى كۇزەت تۇرعانىن، ال ەڭ قىزىق ءارى تاڭسىق جايت قوناقۇيدە بولعانىن اڭگىمەلەدى.
«ۇشاقتا وتىرىپ كابۋلدى، لاشىقتاردى كورگەن كەزدە ءبىرتۇرلى سەزىمدە بولدىم. تاقىر دالا بولىپ كورىندى. اۋعانستان دەگەن وسى ەكەن عوي دەپ ويلادىم. ۇشاقتان تۇسكەننەن كەيىن گيدتەر كۇتىپ الدى، قالانى ارالادىق. ءار كوشەدە قارۋلى كۇزەت تۇرادى. قارۋلى ادامداردى كورگەن كەزدە ءبىرتۇرلى بولاسىڭ. ەڭ قاتتى تاڭعالدىرعانى: قوناقۇيگە كىرۋ ءۇشىن 4 كۇزەتتەن وتەسىڭ. تەمىر ەسىكتەر قويعان، ىشتەگى كۇزەت كىشكەنتاي تەسىكتەن سىعالايدى. كۇزەتشىلەر تۇگەل دەنەڭدى تەكسەرەدى، بۇكىل زاتىڭدى سكانەردەن وتكىزەدى. قوناقۇيدىڭ سىرتىندا ادامدار اۆتوماتپەن كۇزەتىپ تۇرادى. سويتسەم بۇل جەردەگى قوناقۇيلەرگە كىرىپ-شىعۋدىڭ ەرەجەسى سونداي ەكەن. ىشكە بىرەۋ كىرۋ كەرەك بولسا، قۇجاتتارىن قاتتى تەكسەرەدى، ىشكى كىرۋدىڭ دە سەبەبى بولۋ كەرەك»، - دەدى ول.
«كونسۋلدىق تىركەۋگە تۇردىم»
ساياحاتشى اۋعانستاندى سوعىس ءجۇرىپ جاتقان، دامىماي قالعان ەل رەتىندە ەلەستەتكەنىن، مۇندا كەلۋ قاۋىپتى دەپ ويلاعانىن جاسىرمادى.
«جالپى از-ماز قاۋىپ بار، ونى جوققا شىعارا المايمىن. ءبىراق مەنىڭ جولىم بولىپ، جاقسى گيدتەر ءتۇسىپ، دۇرىس ادامدارمەن تانىسىپ، سولاردىڭ ارقاسىندا قيىندىقسىز ءجۇرمىن. اۋعانستانداعى قازاقستاننىڭ ەلشىلىگىندە ىستەيتىن قىزمەتكەرلەر دە بۇل ساپارعا ۇلەس قوسقانىن ايتقانىم دۇرىس شىعار. ويتكەنى كابۋلعا بارعان كۇنى كونسۋلدىق تىركەۋگە تۇردىم. مۇندا كەلگەندە بۇل وتە ماڭىزدى. ولار ءوز كەڭەستەرىن ايتىپ، ءجۇرىپ-تۇرۋ ەرەجەلەرىن ءتۇسىندىردى. ءاردايىم ولارمەن بايلانىستامىن»، - دەدى ول.
ەرنار المابەك اۋعانستاندا ارنايى رۇقسات قاعازدار العانىن ايتتى.
«اۋعانستانعا كەلۋ دايىندىقتى تالاپ ەتەدى. الدىن الا بارىنە حابارلاسىپ، مارشرۋتىڭدى ءبىلۋىڭ كەرەك. باراتىن جەرلەر بار، بارمايتىن جەرلەر بار، تۇسىرەتىن نارسە بار، تۇسىرمەيتىن نارسە بار. بارىنە دايىندالىپ كەلسەڭ، ەش قيىندىقسىز كەلىپ-كەتە الاسىڭ. دايىندىعىڭ بولماسا، كوپ كەدەرگىگە تاپ بولاسىڭ. ماعان دەيىن كەيبىر تانىستارىم دايىندىقسىز كەلگەن. ولار كوشەدە ەشتەڭەنى دۇرىس تۇسىرە الماعان، ۇستاپ العان. قۇدايعا شۇكىر، مەندە قۇجاتتارىم - ءبارى دايىن بولدى. كامەراعا دا الدىن الا رۇقسات الدىم، مەنىڭ قولىمداعى رۇقساتناما قاعازدا «شەتەلدەن كەلگەن تۋريست، بۇل كىسىنىڭ جۇمىس ىستەۋىنە، ۆيدەو تۇسىرۋىنە كەدەرگى كەلتىرمەڭىزدەر، كەرىسىنشە كومەكتەسىڭىزدەر» دەگەن جەرگىلىكتى ءامىردىڭ، ياعني اكىمشىلىكتىڭ قولى، ءمورى قويىلعان قاعاز بولدى. ۆيدەو تۇسىرگىسى كەلسە، ونى كەز كەلگەن تۋريست الا الادى. مەنى تالىپتەر جولدا ۇستادى. «نەگە كامەرامەن ءتۇسىرىپ ءجۇرسىڭ؟» دەگەن سۇراقتار قويدى، قاعازدى كورسەتتىم، «قوناق ەكەنسىڭ عوي، رەنجىمە» دەپ جىبەرە سالادى»، - دەدى ول.
«حالقى وتە قوناقجاي ەكەن...»
ەرنار المابەك اۋعانستاننىڭ كابۋل، باميان، مازاري-شاريف سەكىلدى قالالارىندا، باندي-امير ۇلتتىق پاركىندە، بااحتا بولعان. ساياحاتشى اۋعانداردىڭ ەرەكشەلىكتەرى جايلى دا اڭگىمەلەدى. ونىڭ سوزىنشە، العاشىندا اۋعانستان قاۋىپتى، ادامدارى دورەكى دەپ ويلاعان.
«شىنى كەرەك، تاڭعالدىرعانى، حالقى وتە قوناقجاي ەكەن. تۋريست ەكەنىڭ ءبىلىنىپ قالسا، كوشەدە، بازاردا شاي ءىشىپ وتىرعان ادامدار، كۇزەتشىلەر «كەل، وتىر، شاي ءىش» دەپ شاي بەرەدى. مەكەمە بولسا، كەڭسەلەرىنە شاقىرىپ، «ءجۇر، ىشكە كىر» دەيدى، مەشىتتە دە ىشكە شايعا شاقىرادى»، - دەدى ەرنار المابەك.
«جەرگىلىكتى حالىقتىڭ ءوزارا قارىم-قاتىناسى جاقسى. تەك كوزبەن كورگەن نارسەمدى ايتايىن. كوشەدە ءار بۇرىشتا تالىپتەر تۇرادى. ولار - جەرگىلىكتى بيلىك. شىنى كەرەك، باسىندا تالىپتەردەن قورىققانمىن. تولىق قارۋلانعان، كوزدەرىن قارا قىنامەن بوياپ الادى. جانىنان وتكەندە باسىندا ۋايىمدايتىنمىن، ودان كەيىن ۇيرەنىپ كەتەدى ەكەنسىڭ. ولار ەشكىمگە ارتىق تيىسپەيدى. تەك ءاربىر كولىكتى تەكسەرەدى. كۇماندانسا، سۇراق قويادى نەمەسە قۇجاتىڭدى تەكسەرەدى. العاشقى كۇندەرى مەنەن كوبىرەك قۇجات تەكسەرەتىن. قازىر توقتاتسا دا سۇرامايدى. كەيدە جەرگىلىكتى كيىمدى كيىپ جۇرەمىن، ول كەزدە مۇلدەم ەشتەڭە تەكسەرمەيدى. باسىندا ولارعا تاڭىرقاي قاراعانىم كۇماندى كورىنگەن شىعار»، - دەدى فوتوگراف.
اۋعانستاندا ءتۇرلى ۇلت تۇرادى. ەرنار المابەكتىڭ سوزىنشە، ەڭ كوبى - پۋشتۋندار.
«قازىر بيلىكتە وتىرعان دا نەگىزگى قۇراۋشى ۇلت - پۋشتۋندار. باستى ەرەكشەلىگى - قوناقجايلىعى، ءبىز دە قوناقجايمىز دەيمىز عوي، ءبىزدىڭ قوناقجايلىعىمىز بولەك، بۇلاردىڭ قوناقجايلىعى بولەك. اۋعانستاندىقتاردىڭ قوناقجايلىعى شاي ۇسىنۋدان باستالادى. دەگەنمەن بەس ساۋساق بىردەي ەمەس قوي. ءبارىبىر ابايلاپ ءجۇرۋ كەرەك. جايباراقات جۇرە بەرەتىندەي جەر ەمەس. قوناقجاي ەكەن دەپ اركىمنىڭ ارتىنان ەرىپ كەتە بەرەتىندەي ەل ەمەس. اۋعان حالقىنىڭ ەرەكشەلىگى سول - كوپ سۇراق قويادى، كوپ سويلەسەدى. امانداسۋىنىڭ ءوزى ءبىر-ەكى مينۋتقا جالعاسادى. «اسسالاۋماعالەيكۋم، قالىڭ قالاي؟ ءۇي-ءىشى امان با، بالا-شاعا جاقسى ما، ۇيدەگى قاريالار جاقسى ما، ءوزىڭ قاي جاقتا تۇرىپ جاتسىڭ؟ جۇمىستارىڭ - ءبارى دۇرىس پا؟» دەپ ۇزاق سويلەپ بارىپ توقتايدى. ەكىنشىسى ۇزاق سويلەپ بارىپ جاۋاپ بەرەدى. مەن نە سۇراق قويدىڭ دەپ سۇراسام، امانداستىم، ەكىنشى ادام سالەمدەسكەنىمە جاۋاپ بەردى دەيدى. كوشەدە تانىمايتىن اداممەن دە وسىلاي امانداسادى. دۇكەنگە كىرىپ، بىرنارسە سۇراسا دا وسىلاي ۇزاق امانداسادى. ءبىر-بىرىمەن سويلەسكەن كەزدە بوتەن ادام سياقتى ەمەس، بىردەن تانيتىن ادام سياقتى سويلەسىپ كەتەدى»، - دەپ اڭگىمەلەدى ول.
«تالىپتەرمەن وتىرىپ شاي ءىشتىم»
فوتوگراف ساپار بارىسىندا تالىپتەرگە قوناق بولىپ، بىرگە شاي ىشكەن. ءبىر قىزىعى، بۇل ەلدىڭ حالقى شايعا نە اسقا شاقىرعاندا، باس تارتقاندى قۇپ كورمەيدى ەكەن.
«كابۋلدا مەشىت بار. مەشىتتىڭ يمامى مەنىڭ ۆيدەو ءتۇسىرىپ جۇرگەنىمدى كورىپ، «تۋريست ەكەن عوي، ىشكە كىرىپ شاي ءىشسىن» دەپ شاي بەرگەن ەدى. بىرنەشە جەردە وسىلاي وتىرىپ شاي ءىشتىم. ءتىپتى تالىپتەرمەن دە بىرگە وتىرىپ شاي ءىشتىم، وتە ءبىرتۇرلى بولدى. تۇنگى ۋاقىت ەدى، تاۋدىڭ باسىندا ايدالادا قيراعان عيماراتتار تۇر ەكەن. سول جەردە وتىردىم. تالىپتەر رۇقسات قاعازىمدى تەكسەردى دە، «ۆيدەو تۇسىرۋگە كەلدىڭ بە؟» دەدى. «وندا كەل وتىر، شاي ءىش» دەدى. «ۆيدەو ءتۇسىرىپ الايىن، ۋاقىتىم بولماي تۇر» دەپ ەدىم، «ۆيدەو ءتۇسىرىپ بولعاننان كەيىن كەلىپ شاي ءىش» دەدى. مەن ۆيدەو ءتۇسىرىپ بولعانشا ءتۇن بولدى. تالىپتەر كادىمگىدەي قارۋلانعان، شامامەن ون شاقتى ادام. ورتاعا اۆتوماتتارىنىڭ ءبارىن جايىپ تاستاعان. ارتىندا ءبىر-ەكەۋى اۆتوماتپەن تۇردى. سول جەردە سۋرەتكە تۇستىك. شاي ۇستىندە «جارتى ساعاتتان كەيىن تاماق پىسەدى، كۇت، تاماق ءىش» دەدى. سول كۇنى مەنى باسقا ءبىر جىگىت قوناققا شاقىرىپ قويعان ەدى. مەن قوناققا شاقىرىپ قويعانىن ايتتىم. سىلتاۋىڭ، سەبەبىڭ بولماسا، جايدان-جاي جوق دەي المايسىڭ. تاماققا شاقىرعاندا، جوق دەسەڭ باسقاشا قابىلدايدى، تەز رەنجىپ قالادى»، - دەدى بلوگەر.
«تاعامدارى ءدامدى، پالاۋدى كوپ جەيدى»
ساياحاتشى جەرگىلىكتى حالىقتىڭ دامىنەن دە اۋىز تيگەنىن، استارى ەرەكشە ءدامدى ەكەنىن ايتتى.
«تاعامدارى ءدامدى. پالاۋدى كوپ جەيدى، ءتىپتى وتىرعان سايىن پالاۋ جەيدى. كاۋاپتىڭ ءتۇر- ءتۇرى بار. ءبىراق ءبىرىنشى كۇنى ۋلانىپ، اسقازانىم اۋىرىپ ءجۇردى. قازاقستاننان جۇمىستارىمەن كەلگەن قازاقتارعا بارىپ تاماق ىشكەننەن كەيىن باسىلدى»، - دەدى ول.
«مەكتەپتەرىن، جەكەمەنشىك مەكتەپتەرىن كوردىم، ۋنيۆەرسيتەتتەرىن ارالادىم. اۋعانستان پوليتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى بار ەكەن. سونىڭ ىشىنە كىرگىزىپ كورسەتتى. كورەمىن دەسەڭ ءبارىن كورسەتە بەرەدى. تەك ۇيلەرىنە كىرگىزبەيدى. ول دا ءبىر وزدەرىنىڭ زاڭدارى. بىزدەگىدەي «ۇيگە كىر، تورگە شىق، جەڭگەڭ شاي قۇيىپ بەرەدى» دەگەن اڭگىمە جوق. ءبىراق ءبىر اۋعان جىگىت ۇيىنە قوناققا شاقىرعان. ەت جەپ قايتتىم»، - دەدى ول.
«قازاقستاننىڭ ۇنى - برەند»
فوتوگراف اۋعانستاندىقتاردىڭ قازاقتارعا كوزقاراسى وتە جاقسى ەكەنىن جەتكىزدى. كوپشىلىك قازاقستانعا ۇنى ارقىلى قانىق ەكەن.
«مەنى قوناقجايلىقپەن قابىلدادى. قازاقتارعا دەگەن كوزقاراس باسقا ەلدەرمەن سالىستىرعاندا ءتۇزۋ. جەرگىلىكتى حالىقتان سۇراعانىمدا، «باسقا ەلدەن بولعانىڭدا ءسال باسقاشا بولار ما ەدى؟!» دەدى. قازاقستان دەسە كوپ ادام بىلەدى. ويتكەنى مۇندا بارلىق جەردە قازاقستاننىڭ ۇنى ساتىلادى. قازاقستاننىڭ ۇنى - برەند. بازارعا كەلسەڭ، ءبىرىنشى سورتتى قازاقتىڭ ۇنى بارلىق جەردە تۇر. بازار ناۋبايحانانىڭ جانىندا ەكەن. بازاردا جۇرگەندە ءتىپتى نان ساتاتىندار قازاقستاننان ەكەنىمدى ءبىلىپ، «نەگە قازاقستاننىڭ ۇنىنىڭ ساپاسى تومەندەپ، باعاسى كوتەرىلىپ كەتتى؟ قازاقستانعا جەتكىزىپ بارشى. ۇننىڭ كەسىرىنەن نانىمىز ناشار شىعىپ جاتىر» دەدى. سويتسەم، ول ءبىزدىڭ كىنا ەمەس ەكەن. ورتاداعى دەلدالداردىڭ كىناسى ەكەن. قازاقستاننىڭ ۇنىن الىپ، اۋزىن اشىپ، ورتاسىنا جامان ۇندى ارالاستىرىپ، قىمباتقا ساتادى ەكەن»، - دەپ اڭگىمەلەدى ول.
انىقتاما: اشىق اقپارات كوزدەرىندەگى ستاتيستكاعا جۇگىنسەك، اۋعانستان - قازاقستان ۇنىنىڭ ەڭ ۇلكەن تۇتىنۋشىسى، وعان جالپى ۇن ەكسپورتىنىڭ 70 پايىزى تيەسىلى. 2022 -جىلى قازاقستان اۋعانستانعا 1,36 ميلليون توننا ۇن ەكسپورتتاعان، بۇل 2021 -جىلمەن سالىستىرعاندا 52 پايىزعا كوپ. وسىلايشا اۋعانستان وزبەكستان جانە تاجىكستانمەن قاتار وسى ءونىمدى تۇتىنۋشى نەگىزگى ءۇش ەل اراسىندا كوش باستاپ تۇر.
«قازاقتارعا قاتتى ۇقسايدى»
ەرنار المابەك اۋعانستاننان قازاقتارعا سىرت كەلبەتى جاعىنان قاتتى ۇقسايتىن ۇلتتى كەزدەستىرگەنىن ايتادى. ولار حازاريلەر ەكەن. تاۋلى ايماقتاردى مەكەندەيتىن بۇل حالىق كابۋلدا دا تۇرادى.
«ولاردىڭ ءتۇبى تۇرىكتەكتەس. كەزىندە موڭعول شاپقىنشىلىعى كەزىندە كەلگەن، سودان قالىپ قويعان دەيدى. پارسى تىلىندە سويلەيدى. دىندەرى - يسلامنىڭ شەيىتتەرى. قازاققا جاقىندىعى ءتۇرى عانا، ءتىلى مەن ءدىنى بولەك. وتە مەيىربان، كۇلىپ تۇرادى، قازاقتارعا قاتتى ۇقسايدى. قازاق قوي امانداسايىنشى دەسەڭ، حازاري بولىپ شىعادى. ولار دا حازاريعا ۇقسايتىن تۋريست كورىپ قاتتى تاڭعالادى. بىرگە سۋرەتكە تۇسەدى»، - دەدى بلوگەر.
«كىمنىڭ قازاق ەكەنىن انىقتاۋ قيىنداۋ»
ەرنار المابەك مازاري-شاريف قالاسىندا قازاقتاردى ۆيدەوعا تۇسىرگەنىن ايتادى.
«جاعدايلارى قيىن ەكەن، شىنى كەرەك. ءبىراق جەرگىلىكتى حالىقپەن قاتتى ارالاس-قۇرالاس بولىپ كەتكەن. تىلدەرى بۇزىلعان. كىمنىڭ قازاق، كىمنىڭ قازاق ەمەس ەكەنىن انىقتاۋ قيىنداۋ. جاعداي قيىن دەگەنىم - سول. مىسالى، بازاردا ءجۇردىم. قازاق ەكەنىمدى بىلگەن ءار ەكىنشى ادام «مەن دە قازاق بولعىم كەلەدى، مەنى دە قازاقستانعا الىپ كەتشى» دەدى. بۇل جەردە باسقا ەلگە كەتكىسى كەلەتىندەر دە كوپ ەكەن. قازاق بولىپ كەتكىسى كەلەتىندەر وتە كوپ. وزگە ۇلتتار قۇجاتتارىن دا ادەيى، اقشا تولەپ، «قازاق» دەپ جازعىزىپ العان. بازاردا جۇرگەن كەزدە سوعان كوزىم جەتتى. ءبىر جىگىت كەلىپ، اقشا ۇسىنىپ، «قۇجاتىمدى قازاق دەپ جازعىزىپ بەرىپ، ۆيزا بەرە الاسىڭدار ما؟» دەدى. بۇل - وتە ۇلكەن زەرتتەۋدى تالاپ ەتەتىن ماسەلە»، - دەدى ەرنار المابەك.
ماقالاداعى سۋرەتتەر ەرنار المابەكتىڭ جەكە ارحيۆىنەن
اۋعانستانداعى قازاقتاردىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى - مۇندا بولەك ورنالاسقان قازاق اۋىلدارى دەگەن تۇسىنىك جوق ەكەن.
«قازاقتار شاشىراپ ورنالاسقان. ءبىر-بىرىنەن الىس تۇرادى. قالانىڭ انا شەتىندە ءبىر قازاق، مىنا كوشەدە ءبىر قازاق دەگەن سياقتى، وتە از. قىتايداعىداي، موڭعولياداعىداي تۇرلەرىنەن قازاق ەكەنى كورىنىپ تۇرعان جوق. بىرىنشىدەن، تىلدەرى شاتىسقان. ەكىنشىدەن، ءبارى ساقال قويعان. كەيبىر وتباسىلار ايەلدەرىن كورسەتپەيدى. بۇل جاقتاعى قازاقتاردان ءبىرتۇرلى سەزىممەن شىقتىم، شىنى كەرەك. قىتايعا بارعاندا، قازاقتاردى كورگەندە باسقا اسەر الدىم، ولار سالتىن، ءتىلىن ساقتاعان، ءبارى قازاقشا سويلەيدى. اۋعانستانداعى قازاقتار باسقاشا. كينودا جۇرگەن سياقتىمىن. العان اسەرىم ەرەكشە، ءومىربويى ەستە قالاتىن بولدى»، - دەپ تۇيىندەدى اڭگىمەسىن ول.