اكە ءسوزى

بالا مەكتەپتى ءتاۋىر-اق وقىعان. ءبىراق ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋدەن تومەن بالل جيناپ قالدى. مۇنىمەن مەملەكەتتىك گرانت جالىن دا سيپاتپاسى بەلگىلى. بۇعان رەنجىڭكىرەگەن اكەسى «وسى جۇرتتىڭ بالاسى...» دەپ اڭگىمە باستاعالى وتىردى دا، رايىنان قايتتى.

 ۇ ب ت- دان جوعارى بالل يەلەنىپ، تاناۋى دەلديىپ جۇرگەن پالەنشەنىڭ، تۇگەنشەنىڭ بالاسىن ماقتاپ، ءوز پەرزەنتىن تۇقىرتقىسى كەلمەگەن.

بالا قاتارلارىنان قالماي، تاڭداعان ماماندىعى بويىنشا بيىل قالايدا وقۋعا تۇسكىسى كەلەتىنىن ءبىلدىردى. مۇنىڭ ءبىر عانا جولى بار، ول - اقىسىن تولەپ وقۋ. موليگەن بالا كەلەر جىلى قايتا باق سىنار بولسا، ارادا ءبىر جىل ۋاقىت بوس كەتەتىنىن، «تەمىردى قىزعان كەزدە سوققان» ءتيىمدى ەكەنىن، بيىلدان قالسا، ءبىلىم الۋعا دەگەن اتقاقتاعان كوڭىلى باسىلىپ قالاتىنىن جەتكىزە كەلىپ، سوڭىندا اقىلى نەگىزدە وقۋعا جىبەرۋىن سۇرادى. اكە ۇلىنىڭ مەسەلىن جىققىسى كەلمەي، قولداعى ازىن-اۋلاق مال-پالدى ساتىپ، باسقا دا جيعان-تەرگەنىن قوسىپ اقىلى وقۋعا تۇسىرەتىن بولدى.

اكەسى ۇلىنا قاجەتتى قارجىنى جەردەن قازعانداي بولىپ تاۋىپ بەردى. قاراشاڭىراقتىڭ قورى ويسىراپ قالدى. اتا-انا سەنىمى، ارتىلعان جاۋاپكەرشىلىك بالانى ءارى- ءسارى كۇي كەشتىردى، كوڭىلى ءبىر تاسىپ، ءبىر باسىلدى. جولعا شىعار ساتتە بالا اتا-اناسىنا رياسىز پەيىلمەن: «تۇزدارىڭىزدى اقتايمىن... ەرتەڭ قارتايعاندارىڭىزدا قازى-قارتا، جال-جايا، بال مەن قايماق بەرىپ باعامىن»، دەدى.

اكەسى: «نيەتىڭە جەت. ءاربىر پەرزەنتتىڭ اكە-شەشەسىنە «قارتايعاندا جاقسىلاپ كۇتىپ-باعامىن» دەپ ۋادە بەرۋى ۇيرەنشىكتى جايت قوي... دەگەنمەن سەن الگى جىلى-جۇمساقتى جاستاۋ كەزىمىزدە جەگىز، ايتپەسە قارتايعاندا ونىڭ ءدامى تاڭدايعا تاتىمدى، قۇنار-قۋاتى تانگە جاعىمدى بولا قويماس. ول كەزدە ەشتەڭە كەرەك تە بولماي قالۋى مۇمكىن»، دەدى.

«مۇمكىندىك بەرىڭىز... سەنىمدەرىڭىزدى اقتاۋعا بارىمدى سالامىن»، دەدى بالا.

«اكە-شەشەسىنىڭ جىگەرىن جاسىتىپ، زار جىلاتىپ، جۇرەگىن جۇلىم-جۇلىم ەتىپ، بار قۋاتىن سارقىپ، ولاردىڭ كارىلىك كەزەڭگە قالت- قۇلت ەتىپ جەتۋىنە باستى سەبەپكەر بولاتىن ۇل مەن قىز از با؟ .. پەرزەنت اتاۋلىنىڭ كوبى اتا-انامدى «قارتايعاندا جارىلقايمىن» دەپ ءوزىن-ءوزى الداۋمەن ءجۇر. اكە-شەشەسىنىڭ قارتتىق كەزەڭگە جەتەر- جەتپەسىنە كىم كەپىل؟ اتا-اناعا بالاسىنىڭ دۇرىس ءجۇرىپ-تۇرعانى، وڭدى ادام بولعانى عانا كەرەك. سوندا اكە مەن شەشە كارىلىكتىڭ اۋىلىنا وكپەسى وشپەي تىڭ جەتەدى. تىڭ ادامعا جىلى-جۇمساق بەرسەڭ جانىنا جاعادى، ال سۇلدەرى عانا قالعان كارى- قۇرتاڭعا اۋزىنا اق ماي اعىزىپ قويساڭ دا جۇقپايدى... مەنىڭ ساعان ايتارىم، كارىلىك كەلگەندە پەشەنەمىزگە نە جازىلاتىنىن كەزىندە كورەرمىز، ماعان قازىر كەرەگى - سەنىڭ اماندىعىڭ، كوشتەن قالماي، جامان اتتى بولماي جۇرگەنىڭ. سوندا عانا كەزى كەلگەندە قارتتىقتىڭ اۋاسىن ەنتىكپەي ەركىن جۇتامىز، نە بەرسەڭ دە تاڭدايىمىزعا تاتيدى. ايتپەسە ءبارى بەكەر...» دەدى اكە.

اتا-انا سەنىمى، رياسىز پەيىلى، موينىنا ارتىلعان جاۋاپكەرشىلىك-امانات بوزبالانىڭ جىگەرىن جانىدى، اتاقتى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ ءزاۋلىم عيماراتىنىڭ ەسىگىن باتىل اشتى. اكە-شەشە ءۇمىتىن اقتاعان بالا جامان بولماس، ەل اماناتىن ارقالاي السا كەرەك. اكە ءسوزىن كوكىرەگىنە تۇيە بىلگەندەر ەلدىك مۇددەنى دە ەسكەرەتىنى ءسوزسىز.

جولدىباي بازار

egemen.kz