ا ق ش پەن ەۋرووداقتىڭ قازاقستانعا قىزىعۋشىلىعى ارتۋىنا نە سەبەپ
بۇگىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت توقايەۆتىڭ ا ق ش- قا ساپارى اياقتالدى. بىرنەشە جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋ ءوتتى. وسى ورايدا، قازاقپارات ءتىلشىسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپايەۆتان پرەزيدەنت ساپارى تۋرالى پىكىرىن سۇراپ كورگەن ەدى.
«بۇل ساپار پرەزيدەنتتىڭ جىل سايىنعى ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنا بارۋىمەن بايلانىستى. مەملەكەت باسشىسى وتكەن جىلى دا قاتىسقان بولاتىن. بيىلعى ساپاردىڭ ماڭىزدى ءساتى - قاسىم- جومارت توقايەۆ ا ق ش پرەزيدەنتى دجو بايدەننىڭ تىكەلەي قاتىسۋىمەن وتكەن ورتالىق ازيانىڭ 5 ەلى + ا ق ش فورماتىنداعى سامميتكە قاتىستى. بۇل وسى جولعى ساپاردى بۇرىنعىدان ايشىقتى ەتتى. ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ باسشىلارى مەن ا ق ش پرەزيدەنتىنىڭ كەزدەسۋى زور قىزىعۋشىلىق تۋدىردى، سەبەبى العاش رەت بولدى. ال، كەزدەسۋدىڭ اتالعان فورماتى 2015 -جىلدان بەرى بار، باراك وبامانىڭ كەزىندە قالىپتاستى»، - دەدى دوسىم ساتپايەۆ.
سونداي- اق، ساياساتتانۋشى قازاقستان مەن ا ق ش اراسىنداعى بيىلعى ايتۋلى وقيعانىڭ ءبىرى رەتىندە ەلىمىزدە وتكەن ءسامميتتى اتاپ ءوتتى.
«ا ق ش- تىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى ەنتوني بلينكەن جىل باسىندا قازاقستانعا كەلىپ، سامميت وتكىزدى. اتالعان شارا ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى مەن ا ق ش مەملەكەتتىك حاتشىسى دەڭگەيىندە ءوتتى. دەمەك، وسىنداي دەڭگەيدەگى كەزدەسۋ الاڭى بۇرىننان بار، ءبىراق ا ق ش پرەزيدەنتىمەن كەزدەسۋدىڭ دەڭگەيى جوعارى. بۇل وتكەن جىلعى اقپاندا باستالعان گەوساياسي جاعدايلارمەن بايلانىستى. ويتكەنى، ا ق ش اۋعانستاننان كەتكەننەن بەرى ۆاشينگتوننىڭ اتالعان ايماققا دەگەن قىزىعۋشىلىعى تومەندەدى. دەگەنمەن، قازىر بىرنەشە سەبەپتەرگە بايلانىستى قىزىعۋشىلىق قايتا ءوستى»، - دەيدى ول.
ودان بولەك، سپيكەر ا ق ش- تىڭ ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرى، ونىڭ ىشىندە قازاقستانعا قىزىعۋشىلىعىنىڭ ارتۋ سەبەبىن ءتۇسىندىردى.
«ءبىرىنشى سەبەپ، ايماقتاعى ءارتۇرلى گەوساياسي جاعدايلارعا بايلانىستى. اسىرەسە، رەسەي سانكتسيا استىندا قالعاننان كەيىن، ا ق ش ءۇشىن شىعىس پەن ازيا ەلدەرى باسىمدىققا يە. ارينە، ورتالىق ازيا ەلدەرى باتىستىڭ رەسەيگە قارسى ەنگىزگەن سانكتسيالارىن اينالىپ وتۋگە تىرىسىپ جاتىر. دەگەنمەن، ورتالىق ازيا ەلدەرى قيىن جاعدايعا تاپ بولدى. ويتكەنى، رەسەي كەيبىر ەلدەردى يمپورت پەن سانكتسيالاردى اينالىپ وتەتىن كوپىرگە اينالدىردى»، - دەيدى ساياساتتانۋشى.
ونىڭ ايتۋىنشا، اۋعانستان ماسەلەسىنە كەلگەندە ورتالىق ازيا ەلدەرى - باستى ويىنشى.
«بيىل تامىزدا «قازاقستان- اۋعان» بيزنەس- فورۋمى ءوتتى. باتىس ءۇشىن اۋعانستانمەن ءوزارا ارەكەتتەسۋدى تولىعىمەن توقتاتۋ مۇمكىن ەمەس. ويتكەنى، ەۋروپاعا بەت العان كوشى- قون لەگىن ازايتۋ ءۇشىن حالىققا قانداي دا ءبىر كومەك كورسەتۋ قاجەت. سوندىقتان، ورتالىق ازيا اۋعان باعىتىنداعى ماڭىزدى دەلدال جانە ويىنشى. كەلەسى ماسەلە - قىتاي. قىتاي مەن باتىستىڭ قاقتىعىسى دا ارتىپ بارادى. رەسەيدىڭ اسكەري جانە ەكونوميكالىق السىرەۋى اياسىندا قىتايدىڭ كۇشەيۋى ا ق ش پەن ەۋروپالىق وداقتى الاڭداتادى»، - دەيدى ول.
ساياسات تانۋشى باتىس ەلدەرى مەن ا ق ش- تىڭ ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن كەلىسىمدە جۇمىس ىستەۋىن اۋعانستان بيلىگىنە تاليبانداردىڭ كەلۋىمەن بايلانىستىردى.
«قازىر اۋعانستاندا گۋمانيتارلىق داعدارىس. وڭىردە 20 ميلليون ادام اشتىق جاعدايىندا قالىپ وتىر. سوندىقتان، ا ق ش پەن ەۋروپالىق وداق ءۇشىن ورتالىق ازيا ەلدەرى قازىر ماڭىزدى. ونىڭ ىشىندە تاليبان قوزعالىسىمەن ارەكەتتەسۋدە دەلدال رەتىندە. وزدەرىڭىز بىلەسىز، قازاقستان اۋعانستانعا ازىق- تۇلىك جەتكىزەدى، استىق، ۇن ساتادى، بۇل - وتە ءىرى نارىق»، - دەپ تولىقتىردى دوسىم ساتپايەۆ.