حيروسيما قالاسىنا اتوم بومباسى تاستالعانىنا - 74 جىل

فوتو: None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - 1945-جىلعى 6- تامىز حيروسيما جانە ناگاساكي اتوم بومبالاۋىنان زارداپ شەككەن جاپون حالقىنىڭ تراگەدياسى كۇنى رەتىندە ادامزات تاريحىنا ەندى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ق ر س ءى م باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.

مىنە، 74 جىل بويى بۇل كۇندى قايعى-قاسىرەتكۇنى رەتىندە ەسكە الادى. يادرولىق سىناقتىڭ قايعىسىن باستان كەشكەنقازاقستاندىقتار ءۇشىن جاپونيا حالقىنىڭ باستان وتكەرگەن قايعى-قاسىرەتى تانىسجاعداي.

سەمەي سىناق پوليگونىندا دا 1949-1989-جىلدارارالىعىندا 450 دەن استام يادرولىق جارىلىس بولدى، ولاردان ميلليوننان استام ادامزارداپ شەكتى.

1991-جىلدىڭ 29- تامىزىندا قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى -ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءوز جارلىعىمەن پوليگوندى تۇپكىلىكتى جاپتى. وسىجىلدار ىشىندە قازاقستان بۇرىنعى سەمەي پوليگونىندا يادرولىق قارۋدى سىناقتانوتكىزۋدىڭ زارداپتارىن جويۋ جونىندە ءىس-شارالار قابىلدادى. سونداي-اق، وسىزارداپتاردى جويۋدا قازاقستان حالقىنا كورسەتكەن كومەگى ءۇشىن جاپون حالقىنا شىنجۇرەكتەن العىس ايتامىز.

حيروسيما مەن سەمەي قالالارى يادرولىققاتەرگە قارسى كۇرەستىڭ سيمۆولىنا اينالدى. قازاقستان جاپونيامەن جانە الەمدىكقوعامداستىقتىڭ باسقا دا مۇشەلەرىمەن بىرلەسىپ، ادامزاتتى يادرولىق قارۋدان باستارتۋعا جانە ونى تاراتپاۋ رەجيمىن نىعايتۋعا باعىتتالعان ساياساتتى دايەكتى جانەبەلسەندى تۇردە جۇرگىزىپ كەلەدى.

قازاقستاننىڭ باستاماسىمەن 2009-جىلى 29-تامىزدى يادرولىق سىناقتارعا قارسى حالىقارالىق ءىس-قيمىل كۇنى دەپ جاريالاۋتۋرالى ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ قارارى قابىلداندى. وسى قاراردىڭ ماقساتتارىناسايكەس قازاقستاندا جانە الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىندە يادرولىق سىناقتاردىڭزارداپتارى تۋرالى الەمگە ەسكەرتۋ رەتىندە باعىتتالعان جانە بولاشاقتا ولاردىقولدانباۋعا شاقىرۋ تۋرالى كونفەرەنتسيالار، سەمينارلار، كورمەلەر جانە باسقا داءىس-شارالار وتكىزىلدى.

2015-جىلى حيروسيما جانە ناگاساكي اتوم بومباسىنىڭ تاستالۋىنىڭ 70 جىلدىعىناوراي ەلباسى باستاماسىمەن ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ يادرولىق قارۋدان ازات الەمقۇرۋدىڭ جالپىعا ورتاق دەكلاراتسياسى تۋرالى قارارى قابىلداندى. اتالعان باستاما بۇ ۇ مۇشە مەملەكەتتەرىنىڭ كوپشىلىگىمەن قولداۋ تاۋىپ، يادرولىق قارۋعا تىيىم سالۋبويىنشا حالىقارالىق زاڭدى قۇجات قابىلداۋدا ماڭىزدى قادام بولدى.

2017-2018-جىلدار قازاقستاننىڭ سىرتقى ساياساتىن دامىتۋدىڭشارىقتاۋ كەزەڭدەرىنىڭ ءبىرى - ەلىمىز ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ تۇراقتى ەمەسمۇشەسى رەتىندە ءوز قىزمەتىن اتقاردى. وسى جاۋاپتى قىزمەت كەزىندە قازاقستاننىڭماڭىزدى باسىمدىلىعى رەتىندە يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ جانە قارۋسىزدانۋباستاماسىن جانە نۇر-سۇلتان قالاسىندا كەزەكتى رەت وتكەن يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋشارتى (ي ا ق ت ش) بويىنشا ۋاعدالاستىقتاردى جۇزەگە اسىرۋ جۇمىستارىن اتاپ وتۋگەبولادى.

قازاقستاننىڭ تاعى ءبىر ەرەكشە باستاماسى«اتوم» جوباسى بولىپ تابىلادى. اتالعان جوبا اياسىندا يادرولىق قارۋعا قارسىارەكەت ەتەتىن كەز كەلگەن ادامداردى يادرولىق سىناقتاردان ءبىرجولا باس تارتۋعاشاقىرا وتىرىپ، الەم باسشىلارىنىڭ اتالعان جوباعا ونلاين-پەتيتسيا ارقىلى قول قويۋمۇمكىندىگىن قاراستىردى.

2006-جىلى قازاقستان كورشى ەلدەرىمەن بىرلەسىپ ورتالىق ازيادايادرولىق قارۋدان ازات ايماق قۇردى. ايماق قۇرۋ تۋرالى شارتقا قول قويۋ اۋماعىندا40 جىل بويى يادرولىق سىناقتار جۇرگىزىلگەن سەمەي قالاسىندا ءوتتى.

بىز ازاماتتىق قوعامنىڭ يادرولىققارۋسىزدانۋ مەن ونى تاراتپاۋ رەجيمىن نىعايتۋداعى ءرولىن جوعارى باعالايمىز جانەتەك ازاماتتىق قوعامنىڭ، پارلامەنتارييلەر مەن ۇكىمەتتەردىڭ كۇش- جىگەرىنبىرىكتىرىپ قانا ادامزاتتى يادرولىق قارۋدان ارىلۋدىڭ يگىلىكتى ماقساتىنا قولجەتكىزە الامىز. ءبىز تەك الەمدى يادرولىق قارۋدان تولىق ارىلتۋ ارقىلى عاناحيروسيما تراگەدياسىن ەشقاشان جانە ەش جەردە قايتالانبايتىنىنا كەپىلدىك بەرەالاتىنىنا سەنىمدىمىز.

قازاقستان ءاردايىم يادرولىق قارۋسىز الەمباستامالارىن ىلگەرىلەتەتىن جانە وسى ماقساتقا قول جەتكىزۋگە باعىتتالعانحالىقارالىق ءىس-شارالار مەن باستامالارعا بەلسەندى قاتىساتىن بولادى. بۇلقازاقستاننىڭ سىرتقى ساياساتىنىڭ نەگىزگى باسىمدىلىعى بولىپ تابىلادى.

Сейчас читают