ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى الەمنىڭ 70 ەلىنە 283 رەت ساپار جاساعان
بۇل تۋرالى ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى- ەلباسى كەڭسەسىنىڭ باسشىسى ماحمۇت قاسىمبەكوۆتىڭ «Egemen Qazaqstan» گازەتىندە جارىق كورگەن ماقالاسىندا ايتىلعان.
«ەگەمەندىككە قول جەتكىزگەن قازاقستان حالىقارالىق قاتىناستاردىڭ دەربەس سۋبەكتىسىنە اينالدى. نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ۇلتتىق مۇددەمىزدى ەسكەرە وتىرىپ، كوپ ۆەكتورلى جانە بەيبىت سىرتقى ساياسات جۇرگىزۋ جونىندەگى باعىتىمىزدى ناقتى بەلگىلەپ بەردى. ونىڭ نەگىزى ەلىمىزدەگى العاشقى قۇجاتتاردىڭ ءبىرى - 1992 -جىلى قابىلدانعان «قازاقستاننىڭ ەگەمەن مەملەكەت رەتىندەگى قالىپتاسۋ جانە دامۋ ستراتەگياسىندا» قالاندى.
حالىقارالىق قاتىناستارىمىزدى جاڭادان باستادىق. كوپ نارسە نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ وزگە مەملەكەتتەردىڭ، شەتەلدىك ءىرى كومپانيالار مەن ۇيىمداردىڭ باسشىلارىمەن تىكەلەي كەزدەسۋلەرىنە جانە ولارمەن وتكىزگەن كەلىسسوزدەرىنە بايلانىستى بولدى. تەك 1992 -جىلدىڭ وزىندە تۇڭعىش پرەزيدەنت جۇمىس ساپارىمەن شۆەيتسارياعا، ءۇندىستانعا، اۋسترياعا، پاكىستانعا، ا ق ش- قا، فينلياندياعا، تۇركياعا، گەرمانياعا، فرانسياعا باردى. مۇنداي جۇمىس قارقىنى كەيىنگى جىلداردا دا جالعاسىن تاپتى» ، - دەدى م. قاسىمبەكوۆ.
ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، سەمەي يادرولىق پوليگونىن جابۋ تۋرالى شەشىم ەلباسىنىڭ باتىل قادامدارىنىڭ ءبىرى بولدى.
«1991 -جىلى 29 - تامىزدا قازاق ك س ر پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تاريحي قۇجاتقا - «سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونىن جابۋ تۋرالى» جارلىققا قول قويدى.
وسى ماڭىزدى شەشىم ارقىلى تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز جاس مەملەكەتتىڭ ۇستانىمى بەيبىتشىلىك ەكەنىن بۇكىل حالىقارالىق قوعامداستىققا جاريا ەتتى. بۇل قادام قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بەلسەندى جاھاندىق انتيادرولىق قىزمەتىنىڭ باستاۋى بولدى. كەيىننەن ب ۇ ۇ- نىڭ باس اسسامبلەياسى 29 - تامىزدى حالىقارالىق يادرولىق سىناقتارعا قارسى ءىس- قيمىل كۇنى دەپ جاريالادى.
ك س ر و- نىڭ كوپتەگەن يادرولىق ارسەنالىنان باس تارتۋى تاعى ءبىر ماڭىزى زور شەشىمدەردىڭ ءبىرى بولدى. نۇرسۇلتان نازاربايەۆ جاپپاي قىرىپ- جوياتىن قارۋدىڭ ايتارلىقتاي مول قورىنا ءۇمىت ارتپاي، اشىقتىققا، بەيبىتسۇيگىشتىككە، اقىلعا جۇگىنىپ، مورالدىق بەدەلگە سەنىم ارتتى. ۋاقىت بۇل ۇستانىمنىڭ تاريحي تۇرعىدان ورىندى بولعانىن دالەلدەدى. قازاقستان جاھاندىق انتيادرولىق قوزعالىس كوشباسشىلارىنىڭ بىرىنە اينالدى.
2016 -جىلعى 31 - ناۋرىزدا ۆاشينگتوندا وتكەن يادرولىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى IV سامميتتە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ «الەم. ХХІ عاسىر» مانيفەسى جاريالاندى. وندا ۇلتتاردىڭ سوعىستار مەن قاقتىعىستاردى بولدىرماۋ جونىندەگى كەلىسىلگەن ءىس- قيمىلدارى ايقىندالدى. مانيفەست ب ۇ ۇ- نىڭ باس اسسامبلەياسى مەن قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ رەسمي قۇجاتى مارتەبەسىنە يە بولدى.
تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا ازياداعى قاۋىپسىزدىك جۇيەسىن قۇرۋ ءۇشىن ءبىرىنشى بولىپ قادام جاسادى. 1992 -جىلعى 5 قازاندا ب ۇ ۇ- نىڭ باس اسسامبلەياسىنىڭ 47- سەسسياسىندا، ياعني ب ۇ ۇ مىنبەرىنەن العاش رەت ءسوز سويلەگەن نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ازيانىڭ اۋقىمدى كەڭىستىگىندەگى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتەتىن ۇيىم قۇرۋدى ۇسىندى. پرەزيدەنتتىڭ وسى يدەياسى حالىقارالىق قوعامداستىق تاراپىنان كەڭ قولداۋ تاۋىپ، كەيىننەن ازياداعى ءوزارا ىقپالداستىق پەن سەنىم شارالارى كەڭەسى قۇرىلدى» ، - دەيدى ول.
ماقالادا ايتىلعانداي، قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى كوپتەگەن حالىقارالىق ينتەگراتسيالىق باستامالاردىڭ اۆتورى سانالادى. نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ بەلسەندى اتسالىسۋىنىڭ ارقاسىندا جاپپاي دۇربەلەڭنىڭ جانە كەڭەس وداعىنىڭ باسقارۋسىز ىدىراۋىنىڭ الدىن العان تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعى قۇرىلدى.
«ول سودان كەيىنگى جىلدارى بىرنەشە رەت ت م د- نى ەۋروپا وداعىنىڭ ۇلگىسىمەن ءتيىمدى قۇرىلىمعا اينالدىرۋعا باعىتتالعان باستامالار كوتەردى. سونداي- اق ەلباسى ۇسىنعان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق قۇرۋ جوباسىن ايرىقشا اتاپ وتكەن ءجون. وڭىرلىك ىقپالداستىقتى نىعايتۋ ءۇشىن 2018 -جىلعى ناۋرىزدا استانادا ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرى باسشىلارىنىڭ العاشقى كونسۋلتاتيۆتىك جۇمىس كەزدەسۋى ءوتتى.
ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك جانە ىنتىماقتاستىق ۇيىمى ءسامميتىنىڭ 2010 -جىلى استانادا ءوتۋى حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ماڭىزدى وقيعا ءارى قازاقستاننىڭ سىرتقى ساياساتىنداعى ايتۋلى جەتىستىك بولدى. ە ق ى ۇ- عا ءتوراعالىق ەتۋ - قازاقستان ءۇشىن تاريحي وقيعا. بۇل ەلىمىزدىڭ ءىرى حالىقارالىق تابىسى سانالدى.
2016 -جىلعى 28 - ماۋسىمدا ب ۇ ۇ- نىڭ نيۋ- يوركتەگى شتاب- پاتەرىندە وتكەن داۋىس بەرۋ ءراسىمى كەزىندە قازاقستان العاش رەت بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 2017-2018 -جىلدارداعى تۇراقتى ەمەس مۇشەسى بولىپ سايلاندى.
ەلىمىزدىڭ ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە سايلانۋى جاھاندىق بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىكتىڭ ماڭىزدى پروبلەمالارىن شەشۋ ىسىندەگى قازاقستان مەن ەلباسىنىڭ بەلسەندى ءرولى حالىقارالىق قوعامداستىق تاراپىنان كەڭىنەن مويىندالعانىن كورسەتتى. 2018 -جىلعى قاڭتاردا قازاقستان دەلەگاتسياسى ءوز تاريحىندا العاش رەت باستى ورگان - ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ جۇمىسىنا جەتەكشىلىك ەتتى. 2018 -جىلعى 18 - قاڭتاردا نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ «جاپپاي قىرىپ- جوياتىن قارۋدى تاراتپاۋ: سەنىم شارالارى» اتتى جوعارى دەڭگەيدە وتكەن تاقىرىپتىق بريفينگ قازاقستاننىڭ نەگىزگى ءىس- شاراسى بولدى.
سونداي- اق ماڭىزى زور شارالاردىڭ قاتارىندا ەلىمىزدىڭ سيرياداعى داعدارىستى جانە باسقا دا جاھاندىق دەڭگەيدەگى قاقتىعىستاردى، سونىڭ ىشىندە جۋىردا بولعان تۇركيا مەن رەسەي اراسىنداعى شيەلەنىستى رەتتەۋگە اتسالىسقانىن ايتقان ءجون.
1991-2018 -جىلدار ارالىعىندا نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قاتىسۋىمەن ەكىجاقتى قارىم- قاتىناستار اياسىندا شەتەلگە بارعان 283 ساپارىن قوسا العاندا حالىقارالىق دەڭگەيدە 611 ءىس- شارا، 233 مەملەكەتارالىق سامميت جانە 95 حالىقارالىق فورۋم ءوتتى» ، - دەيدى اۆتور.
م. قاسىمبەكوۆ كەلتىرگەن مالىمەتتەرگە سايكەس، ەلباسى ەكىجاقتى قاتىناستار اياسىندا شەتەلدەرگە 283 رەت ساپار جاساعان، ونىڭ 32- مەملەكەتتىك، 164- رەسمي، 87 جۇمىس ساپارلارى. تۇڭعىش پرەزيدەنت ەكىجاقتى قارىم- قاتىناستار اياسىندا الەمنىڭ 70 ەلىنە ساپارمەن باردى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قاتىسقان 233 مەملەكەتارالىق ءسامميتتىڭ 26- قازاقستاندا، 207 ءسى وزگە ەلدەردە ءوتتى. 95 حالىقارالىق فورۋمنىڭ 22 ءسى ەلىمىزدە، 73 ءى وزگە مەملەكەتتەردىڭ اۋماعىندا ۇيىمداستىرىلدى.
قازاقستان ب ۇ ۇ- عا مۇشە بولعان ساتتەن باستاپ نۇرسۇلتان نازاربايەۆ نيۋ- يوركتە ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ نەگىزگى مىنبەرىنەن 8 رەت ءسوز سويلەدى.
سونىمەن قاتار تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز ەلىمىزدە 255 مەملەكەتتىڭ باسشىلارىمەن كەزدەسىپ، شەتەلدەردىڭ 127 ۇكىمەت باسشىلارىن قابىلدادى.
جالپى، قازاقستان تاراپىنان وسى جىلدار ىشىندە نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ باسشىلىعىمەن ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق ارەنادا لايىقتى ورىن الۋىنا مۇمكىندىك بەرگەن بەلسەندى سىرتقى ساياسي جانە بىتىمگەرشىلىك قىزمەت اتقارىلدى.