الماتئ دا 500 دومبئراشئ 5 كذيمةن گيننةستئث «رةكوردتار كئتابئنا» ةنبةك

فوتو: None
ئ.  قازاقپاراتجةلتوقساننث 9  كذنئ ةلباسئ ن.نازارباةأتئث «مادةني مذرا» باعدارلاماسئنئث اياسئندا «نذر-وتان» ح د پ «جاس وتان» جاستار قاناتئ «زاثعار» شئعارماشئلئق بئرلةستئگئمةن بئرگة 500 دومبئراشئنئث باسئن قوسئپ، «دومبئرانئث كذمبئرئ - حالقئمئزدئث بئرلئگئ» اتتئ جوبانئ جذزةگة اسئرماق.

 وسئعان دةيئن وسئنداي شارا وتكةنئ ةسئمئزدة. 200 دومبئراشئنئث قاتئسؤئمةن ءبئر مةزةتتة بئرنةشة كذي اقتوبة كوگئندة قالقئپ ةدئ. ةندئ 500 دومبئراشئ ستؤدةنتتةر سارايئندا باس قوسئپ، دومبئرانئث كذمبئرئن الماتئعا عانا ةمةس، الةمگة ةستئرتپةك. قالاي دةيسئز عوي؟ گيننةستئث رةكوردتار كئتابئنا ةنؤ ارقئلئ. ول ءذشئن شةتةلدةن كوميسسييا وكئلدةرئ ارنايئ شاقئرئلئپتئ.

بذل شاراعا «قذرمانعازئ»، «وتئرار سازئ» سئندئ ذلت-اسپاپتار وركةسترلةرئنئث دومبئراشئلارئمةن قاتار، ورتا مةكتةپتةر مةن ج و و وركةسترلةرئنئث دومبئراشئلارئ، بارلئعئ 500 دومبئراشئ قاتئسئپ، ولار ءبئر مةزةتتة 5 كذي ورئندايدئ.

- شارانئ «جاس وتان» جاستار قاناتئ ذيئمداستئرئپ وتئرعاندئقتان، وعان تةك 16 مةن 25 ارالئعئنداعئ جاستار قاتئسادئ، - دةيدئ «زاثعار» شئعارماشئلئق بئرلةستئگئنئث جةتةكشئسئ ايدار قئرئقباي. - ولار قذرمانعازئنئث «بالبئراؤئن»، «اداي»، «سارئ ارقا» كذيلةرئن، تاتتئمبةتتئث «سارجايلاؤئن» جانة قارشئعا احمةديياروأتئث «كذي ذرانئ» كذيئن ورئندايدئ. شارانئث ماقساتئ - جاستارعا قازاق ونةرئن ءناسيحاتتاؤ، جاستاردئث باسئن قوسؤ، ولاردئ بئرلئككة شاقئرؤ. ةل بولاشاعئ - جاستاردئث قولئندا. ونةر سذيةر جاستار باردا، ذلتتئق ونةرئمئز ولمةيدئ. الةمدئك ةكونوميكالئق داعدارئستئث سالقئنئ ونةردئ شارپئماي كةتكةن جوق. وسئنداي ءولاارا شاقتا قازاقتئث كذيئ، ذلتتئق ونةرئ نازاردان تئس قالئپ قويماسا دةگةن ئزگئ تئلةكتةن تؤعان وي ةدئ. قازئرگئ تاثدا مةكتةپ وقؤشئلارئ، ستؤدةنت جاستار دومبئرا ذيئرمةلةرئنة، باسقا دا ءارتذرلئ ونةر ذيئرمةلةرئنة قاتئسپايدئ. ءبئز جاستارعا دومبئرانئ، قازاق كذيئن ءناسيحاتتاعئمئز كةلةدئ. قازئر الةمدئك رةكوردتار جونئندةگئ كوميسسييامةن كةلئسسوزدةر جذرگئزدئك، ولاردان ةكئ ادام كةلةتئن بولدئ. ناقتئ كئمدةردئ جئبةرةتئنئن ةكئ-ذش كذندة بةلگئلةپ، بةكئتةدئ. قازئر ولار ءبئزدئث جئبةرگةن ماعلذماتتارمةن، جالپئ قازاق كذي ونةرئ تؤرالئ، دومبئرا اسپابئ تؤرالئ، قازاق كذيشئلةرئ تؤرالئ ماعلذماتتارمةن جذمئس جاساپ، وسئ ونةردئ جان-جاقتئ زةرتتةؤمةن اينالئسئپ جاتئر.

ايدار قئرئقبايدئث ايتؤئنشا، قازئر بذل شاراعا كئمدةر قاتئساتئنئ ناقتئ تئزئمدةلئپ، بةلگئلةنگةن كورئنةدئ. ولاردئث ئشئندة كاسئبي كذيشئلةرمةن قاتار، دومبئرانئ ءوز بةتئنشة ذيرةنگةندةر دة بار. ولار بئرنةشة ئرئكتةؤلةردةن ءوتئپ، تاثدالئپ الئندئ. باعدارلامادا ورئندالاتئن بةس كذيدئ جاتقا بئلةتئن، جاثئلئسپاي ورئنداي الاتئن، كاسئبي كذيشئگة ئلةسئپ كةتة الاتئن دومبئراشئلار ئرئكتةلئپ الئندئ. جاس كذيشئلةر ءالئ دة شةبةرلئكتةرئن شئثداپ، كاسئبي كذيشئلةرمةن جاتتئعئپ، جذمئس جاساؤدا. بذگئنگئ تاثدا «قذرمانعازئ»، «وتئرار سازئ» وركةسترلةرئمةن بئرلةسكةن دايئندئق تا باستالئپ كةتكةن. ديريجةرئ - ةرجان احمةديياروأ جانة «شابئت» فةستيأالئنئث بيئلعئ يةگةرئ ارمان جذلدةباةأ. اتالمئش شاراعا دايئندئق ءذش ايدان بةرئ ءجذرئپ جاتقان كورئنةدئ. قاتئسؤعا تئلةك بئلدئرؤشئلةردئث سانئ دا كذن ساناپ ارتئپتئ. رةسپؤبليكالئق وقؤشئلار سارايئنا، اؤداندئق وقؤشئلار سارايئنا، مةكتةپتةردةگئ ذيئرمةلةرگة «دومبئرا ذيرةنةم» دةپ كةلؤشئلةر دة كذرت كوبةيگةن ءتارئزدئ. ءتئپتئ، باستاؤئش سئنئپتاردا وقيتئن بذلدئرشئندةر دة دومبئراسئن سذيرةتئپ كةلئپ، «اعا، ءبئز دة قاتئسساق بولا ما؟» دةپ قيئلاتئن كورئنةدئ. مذنئ ةستئگةندة، كوثئلئمئز كوتةرئلئپ، جانئمئز ءسذيسئندئ.
كةزئندة رةسةيدة «لةدنيكوأئي پةريود» جوباسئ جارئققا شئققاندا، بذكئل رةسةي بويئنشا دذكةندةردة كونكي اتاؤلئ قالماعانئن ورئس باسئلئمدارئ جازئپ ةدئ. كئم بئلةدئ، دومبئرا قازاقتئث جانئنا جاقئن اسپابئ عوي، بالكئم، وسئنداي ذگئت-ناسيحات شارالارئنئث ارقاسئندا بذلدئرشئندةردئث دومبئراعا دةگةن قذمارئ، قازاق ونةرئنة دةگةن قئزئعؤشئلئعئ ارتئپ، بولاشاق قذرمانعازئلار مةن تاتتئمبةتتةرءومئرگة كةلةر. تةك ءبئر اتتةگةن-ايئ - قازاق ونةرئنة كةلگةندة كوپشئلئگئمئزدئث قالتامئز قؤراپ وتئراتئن ادةتئمئز ةمةس پة، "مةن!" دةگةن تالاي قازاق ازاماتتارئ قازئرگئ نارئق، داعدارئس جاعدايئن العا تارتئپ، بذل شاراعا دةمةؤشئ بولؤدان باس تارتئپتئ. ارينة، "نةگة قالتاثداعئنئ ءبولئپ بةرمةيسئث؟" دةؤدةن اؤلاقپئز، تةك "قازاقتئث كذي ونةرئنة ارنالعان وسئنداي كةش ءتيئستئ قارجئ-قاراجاتسئز قالاي وتةر ةكةن؟ جوعارئ دةثگةيدة، ساپالئ ةتئپ وتكئزة الساق، جارار ةدئ..." دةگةن ازداعان كذدئك-كذمان بار. بذعان دةيئن 500 دومبئراشئ باس قوسئپ، ءبئر مةزةتتة قازاقتئث بةس كذيئن كذمبئرلةتئپ پة ةدئ؟ ونئث ذستئنة، گيننةس كئتابئنا كئرؤدئ نيةت ةتكةن جوبا بولسا!.. "قازاق قايبئر جارئتار دةيسئث؟" دةگةن تاباعا قالؤعا، "جةتئم قئزدئث تويئنداي" سذرةثسئز وتكئزؤگة مورالدئق تذرعئدا قاقئمئز جوق-اؤ دةگةن وي بئزدئكئ...

دةگةنمةن تئكةلةي دةمةؤشئ بولؤدان باس تارتقان ازاماتتار بولعانمةن، كومةكتةسكةن ازاماتتاردا بار، قاز ذ ؤ رةكتورئ باقئتجان جذماعذلوأ ستؤدةنتتةر سارايئن تةگئن بةرئپ وتئر، ولارعا العئستان باسقا ايتارئمئز جوق.

 ءبئز بئراز اعا-اپالارئمئزدئ، زيالئ قاؤئم وكئلدةرئن كةثةسشئ بولؤعا شاقئردئق، اعا بؤئن كاسئبي مؤزئكانتتارعا، دومبئراشئلارعا "جاستارعا كومةكتةسئثئزشئ، بئلگةنئثئزدئ ذيرةتئثئزشئ" دةپ ءوتئنئش جاسادئق. قارشئعا احمةديياروأ، ساؤلة جانپةيئسوأا سئندئ ذلت جاندئ بئرةن-ساران اعا-اپالارئمئزدان باسقالارئ "قالاماقئ" سذرادئ. سوسئن قذرمانعازئ اتئنداعئ ذلتتئق كونسةرأاتورييانئث ستؤدةنتتةرئن تارتتئق. ولار سوزگة كةلمةستةن، بئردةن كةلئستئ. وسئدان كةيئن "ناعئز پاتريوتتار - جاستار ةكةن عوي" دةپ ويلادئم. جاستار ذلتتئق مذددة جولئندا جانئن اياماؤعا دايئن، تةك ولاردئ رؤحاني تذرعئدا قولداؤ قاجةت، - دةيدئ ايدار قئرئقباي.

ساؤلة ابةدينوأا

 («ايقئن»  گازةتئ. جةلتوقسانئث  1-ئ. 2009  جئل).