ورتا عاسىرلاردا قازاق دالاسىنان شىققان عۇلامالاردىڭ سانى 260 قا جەتىپ وتىر - ءا. دەربىسالى
بۇل تۋرالى بۇگىن الماتىدا «عىلىم ورداسى» ر م ق-نىڭ «جاس عالىمدار» كلۋبى اياسىندا جاس عالىمدارمەن بولعان كەزدەسۋدە ر. سۇلەيمەنوۆ اتىنداعى شىعىس تانۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، شىعىستانۋشى، ءدىنتانۋشى، ادەبيەت زەرتتەۋشىسى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ءابساتتار دەربىسالى مالىمدەدى.
«قازاق دالاسىنىڭ وڭتۇستىك ايماقتارىندا كونە زامانداردا كوپتەگەن قالالار بولعان. مىسالى، ەجەلگى يسپيدجاب، (بۇگىنگى سايرام) ولكەسىنەن 34 عۇلامانىڭ شىققانى انىقتالىپ وتىر. ال تۇركىستانعا بارا جاتقان جولدا، ارىس وزەنىنىڭ بويىندا، تەمىرلان دەگەن اۋىلدان 1 شاقىرىمداي جەردە قيراعان قالانىڭ ورنى جاتىر.
ونى ارابتار ارىسبانيكاس دەپ اتاعان. سول كونە شاحاردان 9 عۇلاما شىققان. ال تۇركىستانعا كەلەتىن بولساق، تۇركىستاننىڭ كونە اتاۋلارىنىڭ ءبىرى - شاۋعار. ول سوعدى تىلىنەن اۋدارعاندا «قاراتاۋ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى ەكەن. سول شاحاردان 4 شاۋعاريدىڭ شىققانى انىقتالدى. ال ياسسى بولىپ تۇرعان تۇستا قوجا احمەت ياسساۋي بابامىزعا دەيىن مۇندا ابدوللا ءال ياسساۋي دەگەن عۇلاما وتكەن. ال قوجا احمەت ياسساۋي بابامىزدان كەيىن بۇل قالادان التى ياسساۋيدىڭ شىققانى بەلگىلى بولدى. بەرتىن كەلە، كونە تۇركىستان قالاسىنىڭ وزىنەن 31 عۇلاما شىققان» - دەدى ءوز سوزىندە ءابساتتار دەربىسالى.
عالىمنىڭ ايتۋىنشا قازاق دالاسىنان شىققان عالىمدار ءوز شىعارمالارىن نەگىزىنەن اراب جانە شاعاتاي تىلىندە جازعان. بىرەن-سارانى عانا پارسى ءتىلىن قولدانعان. ولار ءبىلىم الۋ ءۇشىن، عىلىممەن اينالىسۋ ءۇشىن داماسك، باعداد، باسرا سەكىلدى قالالارعا بارىپ تۇرعان. ويتكەنى، بۇل كونە شاحارلار ورتا عاسىرلاردا عىلىم مەن ونەردىڭ ورداسىنا اينالعان.
اۆتور: جاپپاربەرگەن ايبوتا