سۋرەت ونەرىنە ەشكىم كەزدەيسوق كەلمەيدى - تاجىكستاننان ورالعان 22 جاستاعى قانداسىمىز

فوتو: Фото: кейіпкердің жеке мұрағатынан
الماتى. قازاقپارات - سۋرەت سالۋ - تابيعاتىنان تالانت دارىعان ەرەكشە جاندارعا بەرىلەتىن قاسيەت. سۋرەتشىلەر ءار ساتتەن، جولاي كەزىككەن ءار ادامنىڭ كەسكىنىنەن تابيعاتتىڭ تىلسىم سىرىن بايقاي الادى.

سونداي قىلقالام شەبەرلەرىنىڭ ءبىرى - الماتىلىق ستۋدەنت ازيزبەك باراتوۆ. ونىڭ قيالىنان شىققان ءار تۋىندىنىڭ ماعىناسى بار. بۇگىندە سۇيىكتى ءىسىن كاسىپكە اينالدىرىپ، ادال ەڭبەگىمەن ءناپاقاسىن تاۋىپ جۇرگەن جاس جىگىتپەن قازاقپارات ءتىلشىسى سۇحباتتاسقان ەدى.

- ازيزبەك، كوبى ءسىزدىڭ تۋىندىلارىڭىزعا جوعارى باعا بەرىپ، قابىرعا سۋرەتتەرىڭىزدى سۇيسىنە تاماشالاعانىمەن ءوزىڭىز تۋرالى ەشتەڭە بىلمەيدى. سوندىقتان اڭگىمەمىزدى تانىسۋدان باستاساق...

- مەنىڭ تولىق اتى- ءجونىم ازيزبەك باراتوۆ. جاسىم 22-دە. تاجىكستاندا تۋىپ وسكەنمىن. قازىرگى تاڭدا قانىش ساتبايەۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 4-كۋرسىندا وقيمىن. ياعني، بيىل ءتورتىنشى كۋرسقا كوشتىم. ساۋلەت جانە ديزاين ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم الىپ ءجۇرمىن.

قازاقستاندا ءبىلىم الۋ بالا كۇنگى ارمانىم ەدى. وسى ماقساتىما جەتۋ ءۇشىن بار كۇش-جىگەرىمدى سالدىم. ويتكەنى، مەن قاراپايىم كوپبالالى وتباسىنان شىققانمىن. ياعني، اتا-انامنىڭ مەنى وسىنداي اسەم الماتىدا وقىتۋعا شاماسى كەلمەيتىن ەدى.

- سۋرەت سالۋعا قاشاننان بەرى قىزىعاسىز؟ ارنايى كۋرستارعا قاتىستىڭىز با؟

- مەكتەپ جاسىنداعى بالانىڭ بارلىعى قاعاز بەن قالامعا سۋرەت سالۋعا قۇمار كەلەدى. مەن ۋاقىت وتە كەلە بويىمداعى قىزىعۋشىلىق بالالىق ەرمەك ەمەس، ونەرگە باستاما ەكەنىن ىشتەي توپشىلاي ءتۇستىم. سول كەزدە ماعان ىزدەنىستى ودان ءارى ارتتىرۋ كەرەكتىگى تۋرالى وي كەلدى.

مەكتەپ بىتىرگەن سوڭ دا سول ۇستانىم-باعىتىمنان اينىماي، الىپ الماتىعا كەلدىم. جاڭا ايتقانىمداي، ۇيدەگىلەردىڭ مەنى كۋرسقا بەرەتىندەي ارتىق تيىن- تەبەنى بولعان جوق. سوندىقتان ەشقانداي كۋرستارعا قاتىسقان ەمەسپىن.

ءبارىن ءوزىم ۇيرەندىم. بۇل تالانت بويىما اكەمنەن دارىعان دەپ ەسەپتەيمىن. اكەم كاسىبي سۋرەتشى ەمەس، باسقا سالادا جۇمىس ىستەيدى، الايدا اندا- ساندا سۋرەت سالاتىن ونەرى بار.

- سۋرەت جانرى - سان عىلىم توعىسقان سينكرەتتى ونەر سالاسى. وسى جولعا كەلۋىڭىزگە بويىڭىزداعى قانداي قابىلەت كوپ كومەگىن تيگىزدى؟

- سۋرەتشىلىك ادام بويىنان كوپ ەڭبەكتەنۋدى تالاپ ەتەدى. لوگيكادان باستاپ پسيحولوگيا، فيلوسوفيا، ماتەماتيكا، تاريح، ادەبيەت، مۋزىكا دەگەن ءپاننىڭ ءبارىن ورتاق توعىستىراتىن ارنا دەۋگە بولادى. سەبەبى ىزدەنىسسىز جەتىستىككە جەتۋ، شىعارمانى بەينەلەۋ مۇمكىن ەمەس.

وسى جولدا دالدىك تە، ناقتىلىق تا، تانىم دا - بارلىعى قاجەت بولعاندىقتان، ولارمەن بايلانىسۋىڭ - كۇندەلىكتى جاعداي. ادام بويىندا ەڭ الدىمەن قابىلەت بولۋى ءتيىس. وعان ەشكىم كەزدەيسوق كەلمەيدى. سونان سوڭ ونى دامىتىپ وتىرۋ ارقىلى ءوزىڭدى جەتىلدىرۋگە بولادى. بوس ۋاقىتتا كوپ ىزدەنەمىن. ءار كومپوزيتسيانىڭ وزىنشە ىزدەنىسى بار.

- كەشىرىڭىز، ءسىزدىڭ ۇلتىڭىز كىم؟

- ۇلتىم قازاق. اكەم - قازاق، انام - وزبەك. ەكىنشى كۋرس وقىپ جۇرگەنىمدە قازاقستان ازاماتتىعىن الدىم. تاريحي وتانىنا ورالۋ - ەتنيكالىق قازاق ءۇشىن ۇلكەن قۋانىش. ءبىزدىڭ تۋعان- تۋىستارىمىز قازاقستاندا تۇرادى.

تەك مەنىڭ اتا-انام عانا تاجىكستاندا قالىپ قويدى. بۇيىرسا، كۇزدە اتا-انام، باۋىرلارىم دا الماتىعا قونىس اۋدارادى. اكەم وسى ۋاقىتتى ءومىر بويى كۇتتى. اكە ارمانىن ورىنداۋ - مەنىڭ پەرزەنتتىك پارىزىم دەپ ەسەپتەيمىن.

- ازيزبەك، قازىر وزگە مەملەكەت تۇگىلى، اۋىلدان - اۋىلعا كوشۋدىڭ ءوزى وڭاي ەمەس، ايتپاعىم قالادا ءوز باسپاناڭ بولماسا، ءومىر ءسۇرۋ قيىن...

- مەنىڭ كەسكىندەمە، بەينەلەۋ ونەرىنە بايلانىستى شاعىن كاسىبىم بار. ونى «AZIS ART» دەپ اتادىم. بىرىنشىدەن بۇل كاسىپ مەن وقىپ جاتقان ماماندىعىما جاقىن، ەكىنشىدەن سول ارقىلى تاجىريبە جيناقتاپ جاتىرمىن، ۇشىنشىدەن اقشا تابامىن. ياعني، تالانتىم ارقىلى تابىس تاۋىپ ءجۇرمىن. ەكى جىل قارجى جينادىم، سول اقشاعا ءۇي، كولىك ساتىپ الدىم. كوماندامدا 30 تالانتتى جاس بار.

- تاپسىرىستار قايدان تۇسەدى؟

- سالعان سۋرەتتەرىمىزدى الەۋمەتتىك جەلىگە جۇكتەيمىز، سول ارقىلى تاپسىرىس قابىلدايمىز. كوبىنە قابىرعا سۋرەتتەرگە تاپسىرىس تۇسەدى. مەيرامحانا، ويىن-ساۋىق ورتالىقتارىنىڭ قابىرعاسىنا سۋرەت سالامىز.

- مەگاپوليستەگى ءىرى كوپىر دىڭگەگىنە سۋرەت سالىپ، وعان ەرەكشە رەڭك بەرىپسىزدەر. راسىندا، كۇندەلىكتى تىرلىكتە اسا كوڭىل بولىنە بەرمەيتىن جەر، قازىر الىستان مەنمۇندالاپ، كوز تارتىپ تۇر. مۇنداي يدەيا ويىڭىزعا قايدان كەلدى؟

- الماتى - قازاقستاننىڭ ەڭ كوركەم ءارى ەڭ ءىرى قالاسى. مەنىڭ جانە دوستارىمنىڭ سۇيىكتى جەرى. سوندىقتان دوستارىمىزبەن بىرگە وقىپ- تۇرىپ جاتقان قالامىزعا ەرەكشە سىي جاساعىمىز كەلدى. ءسويتىپ ويىمىزدى الەۋمەتتىك جەلىگە جاريالاپ، جۇمىس ىستەۋگە ءازىر ەكەنىمىزدى بىلدىردىك.

يدەيامىز اكىمدىككە ۇنادى، وسىلايشا جۇمىسقا كىرىسىپ كەتتىك. بۇل نىسان ابستراكتسيا ستيلىندە ورىندالدى. ياعني، مۇقيات قاراساڭىز، ءار ادام وزىنشە قابىلدايدى. بىرەۋ ءپىلدى، بىرەۋ قالپاق كيگەن ارۋدى، ەندى بىرەۋ قالانى كورە الادى. نازار سالىپ قاراساڭىز، اراسىندا الماتىنىڭ سيمۆولى سانالاتىن الما دا بار. سولاردىڭ ءبىرىن اۋقىمدى ءبىر جۇمىسقا، ءبىر ستيلگە باعىندىرىپ جاسادىق.

بۇل - ديناميكا، ستاتيكا ستيلىندە ساقتالعان ەسكيز. بوياۋدى ساتىپ الۋعا قالالىق اكىمدىك كومەكتەستى. سۋرەت ۇزاق ۋاقىت بويى ساقتالادى. سەبەبى، بوياۋ قۇرالدارىنىڭ ساپاسى وتە جوعارى. جاقىن كۇندەرى تاعى ءبىر ۇلكەن جوبانى قولعا الماقشىمىز. قازىر ونىڭ ەسكيزىن جاساپ، قانداي باعىتتا سالاتىنىمىزدى اقىلداسىپ جاتىرمىز.

- سىزدەر تەك الماتى قالاسىنان عانا تاپسىرىس قابىلدايسىزدار ما؟

- جوق. قازاقستاننىڭ بارلىق وڭىرىنە شىعامىز. مىسالى اقتاۋدا كوپقاباتتى ءۇيدىڭ قابىرعاسىنا مۋرال سالدىق. استانادا دا ءبىزدىڭ تۋىندىلار بار. ءبىراق، كوبىنە الماتىدا جۇمىس ىستەيمىز. ءتىپتى شەتەلگە دە باردىق.

- شەتەل دەپ قالدىڭىز، ناقتى قاي ەلدە بولدىڭىز؟

- دۋبايدا جۇمىس ىستەدىك. بىرنەشە قابىرعا سۋرەتىن سالدىق. دۋباي - الەمدەگى ەڭ ءساندى قالالاردىڭ ءبىرى بولعانىندىقتان ول جاققا قۋانا-قۋانا باردىق. سونداي-اق تاشكەنت قالاسىندا دا جوبالاردى ىسكە اسىردىق.

- الداعى جوسپارلارىڭىزدى بولىسسەڭىز...

- الداعى ءىس - بولاشاقتىڭ ەنشىسىندە. دەگەنمەن ادام بالاسى بولعان سوڭ الدىڭا ماقسات قوياسىڭ، ارماندايسىڭ. مەن ءبىلىمىمدى جەتىلدىرگىم كەلەدى. بولاشاقتا ساۋلەت بيۋروسىن اشقىم كەلەدى. وسى سالانى دامىتۋعا كۇش- جىگەرىمدى جۇمىلدىرسام دەيمىن. سۇلۋلىق، ەكسكليۋزيۆ، بىرەگەيلىك ادامزاتقا الەمگە باسقا كوزقاراسپەن قاراۋعا كومەكتەسەدى.

- اڭگىمەڭىزگە راحمەت!