جەڭىس قاسىمبەك: قازاقستان ارقىلى قىتايدان ەۋروپاعا تاسىلاتىن كونتەينەرلەر 1 ميلليونعا جەتۋى مۇمكىن
ق ر ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ ءمينيسترى جەڭىس قاسىمبەك وسىنداي بولجام ايتتى، دەپ حابارلايدى «قازاقپارات» ح ا ا ءتىلشىسى.
بۇل تۋرالى مينيستر استانادا «قازاقستان رەسپۋبليكاسى يندۋستريالىق-يننوۆاتسيالىق دامىتۋدىڭ 2015-2019-جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتىك باعدالاماسىنىڭ ىسكە اسىرىلۋى تۋرالى» پارتيالىق تىڭداۋلار بارىسىندا حابارلادى.
تىڭدالىم كەزىندە پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى گەننادي شيپوۆسكيح جەڭىس قاسىمبەككە كولىك ينفراقۇرىلىمى بويىنشا سۇراق قويعان بولاتىن.
«بۇگىنگى كۇنى كولىك ينفراقۇرىلىمى بولماسا، يندۋستريالىق دامۋىمىزدى جەتكىلىكتى دارەجەدە جۇرگىزۋ مۇمكىن ەمەس. ءوزىڭىز بىلەتىندەي، قازاقستان مەن قىتايدىڭ ىنتىماقتاستىق دامۋى كولىك سالاسىنداعى باسىم باعىتتاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. مىسالى، سوڭعى بەس جىلدا قىتاي مەن ەۋروپا اراسىنداعى ترانزيتتىك اينالىم 28 ەسەگە ۇلعايعان. وسىعان بايلانىستى كولىك سالاسىندا ىسكە اسىرىلىپ جاتقان جوبالارىمىز رەسپۋبليكالىق ايماق بويىنشا ترانزيتتى قانداي كولەمگە دەيىن ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى؟ سونىمەن قاتار، وسى سالادا جوسپاردا قانداي جوبالار بار؟» - دەپ سۇرادى دەپۋتات.
جەڭىس قاسىمبەك بۇل باعىتتا جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىن، قازاقستاننىڭ كولىك ترانزيتى ارقىلى قوس نارىقتى بايلانىستىرۋ باعىتىندا الەۋەتى زور ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«وتە ماڭىزدى سۇراق. راسىندا، قۇرلىقتىڭ ىشىندەگى مەملەكەتپىز، ءبىراق ەكى شەتىمىزدە ەكى ۇلكەن نارىق - قىتاي مەن ەۋروپا جاتىر. سوندىقتان، ەڭ ۇلكەن نارىقتىڭ ورتاسىندا ءبىز ۇلكەن ترانزيتتىك جۇمىستى جاساۋىمىز كەرەك. كەزىندە «نۇرلى جول» باعدارلاماسى قابىلدانىپ، ۇلكەن ينفراقۇرىلىمدىق جۇمىستاردى باستاعانبىز. ايتقانىڭىز دۇرىس، سوڭعى 5 جىلدىڭ ىشىندە كونتەينەرلەردىڭ كولەمى 28 ەسەگە ۇلعايدى. جىل سايىن قىتايدان ترانزيتپەن ەۋروپاعا باراتىن كونتەينەردىڭ كولەمى 2-2,5 ەسەگە ءوسىپ كەلەدى. كەڭەس وداعى كەزىندە كولىك ينفراقۇرىلىمى كوبىنەسە وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە باعىتتالعان بولاتىن. ياعني، رەسەي مەن ورتالىق ازيانى قوساتىن. قىتاي مەن ەۋروپانى بايلانىستىراتىن كولىك جولدارى، تەمىر جولدار بولعان جوق. قازىرگى ۋاقىتتا باستى ماقساتىمىز - وسى باعىتتاعى جولداردى سالۋ. سوڭعى جىلدارى ەكىنشى تەمىر جول وتكىزۋ پۋنكتى سالىندى. بۇل قورعاس. بۇرىن تەك قانا دوستىق بولاتىن. قازىر وسى پۋنكت ارقىلى ەۋروپاعا ءبىزدىڭ ويىمىزشا 2020-جىلعا دەيىن 1 ميلليون كونتەينەر وتەتىن بولادى. پرەزيدەنتتىڭ ءبىزدىڭ الىدىمىزعا قويعان تاپسىرماسى ترانزيتتەن مەملەكەتكە تۇسەتىن كولەمى 5 ميلليارد ا ق ش دوللارى بولۋى كەرەك. ەڭ باستى مىندەت - وسى»، - دەدى جەڭىس قاسىمبەك.
سونىمەن قاتار، مينيستر اۆياتسيالىق ترانزيتتىڭ دامىپ كەلە جاتقانىن تىلگە تيەك ەتتى.
«جىل سايىن استانا جانە الماتى اۋەجايلارى ارقىلى ەۋروپادان ازياعا، قىتايدان ەۋروپاعا وتەتىن ترانزيتتىڭ كولەمى ەكى ەسەگە ءوستى. بۇگىنگى تاڭدا 500 مىڭ ادام بولىپ تۇر. 5 جىل بۇرىن بار-جوعى 25 مىڭ ادام عانا بولاتىن. ەندى 2020-جىلعا دەيىن ترانزيتتىك جولاۋشىلاردىڭ سانى 1,6 ميلليون ادامعا دەيىن استانا جانە الماتى ارقىلى ەۋروپاعا نەمەسە قىتايعا ۇشادى دەپ كۇتىلۋدە. ولار 1-2 كۇنگە الماتى نەمەسە استاناعا ايالداسا ءبىزدىڭ ەكونوميكاعا ۇلكەن وڭ اسەرىن بەرەرى ءسوزسىز. سوندىقتان، قىتاي مەن ەۋروپانىڭ اراسىنداعى اۆياتسيا تاسىمالىن الەۋەتتى سالاعا ساناپ وتىرمىز»، - دەپ ءتۇيدى جەڭىس قاسىمبەك.
اۆتور: ايان بەكەن ۇلى