ۋاقىت كورىنىسى: الەمدەگى ەڭ العاشقى فوتوسۋرەتتىڭ تاريحى
عاسىرلار بويى ادامدار ءومىرىنىڭ ءار ءساتىن بولاشاقتا قايتالاپ كورۋدى ارمانداعان. وسىلايشا عالىمدار مەن زەرتتەۋشىلەر الەمدى قوزعالمايتىن بەتكە تۇسىرەتىن قۇرىلعى ويلاپ تاپتى.
وسىلايشا 1826 -جىلى فوتوگرافيا تاريحىنداعى ەڭ ماڭىزدى جاڭالىقتاردىڭ ءبىرى - الەمدەگى العاشقى فوتوسۋرەت دۇنيەگە كەلدى.
العاشقى فوتوسۋرەتتىڭ تاريحى كورنەكتى فرانسۋز سۋرەتشىسى جانە ونەرتاپقىشى دجوزەف نيسەفور نەپسەدەن باستالادى. نەپسە سول كەزدەرى ليتوگرافيا دەپ اتالاتىن باسىپ شىعارۋ ءادىسىن جاقسارتۋعا بىرنەشە رەت ارەكەت جاساعان. سونىڭ ناتيجەسىندە گەليوگرافيا دەپ اتالاتىن فوتوگرافيالىق پروتسەس پايدا بولادى.
نەپسە ونەرتابىسى بيتۋمينوزدى شايىردى قولدانۋعا نەگىزدەلگەن. بۇل - جارىققا اسەر ەتكەندە قۇرىلىمىن وزگەرتەتىن سەزىمتال ماتەريال. ول العاشقى فوتوگرافيا "تەرىستىگىن" جاساۋ ءۇشىن مىس پلاستينانى بيتۋمدى شايىردىڭ جۇقا قاباتىمەن قاپتادى. پلاستيناعا جارىق تۇسكەن جەرلەردە بيتۋم قاتىپ، جارىق ايماقتاردى قۇرادى، ال جارىقتىڭ بەتىنە تۇسپەيتىن جەرلەردە بيتۋم جۇمساق جانە ەرىگىش بولىپ قالا بەردى. وسىلايشا ول العاشقى فوتوگرافيالىق نەگاتيۆ كەسكىندەمەنى جاساپ شىقتى.
پروتسەستى دامىتىپ، ونىڭ تيىمدىگىن ارتتىرۋعا 8 جىل ۋاقىت كەتكەن. العاش رەت دجوزەف نەپسە 1822 -جىلى كامەراسىنا جارتىلاي تۇراقتى كەسكىندى الا العانىمەن، ول ساقتالماعان.
العاشقى فوتوسۋرەتكە اپاراتىن جول قيىندىقسىز بولعان جوق. ول كوپتەگەن كەدەرگىگە تاپ بولدى: تەحنيكا جەتىسپەدى جانە ماتەريال بىردە بار، بىردە جوق ەدى. دەگەنمەن ونىڭ تاباندىلىعى مەن قيىندىقتاردى جەڭۋگە دەگەن ۇمتىلىسى ونىڭ ونەرتابىس جاساپ شىعۋىنا مۇمكىندىك بەردى.
وسىلايشا، 1826 -جىلى الەمدەگى العاشقى فوتوسۋرەت جاسالدى. سول جىلى كامەرا وبسكۋراسىنىڭ كومەگىمەن نەپسە بۇگىنگە دەيىن ساقتالعان العاشقى فوتوسۋرەتتى الا الدى. بۇل - فرانسيانىڭ وڭتۇستىك- باتىسىنداعى شاعىن قالا لە گرەيستەگى ءۇيىنىڭ تەرەزەسىنەن تۇسىرىلگەن پەيزاجدىڭ سۋرەتى بولاتىن. وسى سۋرەت ونەر مەن عىلىم تاريحىنداعى رەۆوليۋتسيالىق ءسات بولىپ، ادامداردىڭ قورشاعان الەمدى كورۋ جانە ساقتاۋ ءتاسىلىن ماڭگىلىككە وزگەرتكەن جاڭا ءداۋىردى باستادى.
الەمدەگى العاشقى فوتوسۋرەت
العاشقى تۋىندىدان سوڭ فوتوسۋرەت ءداۋىرىنىڭ تاڭعاجايىپ تاريحى باستالدى.
ول قازىرگى زامانعى سيفرلىق فوتوسۋرەتتى جاساۋعا اكەلگەن كوپتەگەن باسقا ونەرتابىس، ءادىس پەن تەحنولوگيا ءۇشىن باستاپقى نۇكتە بولدى. گەنري فوكس تالبوت، انري كارتە- برەسسون، انسەل ادامس جانە باسقالار سياقتى ۇلى ەسىمدەر فوتوسۋرەت ونەرىنە ءوز ۇلەستەرىن قوستى. دەگەنمەن ولارعا جول اشقان دجوزەف نەپسەنىڭ جاساعان العاشقى قادامى ەدى.
بۇگىنگى تاڭدا فوتوسۋرەت ءبىزدىڭ ءومىرىمىزدىڭ اجىراماس بولىگىنە اينالعانى راس. سۋرەتكە تۇسىرگەندى دە، تۇسكەندى دە جاقسى كورەتىن جاندار دجوزەفكە وسى الەممەن تانىستىرعانى ءۇشىن العىس ايتامىز.