زاڭسىز كوشى-قوننىڭ ءوسۋى ەلىمىزدەگى تۇراقتىلىققا قاۋىپ توندىرەدى - سەناتور
استانا. KAZINFORM - قازاقستانداعى زاڭسىز كوشى-قوننىڭ ءوسۋى ەلىمىزدەگى الەۋمەتتىك تۇراقتىلىق پەن قاۋىپسىزدىككە قاۋىپ توندىرەتىن باستى پروبلەمانىڭ بىرىنە اينالىپ كەلەدى.
بۇل تۋرالى سەناتتىڭ جالپى وتىرىسىندا ۇكىمەت باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆتىڭ اتىنا جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالىندا سەناتور بيبىگۇل جەكسەنباي ايتتى.
«قازاقستان گەوگرافيالىق ورنالاسقان جاعدايىنا وراي زاڭسىز كوشى-قوننىڭ ترانسۇلتتىق ارنالار ساناتىنا جاتادى. قازىر ەلىمىزدە رەسمي مالىمەت بويىنشا 300 مىڭعا جۋىق ەڭبەك ميگرانتى بار. ال باس پروكۋراتۋرانىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، بيىلدىڭ وزىندە 82,2 مىڭ شەتەلدىك اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. سونىمەن قاتار، شەتەلدىك ەڭبەك كۇشىن زاڭسىز پايدالانعانى ءۇشىن 1,2 مىڭعا جۋىق جۇمىس بەرۋشىگە اكىمشىلىك جازا بەرىلدى»، - دەدى ب. جەكسەنباي.
دەپۋتات قاراعاندى وبلىسىندا جالعان ەڭبەك شارتىن، مەديتسينالىق انىقتامالاردى جاساپ، زاڭسىز ەسەپكە قويعان حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعى مەن ەمدەۋ مەكەمەلەرىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنەن تۇراتىن قىلمىستىق توپ انىقتالعانىن ەسكە سالدى.
«حالىقارالىق ميگراتسيا ۇيىمىنىڭ ەسەبىنە سۇيەنسەك، جىل سايىن قازاقستانعا 3,7 ميلليوننان اسا شەتەل ازاماتى ءارتۇرلى سەبەپتەرمەن كەلەدى. ولاردىڭ قاي ۇلەسى قازاقستاندا قالىپ نەمەسە كەتىپ جاتقانى تۋرالى ەشكىم ناقتى ايتا المايدى. زاڭدى جانە زاڭسىز ميگرانتتاردىڭ الماتى، استانا، شىمكەنت قالالارىندا جانە ماڭعىستاۋ وبلىسىندا شوعىرلانۋى تەك الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ەمەس، سونىمەن قاتار قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنىڭ تۋىنداۋىنا دا اكەلۋى مۇمكىن»، - دەدى سەناتور.
بيبىگۇل جەكسەنبايدىڭ پىكىرىنشە، جاھاندانۋ جانە كوشى- قون اعىندارى كۇشەيگەن جاعدايدا قازاقستانعا شەتەل ازاماتتارىنىڭ قوزعالىسىن باقىلاۋدى كۇشەيتۋ، ەڭبەك ميگرانتتارىن زاڭداستىرۋ جۇيەسىن دامىتۋ جانە زاڭسىز كوشى-قون مەن ەڭبەك رەسۋرسىن پايدالانۋدى ۇيىمداستىرۋشىلارعا جازانى قاتاڭداتۋ قاجەت.
سەناتوردىڭ سوزىنە قاراعاندا، شەكارادا قاتاڭ شارالار قولدانۋ، باقىلاۋدا يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيا پايدالانۋ جانە ميگرانتتار اراسىندا حاباردارلىقتى ارتتىرۋدى كوزدەيتىن كەشەندى تاسىلدەر ارقىلى ءوسىپ كەلە جاتقان قاۋىپتى ەڭسەرۋگە بولادى. قازاقستان ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەسىن قورعاپ قانا قويماي، قوعامدا تۇراقتىلىقتى ساقتاپ، بارلىعىنا قاۋىپسىز جانە ادىلەتتى تۇردە جۇمىسقا ورنالاسۋدى قامتاماسىز ەتۋى ماڭىزدى.
«زاڭسىز كوشى-قون مەن ادام ساۋداسىن ۇيىمداستىرۋشىلارعا، جالعان قۇجات جاسايتىندارعا بارىنشا قاتاڭ جازالار قاراستىرۋ كەرەك»، - دەدى دەپۋتات.
بىلتىر قازاقستاندا 350 مىڭنان استام ەڭبەك ميگرانتى تىركەلگەنىن جازعان ەدىك.
بيىل قىركۇيەك ايىندا وسى جىلى 281 مىڭ رۇقسات ەڭبەك ميگرانتتارىنا جەكە ادامداردىڭ ۇيىندە جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن بەرىلدى.
ءساۋىر ايىندا قاراعاندى وبلىسى پروكۋراتۋراسىنىڭ باستاماسىمەن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ قاراعاندى وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتىمەن بىرلەسىپ، قىلمىستىق توپتىڭ قىزمەتى توقتاتىلدى. قىلمىستىق سحەماعا حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعىنىڭ، مەديتسينالىق مەكەمە قىزمەتكەرلەرى جانە «كومەكشىلەر» دەپ اتالاتىندار كىرگەن. اقشالاي سىياقى ءۇشىن شەتەلدىكتەرگە ۋاقىتشا تۇرۋعا 700-دەن استام رۇقسات زاڭسىز بەرىلگەن.
اۆتور
رۋسلان عابباسوۆ