گيننەسكە ەنگەن ارۋجان
استانا. قازاقپارات – تاريح قاتپارىندا ءبىر قولىمەن بەسىكتى، ءبىر قولىمەن الەمدى تەربەگەن باتىر انالارىمىز از ەمەس. سوناۋ توميريستەن باستاساق، بەرتىن كەلە مانشۇك، ءاليا، ءلاززاتتاردىڭ ەرلىگى كەيىنگى ۇرپاققا ۇلگى- ونەگە.
بۇگىندە قاھارمان قىزدارىمىزدىڭ ءىزىن جالعاپ كەلە جاتقان قاراكوزدەرىمىز بارشىلىق. سونىڭ ءبىرى - جامبىل وبلىسىنىڭ تۋماسى ارۋجان ميراۆيلدايەۆا. كۇنى كەشە ارۋجان تۇيە ۇستىندە جامبى اتۋدان ەلىمىز بويىنشا تۇڭعىش رەت گيننەس رەكوردتار كىتابىنا ەنگەن ارۋ اتاندى.
ارۋجان بالا كەزدەن جىلقىعا جانى قۇمار. 5 جاسىنان باستاپ اتقا ءمىنىپ، اساۋلاردى قولعا ۇيرەتكەن. ونىڭ ايتۋىنشا، جۋاس جىلقىدان گورى اساۋدى ىرقىڭا كوندىرۋ ەرەكشە اسەر سىيلايدى ەكەن.
- بالا كەزدەن جىلقى مالىن ەرەكشە جاقسى كورەمىن. مالدى اۋىلدا وسكەندىكتەن، كوزىمىزدى اشقاننان كورگەنىمىز ءتورت تۇلىك بولدى. سوندىقتان 5 جاسىمنان باستاپ اتقا ءمىنىپ، اساۋ تايلاردى ءوزىم جۋاسىتىپ الاتىنمىن. جۋاس جىلقىعا مىنۋگە ءبارى دە اۋەس. مەن كەرىسىنشە، جۋاس جىلقىنى تەبىنىپ قامشىلاي بەرگەننەن گورى اساۋدى شالما تاستاپ ۇستاۋعا اڭسارىم اۋادى دا تۇرادى. ءوز باسىم جىلقىنىڭ مىنەز- قۇلقىن العاش تىزگىندەپ مىنگەننەن- اق بايقاي قويامىن. ماعان جانۋارلارمەن ءتىل تابىسقان ۇنايدى، - دەيدى ارۋجان.
19 جاستاعى قاراكوزىمىز قازىر قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق قىزدار ۋنيۆەرسيتەتىندە «دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت» ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم الۋدا. ودان بولەك، الماتى قالاسى شەتىندەگى «توپجارعان» ەتنوونەر ورتالىعىندا اساۋ جىلقى مەن تۇيە ۇيرەتىپ قىزمەت ەتۋدە.
- بىلتىرعى جىلى الماتى قالاسىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق قىزدار ۋنيۆەرسيتەتىنە وقۋعا ءتۇستىم. وقۋ ورنىندا وقىپ جۇرگەنىمدە ماعان «توپجارعان» ەتنوونەر ورتالىعىنىڭ باسشىسى عابيت تاڭاتوۆ حابارلاسىپ، جۇمىسقا شاقىردى. مۇندا ءوزىمنىڭ سۇيىكتى ىسىممەن اينالىساتىن بولعاندىقتان، بىردەن كەلىستىم.
2023 -جىلدىڭ جاز ايىندا ورتالىققا شىمكەنتتەگى سوزاق اۋدانىنان ەكى اساۋ تۇيە الىپ كەلدىك. ول تۇيەلەردى ۇيرەتۋ كەرەك بولعان سوڭ اۋىلدان ءوزىمنىڭ اتامدى شاقىرتتىم. اتام تۇيەنىڭ مۇرىندىعىن سالىپ، ونى قالاي ۇيرەتۋ كەرەگىن كورسەتتى. كەيىن سول ورتالىقتاعى شاباندوزدار بولىپ ەكى تۇيەنى ءمىنىپ، ۇيرەتىپ الدىق. ەسەسىنە سول ۋاقىت ارالىعىندا مەن ساداق اتۋدى دا ۇيرەنىپ، جامبى اتىپ ءجۇردىم. ەپتىلىگىمدى بايقاعان ورتالىق باسشىسى ماعان تۇيە ءمىنىپ، ساداق اتۋدى بايقاپ كورۋگە كەڭەس بەردى. الايدا بۇل وڭايعا سوقپادى. جامبىنى جىلقى ۇستىندە اتۋ ۇيرەنشىكتى نارسە بولسا، ال تۇيەمەن جامبى اتۋدىڭ قيىنشىلىعى كوپ بولدى. سودان سەكۋندىنا دەيىن ەسەپتەپ ءۇش جارىم اي جاتتىقتىم. سان مارتە تۇيەدەن دە قۇلادىم. الايدا العان بەتىمنەن قايتپاي، سوڭى جەتىستىككە جەتتىم، - دەيدى قاراكوزىمىز.
ارۋجان تۇيە ۇستىندە اراقاشىقتىعى 30 مەتر بولاتىن 3 نىساندى 12 سەكۋندتا ءدوپ اتىپ، رەكورد ورناتقان. سول شەبەرلىگى ءۇشىن گيننەس رەكوردتار كىتابىنا ەنگەن قازاقستانداعى العاشقى ادام اتانىپ وتىر.
- ماعان «قازاقستاندا تۇڭعىش» دەگەن ءسوزدىڭ ءوزى ۇلكەن جەتىستىك. سەبەبى تۇيە تۇرماق، جىلقى ۇستىندە جامبى اتاتىن قىزدار قازىر وتە سيرەك. سوندىقتان قازاق ۇلتى ءۇشىن تۇيەمەن ساداق اتۋدىڭ قانداي قادىرلى ەكەنىن ۇلىقتاي السام، ودان اسقان باقىت جوق.
الداعى ۋاقىتتا شەبەرلىگىمدى تاعى شىڭداي تۇسسەم دەپ وتىرمىن. سونداي-اق بيىل استانا قالاسىندا وتەتىن V دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىنىنا قاتىسىپ، ەل نامىسىن قورعاماقپىن، - دەيدى ارۋجان.
ءيا، ءسوز جوق، ارۋجاننىڭ بويىنداعى قايسارلىق قانداي ماقتاۋعا دا لايىق. ءارى بۇل بۇگىنگى بۋىنعا ۇلگى- ونەگە ەكەنى داۋسىز. ارۋجان جىلقى مەن تۇيە باپتاۋدان بولەك، قۇسبەگىلىكپەن دە اينالىسادى. قولىنا قىران قوندىرعان قاراكوزىمىز بىرنەشە جارىسقا قاتىسىپ، جۇلدەلى ورىندارعا ىلىككەن. الايدا ارۋجاننىڭ ءوزى جىلقىمەن جانى ءبىر ەكەنىن ايتادى. ەگەر بىرەر كۇن جىلقىعا مىنبەي قالسا، باسى اۋىرىپ، جابىرقاۋلى كۇيگە تۇسەدى ەكەن. ال اتقا قونسا، بارلىق قايعى مەن مۇڭدى ۇمىتادى.
- مەركى اۋدانىندا تۇرىپ جاتقان كەزىمىزدە قوي دا باقتىم. سول كەزدە ۇعىنعانىم جىلقى مالدىڭ تورەسى ەكەن. جىلقىعا ءمىنىپ جاپان دالاعا قاناتىمدى جايىپ شابۋعا اڭسارىم اۋادى دا تۇرادى. وعان قوسا، جىلقىمەن جانىڭ ءبىر بولسا، ونىڭ ءتىلىن دە ۇعاسىڭ.
اۋىلدا «يمپەراتور» ەسىمدى سايگۇلىگىم بار. سول يمپەراتور مەنى قانداي قيىندىق بولسا دا تاستاپ كەتكەن ەمەس. قىس ايلارىندا بوراندا قالىپ كەتسەك، مەنىمەن بىرگە بولىپ، اۋىلعا جول تاۋىپ كەلىپ، تالاي امان الىپ قالدى. سوندىقتان مەن قامبار اتا تۇلىگىنە قارىزدارمىن دەسەم دە بولادى، - دەيدى ارۋجان.
ارۋجان ءتورت تۇلىككە قاتىستى بار ونەردى اتاسىنان بويىنا ءسىڭىرىپ وتىر. قازىر ول قوي سويىپ، ەركەككە ءتان تىرلىكتەردى دە جاساي بەرەدى. قوي سويۋ بويىنشا دوداعا ءتۇسىپ، ول جەردە دە ءوز شەبەرلىگىن تانىتقان.
كەيىپكەرىمىزدىڭ ءوزى بولاشاقتا اكتريسا بولۋدى ارماندايدى. تۇلپارىمەن تاريحي كينولارعا ءتۇسۋدى الدىنا ماقسات تۇتقان. ءبىز ارۋجاننىڭ ارمانىنا جەتىپ، ەل اتىن تانىتاتىن ارۋ بولىپ ءوسۋىن تىلەيمىز. ءارى قازاقتىڭ وسىنداي قايسار قىزدارىنان وزگە قاراكوزدەرىمىز ۇلگى السا يگى.
ساياتحان ساتىلعان،
جامبىل وبلىسى
«ايقىن» اقپارات
