ۆولونتەر ما، الاياق پا: اۆتوبۋستاردا ەمگە اقشا جيناپ جۇرگەندەر كىم؟
استانا. قازاقپارات - الماتى تۇرعىنى اۆتوبۋستا جاشىگىن ارقالاپ، الدەبىر ناۋقاس بالانىڭ ەمىنە اقشا جيناپ جۇرگەن جىگىتكە نارازىلىعىن ءبىلدىردى. سوڭعى ۋاقىتتا قايىرىمدىلىق قورلاردىڭ مۇنداي ارەكەتى جيىلەپ بارادى. بۇل ۆولونتەرلىك پا، الدە الاياقتار ما؟! Massaget.kz ءتىلشىسى انىقتاۋعا تىرىستى.
قالا تۇرعىنى جەرگىلىكتى پابليكتەردىڭ بىرىنە وسى بەينەنى جۇكتەپ، ءوز نارازىلىعىن بىلدىرگەن.
«بۇگىن ساعات 19-00-دە 85-شى اۆتوبۋسقا قوراپشاسى بار جاس جىگىت كىرىپ، تۇرعىنداردى مازالاپ، قايىر سۇراي باستادى. پوليتسيا، شارا قولدانۋىڭىزدى وتىنەمىن. 2024 -جىلى 28 شىلدەدە ءسۇيىنباي كوشەسىندە بولعان»، - دەيدى قالا تۇرعىنى.
ءبىزدى قىزىقتىرعان پىكىر مىناۋ بولدى.
«بىردە مەن وسى جۇمىستى ىستەپ جۇرگەن جەتكىنشەكتەرمەن سويلەستىم. ولار شىمكەنتتەن كەلىپتى. الماتىدا 50 ادام، 25 قىز، 25 ۇل ەكى ءۇي جالداعان. ۇلدار بولەك، قىزدار بولەك جاتادى ەكەن. تاڭەرتەڭ ءار داڭعىلدىڭ بويىنا ءبولىنىپ، جۇمىس جاسايدى. ولاردىڭ جالاقىسى جوق، قايىرىمدىلىق قورلارى تەك تاماق ءۇشىن تولەيدى جانە باسپانامەن قامتاماسىز ەتەدى ەكەن. بالالاردىڭ بارلىعى كوللەدجدە وقيدى. ولار سەسسيانى جابۋعا ۋادە بەرگەن. بالالار كىمگە جيناپ جاتقانىن بىلمەيدى. كەشكە كاسسانى تاپسىرادى، بولدى»، - دەلىنگەن پىكىردە.
بۇل دەرەكتىڭ وتىرىك-شىنىن تەكسەرۋ ءۇشىن ايالدامالارداعى قايىرىمدىلىققا قاراجات جيناپ جۇرگەن بالالاردىڭ ءبىرىن سوزگە تارتتىق. ءبىز جولىقتىرعان كەيىپكەردىڭ ەسىمى ءالي. ونىڭ جاسى 17-دە. الماتىدا «رۋحاني باستاما» قورىندا جازدان بەرى جۇمىس ىستەيدى ەكەن. ءبىر قىزىعى، پىكىردە ايتىلعانداي، ول شىمكەنتتەن كەلگەن. الماتىدا ءوزى جۇمىس ىستەپ جۇرگەن قور ءۇي جالداپ بەرەدى ەكەن.
«ءوزىم شىمكەنت قالاسىنانمىن. ءبىز اقشا ءۇشىن جۇمىس ىستەمەيمىز، بۇل ۆولونتەرلىك جۇمىس. دەگەنمەن تاماعىمىز بەن تۇراتىن جەرىمىزدى قور قامتاماسىز ەتىپ بەرەدى. 6-7 بالا كۇنىنە 6 ساعاتقا جۋىق جۇمىس ىستەيمىز. الماتىدا بۇنداي قورلار كوپ، ءبىراق اقشانىڭ ءبارى ءبىر جەرگە تۇسەدى. سول ءۇشىن دە تەلەفونمەن اۋدارعانداردى ءتۇسىرىپ، ەسەپ بەرىپ وتىرامىز. ءبىر كۇندە ەڭ كوبى 71 مىڭ تەڭگە بەرگەن ادام بولعان. ال بىلاي كۇندەلىكتى قانشا تۇسەتىنىن بىلمەيمىن، - دەيدى ءالي.
وسى تۇستا «قايىرىمدىلىق قورابىمەن تەك شىمكەنت جاستارى ءجۇر مە؟» دەگەن ساۋال تۋىندادى. سۇراعىمىزعا «رۋحاني باستاما» قورىنىڭ باسشىسى ساۋلە ءسادۋاقاسوۆا جاۋاپ قاتتى.
«ءبىزدىڭ قور شىمكەنت قالاسىندا اشىلدى. قازىر فيليالدارىمىزدى كوبەيتسەك دەگەن نيەتتە الماتىعا وكىلدەرىمىزدى جىبەردىك. بىزدە تەك شىمكەنتتىك ەمەس، الماتىلىق بالالار دا ۆولونتەر بولىپ ءجۇر. ءبارى اتا-اناسىنىڭ رۇقساتىمەن. شىمكەنتتەن بارعان بالالار دا بار، ول راس. ولار بۇعان دەيىن بىزدە ىستەگەن بالالار، الماتىعا وقۋعا تۇسكەننەن سوڭ ارى قاراي جالعاستىرساق دەگەن نيەتتەرىن جەتكىزگەن. ءبىز ولاردى مۇمكىندىگىنشە جاتىن ورىنمەن قامتاماسىز ەتۋگە تىرىسۋدامىز. بۇل دا قور اتىنان بالالارعا دەگەن كومەك»، - دەيدى ساۋلە ءسادۋاقاسوۆا.
ءبىراز سۇحباتتاسقان سوڭ، اليمەن بىرگە اۆتوبۋسقا مىندىك. بۇل جولى قاراجات گيپوكسيالىق- يشەميالىق ەنتسەفالوپاتياعا شالدىققان بالاعا جينالىپ جاتىر ەكەن. جۇرت ادەتتەگىدەي، قايىرىمدىلىق قورابىنا اقشا سالىپ جاتتى. باعامداۋىمىزشا، 20 مينۋت ىشىندە، 3 اۆتوبۋستان 1-2 مىڭ تەڭگە كولەمىندە قاراجات جينالدى.
قوراپ سىرتىنداعى دەرەكتەر شىنايى ما؟
«رۋحاني باستاما» قورى بۇل جولى گيپوكسيالىق- يشەميالىق ەنتسەفالوپاتيا دياگنوزى قويىلعان 2 جاسار جەڭىس ءومىرزاق ەسىمدى بالاقايعا قاراجات جيناپ جاتىر ەكەن. بالانىڭ اناسى ءمادينا ۋۆاشەۆا قورعا ءوزى جۇگىنىپتى.
«بالامنىڭ ەمىنە اقشا كەرەك بولعاننان سوڭ، وزگە اتا-انالاردان سۇراستىرا ءجۇرىپ، وسى قورعا جۇگىندىم. «رۋحاني باستاما» قورىنىڭ جۇمىس ىستەپ جۇرگەنىن نەگىزى سىرتتاي بىلەتىنمىن. بۇل كىسىلەر قانشا قاراجات جينالىپ ۇلگەرەدى، سونى بەرەمىز دەيدى. جالپى ەمگە، جول شىعىنىنا 1 ميلليون تەڭگە كولەمىندە كەرەك. ەندى كۇتەمىز، قاراجاتتى، - دەيدى ءمادينا ۋۆاشەۆا.
قور باسشىسى ساۋلە ءسادۋاقاسوۆا دا بۇنى راستادى. ونىڭ ايتۋىنشا، كۇنىنە 30-40 مىڭ تەڭگە كولەمىندە قاراجات جينالادى. ونىڭ 35 پايىزى قوردىڭ شىعىندارىنا جۇمسالادى. قالعان بولىگى مۇقتاج جانعا اۋدارىلادى ەكەن.
الماتى پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ دەرەگىنشە، ۆولونتەرلەرگە قاتىستى ەشقانداي شاعىم تۇسپەگەن. ولاردى تەكسەرۋ ءۇشىن الداۋ فاكتىلەرى نەمەسە قۇرباندار قاجەت. قازىرگى تاڭدا قالادا جالعان قايىرىمدىلىق قورلارى تىركەلمەگەن.