تۇركىستان وبلىسىندا پاتشا وكىمەتىنىڭ پارمەنىمەن سالىنعان كوپىر ساقتاۋلى تۇر

تۇركىستان وبلىسىندا پاتشا وكىمەتىنىڭ پارمەنىمەن سالىنعان كوپىر بار، دەپ حابارلايدى Kazinform.

كوپشىلىك «قىزىل كوپىر» اتاپ كەتكەن ايماق تالاي تاريحي وقيعالارعا كۋا بولعان. سودان بولار وڭىردە كونە تاريحتان سىر شەرتەر نىساندار كوپ. سولاردىڭ ءبىرى - بوگەن وزەنىنىڭ ۇستىنە ورناتىلعان «قىزىل كوپىر».

IX عاسىردىڭ 80-جىلدارى پاتشا وكىمەتىنىڭ پارمەنىمەن سالىنعان نىسانعا بىردە-ءبىر بولت نەمەسە گايكى سەكىلدى زاتتار پايدالانىلماعان. دانەركەرلەۋىش تە قولدانىلماعان. نەگىزگى بولشەكتەرى بولات پەن تەمىردەن جاسالعان. ال، سۋ تۇبىندەگى تىرەۋىشى كىرپىشتەن قالانعان. سونداي-اق ۇلكەن اعاشتار قويىلعان. ءبىر ەرەكشەلىگى سول كىرپىشتەر مەن اعاشتار سۋ تۇبىندە عاسىرلار بويى جاتسا دا ەش شىرىمەگەن.

«كوزكورگەندەردىڭ ايتۋىنشا سول كەزدەرى ەكى جاعىن ەكى سولدات قاراۋىلداپ تۇرادى ەكەن. قۇلاتىپ كەتپەسىن دەگەن بولۋ كەرەك، قاۋىپسىزدىگىن قاتاڭ باقىلاپتى. توبەسىندە ەكى قوڭىراۋى جانە سامۇرىق قۇستىڭ ءمۇسىنى بولىپتى»، - دەيدى اۋىل تۇرعىنى قۇنانباي جارمەنوۆ.

قىزىل كوپىردىڭ ۇزىندىعى 34 مەتر بولسا، بيىكتىگى 5 مەتردى قۇرايدى. ىستىق پەن سۋىققا ءتوزىمدى ەتىلىپ سالىنعان اسا كۇردەلى ينجەنەرلىك قۇرىلىس سانالاتىن بۇل نىسان مەملەكەت قاراۋىنا الىنعان.

«بۇل كوپىر تۋرالى اركىم ءارتۇرلى وقيعا ايتادى. ونىڭ الدىندا اعاش كوپىر بولعان دەگەن اڭگىمە دە بار. سوزاق، تۇركىستان ايماعىندا تۇراتىن حالىق مالىن ايداپ، تاشكەنتكە، شىمكەنتكە سول كوپىر ارقىلى وتكەن. سودان پاتشا وكىمەتى تەمىر كوپىر سالىپ بەردى. ونى قىزىلعا بوياپ قويعان. سودان كوپشىلىك بۇل ايماقتى «قىزىل كوپىر» - «كراسنىي موست» اتاپ كەتتى. كوپىر 1960-جىلدارعا دەيىن قولدانىستا بولدى. كەيىن كەڭەس ۇكىمەتى جاڭا كوپىر سالدى»، - دەيدى اقساقال.

كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ قولعا الۋىمەن سالىنعان كوپىر جوبامەن 2015-جىلدارعا دەيىن قولدانىلدى. بۇكىل بايدىبەك، سوزاق اۋداندارىنىڭ حالقىن قالامەن بايلانىستارىتىن باستى جول بولدى. ءتىپتى، بۇل كوپىرمەن سامارا - شىمكەنت، تۇركىستان - شىمكەنت باعىتىندا جۇرەتىن كولىكتەر دە وتەتىن. ال، كەيىننەن «باتىس ەۋروپا - باتىس قىتاي» اۆتودالىزى سالىنىپ، جاڭا عاسىردىڭ جاڭا كوپىرى پايدالانۋعا بەرىلدى.

«اۆتوبان سالىنا باستاعاندا قۇرىلىسشىلار ەسكى كوپىردى بۇزباقشى بولدى. ءبىراق حالىق وعان جول بەرمەدى. بۇل دا ءبىر تاريح. ال، تاريحتى بۇلدىرۋگە بولمايدى»، - دەيدى قۇنانباي قاريا.

قازىر، اۋىلداعى ءۇش كوپىر ءۇش كەزەڭنىڭ كوزىندەي ساقتالىپ تۇر. بىرەۋى پاتشا وكىمەتىن، ەندى ءبىرى كەڭەستىك كەزەڭنەن سىر شەرتەدى. ال، تاۋەلسىزدىك جىلدارى سالىنعان «باتىس ەۋروپا - باتىس قىتاي» اۆتودالىزىنىڭ بويىنداعى ۇلكەن كوپىر قازىر قولدانىستا. جەرگىلىكتى تۇرعىندار دا بۇل ەل ەگەمەندىگىنىڭ جەمىسى دەپ ماقتان تۇتادى.