ترامپ پەن ماسكتىڭ الەۋمەتتىك جەلىسى: ساياسي ويىنداعى جاڭا وزگەرىس
ا ق ش پرەزيدەنتى بولىپ سايلانعان دونالد ترامپتىڭ Truth Social جانە الەمدەگى ەڭ باي ادام سانالاتىن يلون ماسكتىڭ «X» الەۋمەتتىك پلاتفورمالارى (بۇرىنعى Twitter - رەد. ) ءاربىر وقيعاعا بالامالى كوزقاراس قالىپتاستىرىپ، جاڭا اقپاراتتىق كەڭىستىك ۇسىنۋدا. وسى تۇستا Kazinform ءتىلشىسى بۇل پلاتفورمالاردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن، ولاردىڭ جاڭا مەديا ورتانىڭ قالىپتاسۋىنداعى ءرولى مەن يەلەرى تاپ بولۋى مۇمكىن سىن- قاتەرلەردى زەردەلەپ كوردى.
ترامپ جاقتاستارىنىڭ يدەولوگيالىق باسپاناسى
2021 -جىلى Twitter، Instagram جانە Facebook جەلىلەرىندەگى ترامپتىڭ جەكە پاراقشاسىنا ۋاقىتشا تىيىم سالىندى. مىنە، سول كەزدە ترامپ جاۋاپ رەتىندە Truth Social الەۋمەتتىك جەلىسىن شىعاردى. سودان بەرى كوپ نارسە وزگەردى: 2022 -جىلدىڭ قازان ايىندا يلون ماسك Twitter ميكروبلوگ سەرۆيسىن ساتىپ الىپ، ونىڭ اتىن «X» دەپ وزگەرتتى. ال Facebook Meta دەپ قايتا برەندتەلدى. ناتيجەسىندە، 2022 جانە 2023 -جىلدارى ترامپتىڭ Twitter، Instagram جانە Facebook اككاۋنتتارى قالپىنا كەلتىرىلدى، ءبىراق بالامالى پلاتفورمالار يدەياسى تامىر جايا باستادى.
وسى جولى سايلاۋ الدىنداعى ناۋقاندا Truth Social-دىڭ اتاعى دۇركىرەدى. بۇل الەۋمەتتىك جەلى ا ق ش-تىڭ 47- سايلانعان پرەزيدەنتىن سىنايتىن ءداستۇرلى امەريكالىق مەدياعا بالاما ىزدەگەن ترامپ جاقتاۋشىلارىنىڭ پلاتفورماسىنا اينالىپ ۇلگەردى. پلاتفورمانىڭ تانىمالدىعىنىڭ ءوسۋى ونىڭ نارىقتىق قۇنىنا ايتارلىقتاي اسەر ەتتى. قازان ايىندا Truth Social كومپانياسىنا يەلىك ەتەتىن Trump Media - Technology Group 10 ميلليارد دوللاردان استام سوماعا باعالاندى، ال كومپانيانىڭ اكسيالارى قىركۇيەكتىڭ اياعىنان باستاپ ءتورت ەسە قىمباتتاعان.
Truth Social پايدالانۋشىلارعا تاقىرىپتاردى ەركىن تالقىلاۋ مۇمكىندىگىن ۇسىنادى. الايدا ونىڭ تەحنيكالىق مۇمكىندىكتەرى شەكتەۋلى، كوپ دۇنيە قامتىلماعان، ياعني، Meta نەمەسە TikTok سياقتى تەحنولوگيالىق الىپتارمەن كۇرەسۋگە الەۋەتى جەتە قويمايدى.
Truth Social پايدالانۋشىلار سانىن جاريالاۋدان باس تارتسا دا، 2024 -جىلى اقپاندا الەۋمەتتىك جەلىدە ايىنا شامامەن 5 ميلليون بەلسەندى بايقالىپ وتىرعان. باسەكەلەس TikTok جانە Facebook الەۋمەتتىك جەلىلەرىندە ايىنا شامامەن 1 ميلليارد-3 ميلليارد بەلسەندى پايدالانۋشى بار. وسىدان-اق دەڭگەيىن سالىستىرىپ قاراۋعا بولادى.
ءوزىنىڭ Truth Social پلاتفورماسىندا 8 ميلليوننان استام جازىلۋشىسى بار ترامپ TikTok, Instagram جانە «X» جەلىلەرىنە قاراعاندا ادامدارمەن الدەقايدا از سويلەسەدى. ويتكەنى كەيىنگى ايتىلعان ءۇش الپاۋىت جەلىدە ونىڭ اۋديتورياسى 14,4 ميلليون، 29 ميلليون جانە 94 ميلليون جازىلۋشىنى قۇراپ وتىر. «X» جەلىسىندەگى اۋديتورياسى ءوزىنىڭ ءتول پلاتفورماسىنداعى جازىلۋشىلارعا قاراعاندا 12 ەسەدەي كوپ.
Twitter ترانسفورماتسياسى
يلون ماسك Twitter-دى ساتىپ الىپ، ونىڭ اتىن «X» دەپ وزگەرتكەن سوڭ، بۇعاتتالعان اككاۋنتتارعا جاپپاي راقىمشىلىق جاريالادى. دەگەنمەن بۇعاتتالعان پاراقشالاردىڭ كەيبىرى نەوناتسيستتەرگە تيەسىلى ەدى، ەندى ءبىرى قاساقانا قاستاندىق تەوريالارىن ناسيحاتتاعان. بۇل قادام اسا ناتيجەلى بولمادى، ترامپتىڭ قولداۋى جانە قاراما- قايشى مازمۇنعا جەڭىلدەتىلگەن مودەراتسيا ساياساتى ءىرى كورپوراتسيالاردىڭ «X»-كە بويكوت جاريالاۋىنا اكەلىپ، پلاتفورمانى ميللياردتاعان جارناما كىرىسىنەن ايىردى.
جاعداي سونشالىقتى شيەلەنىسە تۇسكەندىكتەن، تامىز ايىندا «X» ازىق-تۇلىك الىپتارى Unilever جانە Mars, CVS Health جەكە مەنشىك مەديتسينالىق كومپانياسىنا جانە Orsted ەنەرگەتيكالىق فيرماسىنا، سونداي- اق دۇنيەجۇزىلىك جارناما بەرۋشىلەر فەدەراتسياسىنا قارسى مونوپولياعا تالاپ قويىپ، ولاردى جارناما نارىعىندا توسقاۋىل جاسادى دەپ ايىپتادى.
ساياسي وبەكتيۆتىلىك ءۇشىن سىن-قاتەر
اتالعان ەكى پلاتفورما - Truth Social جانە «X» - ءداستۇرلى مەديانىڭ وبەكتيۆتىلىگىنە كۇمانمەن قارايتىن جانە ءوزىن-ءوزى كورسەتۋ ەركىندىگىن باعالايتىن اۋديتوريانى تارتا وتىرىپ، بالامالى اقپاراتتىق ورتانىڭ ماڭىزدى بولىگىنە اينالدى. نەگىزى ترامپ پەن ماسك بۇل رەسۋرستاردى قوعامدىق پىكىرگە ىقپال ەتۋ ءۇشىن پايدالانادى. بۇل باسقا الاڭداردا وزدەرىن شەكتەۋلى سەزىنىپ، قاراما- قايشى پىكىرلەر ايتقىسى كەلەتىندەردى تارتادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، قولدانۋشىلارعا ەركىندىك بەرگەندەي كورىنەدى.
الايدا مۇنداي تاۋەلسىزدىك كەلەسى ءبىر قاۋىپ- قاتەرلەردى تۋدىرۋى مۇمكىن. سىنشىلار جالعان اقپارات پەن كونسپيرولوگيالىق تەوريالاردىڭ تارالۋ مۇمكىندىگى تۋرالى ەسكەرتۋدە. سوندىقتان بۇل پلاتفورمالارعا دەگەن سەنىم ازايىپ، كەرى اسەرىن تيگىزۋى عاجاپ ەمەس.
ترامپ پەن ماسككە تيەسىلى پلاتفورمالاردىڭ كەلەشەگى
Truth Social جانە «X» ءۇشىن نەگىزگى سىن-قاتەر - ۇزاقمەرزىمدى ستراتەگيا ازىرلەۋ ءىسى. ويتكەنى سالادا باسەكەلەستىك تىم قاتتى، وسىعان قاراماستان جەلى قولدانۋشىلارىن كوبەيتىپ وتىرۋ كەرەك. ارينە، اتالعان ەكى جەلى دە قارجىلىق قولداۋدان قينالمايدى. دەگەنمەن Truth Social ازىرگە ۇلكەن ابىرويعا يە جوبا بولماي وتىر، ونىڭ تابىسى كوبىنەسە پلاتفورمانىڭ ساياسي بوياۋىنا بايلانىستى بولۋى مۇمكىن، سوندىقتان ۇلكەن قاۋىپ-قاتەردى ەسكەرەتىن بەدەلدى جارناما بەرۋشىلەر اسا قىزىعا قويا ما - ول جاعى بەلگىسىز.
«X» ءۇشىن جارناما بەرۋشىلەردىڭ سەنىمىن قالپىنا كەلتىرۋ جانە پايدالانۋشىلار بازاسىن كەڭەيتۋ باسىم مىندەت بولىپ سانالۋدا. ماسك پلاتفورمامەن ەكسپەريمەنت جاسايدى، بۇل ونىڭ پوزيتسياسىن نىعايتقانىمەن، اراگىدىك اۋديتوريانى سەسكەندىرىپ وتىر. حالىقارالىق ورتادا، اسىرەسە كونتەنتتى رەتتەۋدىڭ قاتاڭ ەرەجەلەرى بار ەلدەردە «X» توپ-مەنەدجمەنتىنىڭ ساياسي كوزقاراستارى دا سۇراق تۋعىزادى.
امەريكانىڭ مەديا كەڭىستىگىندە Truth Social جانە «X» سياقتى الاڭدار تەك قارىم-قاتىناستىڭ عانا ەمەس، قوعامدىق ساناعا اسەر ەتەتىن كۇشتى ساياسي قۇرالداردىڭ ءرولىن اتقارىپ تۇر. الايدا مۇنداي ىقپال ءسوز بوستاندىعى مەن وبەكتيۆتىلىك اراسىنداعى تەپە- تەڭدىكتى تالاپ ەتەدى. ونسىز پلاتفورمالاردىڭ ورنىقتى دامۋى مەن تابىس كىلتى جايلى اڭگىمە ايتۋ قيىن.
قالاي الساق تا ترامپ پەن ماسكتىڭ بايلانىسى وتە جاقسى. امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ جاڭا پرەزيدەنتى اتانعان ترامپ بيزنەسمەن، Tesla جانە Space X نەگىزىن قالاۋشى يلون ماسكتى ۇكىمەتتىڭ تيىمدىلىگى دەپارتامەنتىنىڭ جاڭا باسشىسى ەتىپ تاعايىندادى. بۇل تۋرالى ساياساتكەر ءوزىنىڭ Truth الەۋمەتتىك جەلىسىندە حابارلاعان.
- مەن ۇلى يلون ماسكتىڭ امەريكاندىق پاتريوت ۆيۆەك راماسۆاميمەن بىرگە ۇكىمەت تيىمدىلىگى دەپارتامەنتىن (DOGE) باسقاراتىنىن قۋانا حابارلايمىن. وسى ەكى امەريكالىق مەنىڭ اكىمشىلىگىمدە مەملەكەتتىك بيۋروكراتيانى جويۋعا، شىعىنداردى قىسقارتۋعا جانە فەدەرالدى اگەنتتىكتەردى قايتا قۇرۋعا جول اشادى، - دەلىنگەن حابارلامادا.
ونىڭ ايتۋىنشا، جاڭا دەپارتامەنت ۇكىمەتتەن تىس ۇسىنىستار جاسايدى، اق ۇيمەن جانە بيۋدجەتتىك كەڭسەمەن «كەڭ اۋقىمدى قۇرىلىمدىق رەفورمالاردى» جۇزەگە اسىرۋ، ۇكىمەتكە «بۇرىن- سوڭدى بولماعان» كاسىپكەرلىك كوزقاراستى قالىپتاستىرۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەيدى.
اۆتور
ماديار تولەۋوۆ