سەنات سپيكەرى پورتۋگاليا پارلامەنتىنىڭ توراعاسىمەن كەزدەستى
استانا. KAZINFORM - سەنات ءتوراعاسى ماۋلەن اشىمبايەۆ ءبىر توپ دەپۋتاتپەن بىرگە جۇمىس ساپارىمەن پورتۋگاليا رەسپۋبليكاسىنا باردى، دەپ حابارلايدى ق ر پارلامەنتىڭ سەناتىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.
ساپار اياسىندا پالاتا سپيكەرى پورتۋگاليا اسسامبلەياسىنىڭ ءتوراعاسى جوزە پەدرو اگيار-برانكۋمەن كەزدەستى. وندا تاراپتار پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاپ، الداعى بىرلەسكەن جۇمىستىڭ ماڭىزدى مىندەتتەرىن بەلگىلەدى.
ماۋلەن اشىمبايەۆ اسسامبلەيا توراعاسىمەن كەزدەسۋدە ەكى ەلدىڭ كوپ جوسپارلى ىنتىماقتاستىعىنىڭ مانىنە نازار اۋداردى. سونداي-اق ول پارلامەنتارالىق بايلانىس ەكىجاقتى ءوزارا ءىس- قيمىلدى ودان ءارى نىعايتۋدىڭ ماڭىزدى تەتىگى ەكەنىن ايتتى. بۇگىندە بۇل باعىتتاعى قارىم-قاتىناستى ارتتىرۋعا ەڭ جوعارى دەڭگەيدە ەرەكشە كوڭىل ءبولىنىپ وتىر.
سەنات سپيكەرى بىلتىر ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسىندا قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم- جومارت توقايەۆ پەن پورتۋگاليا پرەزيدەنتى مارسەلو رەبەلو دە سوۋزانىڭ كەزدەسكەنىن تىلگە تيەك ەتتى. ماۋلەن اشىمبايەۆ اتاپ وتكەندەي، بۇل كەزدەسۋ ەكى ەلدىڭ دە ساياسي جانە ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا مۇددەلى ەكەنىن بىلدىرەدى. سونىمەن بىرگە ول پارلامەنتارالىق وداق جانە ەقىۇ پارلامەنتتىك اسسامبلەياسى سياقتى حالىقارالىق پارلامەنتتىك ۇيىمدار اياسىندا دا جۇيەلى جۇمىس جۇرگىزۋگە دايىن ەكەنىن جەتكىزدى.
«پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق قازاقستان مەن پورتۋگاليا اراسىنداعى ەكىجاقتى قارىم- قاتىناستىڭ اجىراماس ءبىر بولشەگى. سوندىقتان دوستىق توپتارىنا مۇشە دەپۋتاتتاردىڭ ءوزارا ساپارلارىن ۇيىمداستىرۋ جانە سەنات پەن اسسامبلەيانىڭ سالالىق كوميتەتتەرى اراسىندا بايلانىس ورناتۋ ايرىقشا مانگە يە. مۇنداي قادام پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ دامۋىنا ايتارلىقتاي ۇلەس قوسادى. وسى ورايدا ءبىز پورتۋگاليانىڭ زاڭ شىعارۋ قىزمەتىندەگى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋدى قۇقىقتىق تۇرعىدان قولداۋ جانە پارلامەنتتىك باقىلاۋدى قامتاماسىز ەتۋ باعىتتارىنداعى تاجىريبەسىنە قىزىعۋشىلىق تانىتامىز. سونداي-اق پورتۋگاليالىق ارىپتەستەرىمىزبەن پارلامەنتارالىق وداق جانە ەقىۇ پارلامەنتتىك اسسامبلەياسى سياقتى حالىقارالىق پارلامەنتتىك ۇيىمدار اياسىندا ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا مۇددەلىمىز. بۇگىنگى كەزدەسۋ قازاقستان پارلامەنتى مەن پورتۋگاليا اسسامبلەياسى اراسىنداعى بايلانىستاردى ودان ءارى دامىتۋعا تىڭ سەرپىن بەرەدى دەپ سەنەمىن»، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
سونىمەن قاتار سەنات ءتوراعاسى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ باستاماسىمەن قازاقستاندا ساياسي جانە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق سالالاردا جۇرگىزىلىپ جاتقان كەشەندى وزگەرىستەرگە توقتالدى. ناقتى ايتقاندا، ەل كونستيتۋتسياسىنا تۇزەتۋلەر ەنگىزۋ جونىندەگى رەفەرەندۋمنىڭ قورىتىندىلارى، پارلامەنت جانە ءماسليحاتتار سايلاۋىنىڭ ناتيجەلەرى تۋرالى ءسوز بولدى.
«بىلتىر پارلامەنت جانە قازاقستاننىڭ جەرگىلىكتى وكىلدى ورگاندارىنىڭ سايلاۋى ءوتتى. ناتيجەسىندە نەگىزگى مەملەكەتتىك ينستيتۋتتار، ونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە وڭىرلەردىڭ مۇددەلەرىن قورعايتىن پارلامەنت سەناتى كەشەندى تۇردە جاڭعىردى. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ حالىققا جولداۋىندا جاڭا ەكونوميكالىق ۇلگىنىڭ نەگىزگى قاعيداتتارىن بەلگىلەپ بەردى. سول ارقىلى وڭدەۋ ونەركاسىبى، ماشينا جاساۋ، مۇناي حيمياسى، كولىك جانە لوگيستيكا، تۋريزم، اۋىل شارۋاشىلىعى سياقتى سەكتورلارعا باسىمدىق بەرە وتىرىپ، ۇلتتىق ەكونوميكانى ودان ءارى ءارتاراپتاندىرۋعا ارنالعان ناقتى مىندەتتەر جۇكتەدى. وسىعان بايلانىستى الداعى ۋاقىتتا اتالعان سالالارعا شەتەلدىك ينۆەستيتسيا تارتۋعا مۇددەلىمىز. سوندىقتان ءبىز ينۆەستورلاردىڭ جۇمىسى ءۇشىن ءتيىستى زاڭنامالىق احۋال قالىپتاستىرۋدى كوزدەپ وتىرمىز»، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
سۇحبات كەزىندە ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستى كەڭەيتۋ ماسەلەلەرى دە تالقىلاندى. بۇل رەتتە «جاسىل» ەكونوميكا، ينفراقۇرىلىم، كولىك جانە لوگيستيكا، اۋىل شارۋاشىلىعى، عىلىمي-تەحنولوگيالىق قىزمەت سياقتى سالالاردا بىرلەسكەن جوبالاردى ىسكە اسىرۋ جونىندە ۇسىنىستار ايتىلدى. سونداي-اق تاراپتار ءبىلىم بەرۋ، تۋريزم جانە تسيفرلاندىرۋ باعىتتارىنداعى سەرىكتەستىكتى ودان ءارى كەڭەيتۋگە قاتىستى پىكىر الماستى.
«پورتۋگاليا جاسىل ەنەرگەتيكا بويىنشا ەۋروپا ەلدەرى اراسىندا كوشباسشى ەكەنى بەلگىلى. ءبىز سىزدەردىڭ جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنە قاتىستى تاجىريبەلەرىڭىزگە ەرەكشە قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىرمىز. قازاقستان مەتان جونىندەگى جاھاندىق كەلىسىمگە قوسىلدى. سونداي-اق 2060-جىلعا قاراي كومىرتەگى بەيتاراپتىعىنا قول جەتكىزۋدى كوزدەپ وتىر. پورتۋگاليا بۇل مەجەگە 2045 -جىلعا قاراي جەتۋدى ماقسات تۇتىپ وتىرعانىن بىلەمىز. بىزدەر ءۇشىن وسى سالاداعى زاڭنامالىق تاجىريبەلەرىڭىزدىڭ ماڭىزى زور. الداعى ۋاقىتتا ەكى ەل دە باسىمدىق بەرىپ وتىرعان اتالعان باعىتتا ناتيجەلى ىنتىماقتاستىق ورناتامىز دەپ ۇمىتتەنەمىز»، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
ءوز كەزەگىندە جوزە پەدرو اگيار-برانكۋ پورتۋگاليا پارلامەنتى كوپجاقتى قاتىناستاردى دامىتۋعا مۇددەلى ەكەنىن ايتتى جانە قازاقستاندا جۇرگىزىلىپ جاتقان ساياسي وزگەرىستەردىڭ تيىمدىلىگىنە نازار اۋداردى.
ايتا كەتەيىك، سەنات سپيكەرى ماۋلەن اشىمبايەۆ باستاعان قازاقستان دەلەگاتسياسى پورتۋگاليا رەسپۋبليكاسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا 25-27-قاراشا كۇندەرى كاشكايش قالاسىندا وتەتىن ب ۇ ۇ وركەنيەتتەر اليانسىنىڭ جاھاندىق فورۋمىنا قاتىسادى. سونداي- اق ماۋلەن اشىمبايەۆتىڭ ب ۇ ۇ باس حاتشىسى انتونيو گۋتەرريشپەن جانە ب ۇ ۇ وركەنيەتتەر اليانسىنىڭ جوعارى وكىلى ميگەل انحەل موراتينوسپەن كەزدەسۋى جوسپارلانعان.