رۋس مەملەكەتى ورداعا سالىق تولەپ تۇرعان - ۆلاديمير پۋتيننىڭ تاكەر كارلسونعا سۇحباتىنان
استانا. KAZINFORM - رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين امەريكالىق جۋرناليست تاكەر كارلسونعا سۇحبات بەردى. كرەمل سايتىندا جاريالانعان وسى سۇحباتتىڭ قىزىقتى تۇستارىن نازارىڭىزعا ۇسىنامىز.
ەكى ساعاتتان استام ۋاقىتقا سوزىلعان سۇحبات نەگىزىنەن ۋكرايناعا قارسى سوعىس، جانجالدى رەتتەۋ كەلەشەگى، ناتو- نىڭ كەڭەيۋى، «سولتۇستىك اعىن» گاز قۇبىرىنىڭ جارىلۋى سىندى وزەكتى تاقىرىپتاردى قامتيدى.
دەگەنمەن، ءسوز باسىندا ر ف پرەزيدەنتى رەسەيدىڭ قۇرىلۋ تاريحىنا كەڭىنەن توقتالا كەلە رۋستىڭ ورداعا سالىق تولەپ تۇرعانىن مويىندايدى.
«…مۇنىڭ ءبارى بىرىگە باستاعان ءبىرتۇتاس مەملەكەتتىڭ - رۋستىڭ ىدىراۋىنا الىپ كەلدى. مۇندا تۇرعان ايرىقشا ەشتەڭە جوق، ءدال وسىنداي جايت ەۋروپادا دا بولدى. ءبىراق ىدىراعان رۋس مەملەكەتى كەزىندە شىڭعىس حان قۇرعان يمپەريانىڭ وڭاي جەمتىگىنە اينالدى. ونىڭ مۇراگەرى باتىي حان رۋسقا كەلىپ، ءىس جۇزىندە بۇكىل قالانى تونادى، ويراندادى. كيەۆ، وزگە دە بىرنەشە قالا ورنالاسقان وڭتۇستىك بولىگى دەربەستىگىن جوعالتىپ السا، سولتۇستىك قالالار ەگەمەندىگىنىڭ ءبىر بولىگىن ساقتاپ قالدى. ورداعا سالىق تولەپ تۇردى. دەگەنمەن، ەگەمەندىگىن جارتىلاي ساقتاي الدى»، - دەدى ۆلاديمير پۋتين.
ەۆان گەرشكوۆيچ جانە ۋكراينا جايىندا
مۇناي كەيىن «امەريكالىق ارناۋلى قىزمەت» مۇددەسىنە جۇمىس ىستەگەنى ءۇشىن رەسەي فەدەراتسياسى اۋماعىندا تۇتقىندالعان The Wall Street Journal جۋرناليسىنە قاتىستى جايت قوزعالعان.
ۆلاديمير پۋتين رەسەي تۇتقىن الماسۋعا دايىن ەكەنىن اتاپ وتەدى.
«ءىس جۇزىندە سەرىكتەستەرىمىزدىڭ تاراپىنان قارسى قوزعالىس بولعان كەزدە مۇنى جاساي الاتىنىمىزدى جوققا شىعارمايمىن. مەن «سەرىكتەستەر» دەگەندە، ەڭ الدىمەن ارناۋلى قىزمەت وكىلدەرىن مەڭزەپ وتىرمىن. ولار ءبىر- بىرىمەن بايلانىستا جانە وسى تاقىرىپتى تالقىلايدى. بىزدە بۇل پروبلەمانى شەشپەۋ كەرەك دەگەن تىيىم جوق. ونى شەشۋگە دايىنبىز. ءبىراق، ول جەردە ارناۋلى قىزمەتتەر اراسىنداعى سەرىكتەستىك ارنالار ارقىلى تالقىلاناتىن ناقتى شارتتار بار»، - دەدى رەسەي پرەزيدەنتى.
ۋكرايناداعى جاعداي جايلى ايتا كەلە ۆلاديمير پۋتين رەسەيدىڭ ەش ۋاقىتتا كەلىسسوزدەن باس تارتپاعانىن ءسوز ەتەدى. ول ەرتەلى-كەش جانجالدىڭ بەيبىت اياقتالاتىنىنا ءارى ەكى ەل اراسىنداعى بايلانىستىڭ قالپىنا كەلەتىنىنە سەنىمدى.
ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، ماسكەۋ مەن كيەۆ كەلىسسوز بارىسىندا ەكى جاق ءۇشىن وڭتايلى كەلىسىم جاساۋعا شاق قالعان. الايدا، ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي تۇپتەپ كەلگەندە ويىنان اينىپ قالدى.
«ۋكرايناداعى جانجالدىڭ قالاي اياقتالاتىنىنا قاراماستان الەم وزگەرىسكە ۇشىرايدى»، — دەدى رەسەي پرەزيدەنتى.
فاشيزم قالدىعىن قۇرتۋ جايىندا
سونىمەن قاتار ۆلاديمير پۋتين رەسەيدىڭ ۋكراينادا گيتلەرمەن ىمىرالاس بولعانداردى ۇلتتىق باتىر جاساۋعا ۇمتىلىستى بولدىرماۋعا تىرىساتىنىن ءسوز قىلدى.
«وسى تەوريا مەن تاجىريبەنى ومىردە قالدىرىپ، ونى ساقتاۋعا تىرىساتىن ادامداردان قۇتىلۋ قاجەت. ناتسيزمدى جويۋ دەگەنىمىز وسى. ىستانبۇلدا بۇل جايىندا ۋاعدالاستىققا قول جەتتى»، - دەدى رەسەيلىك كوشباسشى.
«سولتۇستىك اعىن» جايىندا
ونىڭ سوزىنە قاراعاندا رەسەي «سولتۇستىك اعىن» گاز قۇبىرىنداعى جارىلىسقا قاتىستى ءوز ەرەكتەرىن الەمگە ۇسىنبايدى. ويتكەنى، «ۇگىت- ناسيحات سوعىسىندا قۇراما شتاتتاردى جەڭۋ وتە قيىن».
«بۇل جۇمىسقا قاتىسۋعا بولادى. ءبىراق، بۇل وزىڭە قىمباتقا تۇسەدى. ونسىز دا نە بولعانى بۇكىل الەمگە تۇسىنىكتى»، -دەدى پۋتين.
يادرولىق سوعىس قاۋپى جايىندا
سۇحبات بارىسىندا امەريكالىق ءتىلشى ۆلاديمير پۋتيننەن «ۋكراينا جانجالى جاھاندىق يادرولىق سوعىسقا الىپ كەلەدى دەپ قورىقپايسىز با؟» دەپ سۇرادى.
بۇل ساۋالعا ول اقىلدى ادامدار مۇنىڭ جالعان ەكەنىن جاقسى تۇسىنەتىندىگىن ايتىپ، جاۋاپ بەردى.
يلون ماسك جايىندا
سونداي- اق سۇحبات بارىسىندا ونەرتاپقىش ءارى بيزنەسمەن يلون ماسك توڭىرەگىندە دە اڭگىمە ءوربىدى.
«قازىرگى ۋاقىتتا يلون ماسك ا ق ش- تا قانداي دا ءبىر ادامنىڭ ميىنا چيپ ەنگىزدى دەپ ايتىپ ءجۇر. مەنىڭشە، ماسكتى توقتاتۋ مۇمكىن ەمەس. ول قالاي بولعاندا دا ءوزى قاجەت دەپ ساناعان ءىسىن جاسايدى. دەگەنمەن، ونىمەن قالاي بولسا دا كەلىسۋ قاجەت، ونىڭ كوزىن جەتكىزۋدىڭ قانداي دا ءبىر ءادىسىن ىزدەۋ كەرەك. قالاي دەگەندە دە بۇل پروتسەستى زاڭداستىرۋ، قانداي دا ءبىر ەرەجەگە باعىندىرۋ ءۇشىن ونىمەن ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزگەن ءجون»، - دەدى ول.
ۆلاديمير پۋتين ماسك جوباسىن ادامزات ءۇشىن جاناما قاتەر دەپ اتادى. ويتكەنى، ول اسكەري سالادا دا قولدانىلۋى مۇمكىن.
مينسك كەلىسىمى جايىندا
اڭگىمە مينسك كەلىسىمىنە ويىسقاندا پۋتين رەسەيدىڭ مينسك كەلىسىمىندەگى ءوز بولىگىن ورىنداۋعا دايىن ەكەندىگىن ايتتى.
«ءبىز بۇل پروتسەستى شۇعىل توقتاتۋ، مينسك كەلىسىمىنىڭ ورىندالۋى ءۇشىن قۇراما شتاتتاردىڭ، ەۋروپالىق ەلدەردىڭ باسشىلارىنا جۇگىندىك. اشىعىن ايتقاندا، مۇنى قالاي ىستەيتىنىمىزدى بىلگەن جوقپىن. ءبىراق، ورىنداۋعا دايىن ەدىم»، - دەدى ر ف پرەزيدەنتى.
ول كەلىسىم كيەۆ ءۇشىن كۇردەلى بولعانىن ايتادى. دونباس ءۇشىن كوپتەگەن تاۋەلسىزدىك ەلەمەنتتەرى كوزدەلگەن.
قىتايمەن ىنتىماقتاستىق جايىندا
تاكەر كارلسون قىتايمەن قارىم- قاتىناسقا توقتالىپ، «ودان قورقۋ قاجەت پە؟» دەپ سۇرادى. پۋتين مۇنداي پايىمعا نەگىز جوق ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«قىتايمەن ىنتىماقتاستىق رەسەي ءۇشىن قاۋىپتى دەلىنگەن مالىمدەمەلەر بوس ۇرەيدەن باسقا دىم دا ەمەس. ەۋروپا مۇنان دا تىعىز ىنتىماقتاستىقتا. ەۋروپالىقتاردان سۇراڭىز، ولار قورىقپاي ما ەكەن؟» - دەدى پۋتين.
رەسەيدىڭ ناتو- عا كىرۋى جايىندا
رەسەي پرەزيدەنتى ماسكەۋ ناتو- عا كىرۋ مۇمكىندىگىنە قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، ۆاشينگتونعا زىمىرانعا قارسى قورعانىس جۇيەسىن بىرلەسىپ جاساۋعا ۇسىنىس جاساعانىن جەتكىزدى.
ايتۋىنشا، بۇعان ا ق ش پرەزيدەنتتەرى قولداۋ بىلدىرگەنىمەن ولاردىڭ اكىمشىلىكتەرى باس تارتىپ وتىرعان.
«تۇپتەپ كەلگەندە ءبىزدى مۇنان ارى سىرعىتىپ تاستادى. ءبىز ءتىپتى قۇرلىقارالىق قاشىقتىقتاعى گيپەردىبىستىق جۇيە جاسادىق ءارى ونى دامىتۋدى جالعاستىرىپ جاتىرمىز. ا ق ش رەسەيگە ۇنەمى قىسىم كورسەتتى. ويتكەنى، قۇراما شتاتتاردا كەڭەس وداعىمەن كۇرەس بويىنشا ماماندار تىم كوپ. شارتتى تۇردە ايتساق، شامادان تىس وندىرىستىك قۋات جاسالعان. بۇدان ارىلۋ قاجەت. بولاشاققا قارايتىن، الەمدە نە بولىپ جاتقانىن تۇسىنەتىن جاڭا كۇش بولۋعا ءتيىس»، - دەدى ر ف باسشىسى.
ەكونوميكا جايىندا
سۇحبات بارىسىندا ۆلاديمير پۋتين رەكوردتىق كولەمدەگى سانكتسياعا قاراماستان رەسەي الەمدەگى بەسىنشى، ال ساتىپ الۋ قابىلەتىنىڭ تەپە- تەڭدىگى بويىنشا ەۋروپادا ءبىرىنشى ەكونوميكاعا اينالعانىن باسا ايتتى.
«بىزگە وتە كوپ سانكتسيا سالىنىپ وتىر. دەگەنمەن، قازىرگى ۋاقىتتا ا ق ش قولدانىپ وتىرعان قۇرالدار جۇمىس ىستەمەيدى»، - دەدى ۆلاديمير پۋتين.
اۆتور
مارلان جيەمباي