قىتاي وكىلى «شىعىس تۇركىستان يسلام قوزعالىسى» جەتەكشىسىنىڭ سيريادا لاۋازىمدى قىزمەتكە تاعايىندالعانىنا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى
استانا. KAZINFORM - قىتايدىڭ بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنداعى تۇراقتى وكىلى فۋ سۋن ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ سيريا ماسەلەسىنە ارنالعان اشىق وتىرىسىندا سيرياداعى جاعدايدىڭ ماڭىزدى كەزەڭدە تۇرعانىن اتاپ ءوتتى جانە «شىعىس تۇركىستان يسلام قوزعالىسى» (ش ت ي ق) جەتەكشىسىنىڭ اتالعان ەلدە لاۋازىمدى قىزمەتكە تاعايىندالۋىنا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى، دەپ حابارلايدى Kazinform شينحۋا اگەنتتىگىنە سىلتەمە جاساپ.
قىتايلىق ديپلوماتتىڭ ايتۋىنشا، قىتاي تارابى ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 2254- قارارىنىڭ قاعيداتتارىنا سايكەس، ەلدەگى ساياسي ۇدەرىستى سيريالىقتاردىڭ وزدەرى باس بولىپ العا ىلگەرىلەتۋىن قولدايدى. ونىڭ پىكىرىنشە، حالىقارالىق قاۋىمداستىق سيريانىڭ ءوز جاعدايىنا ساي كەلەتىن دامۋ جولىن تاڭداۋ قۇقىعىن قۇرمەتتەۋگە، سيريالىقتاردىڭ ءوز بولاشاعىن تاۋەلسىز ءارى ەرىكتى تۇردە ايقىنداۋىنا مۇمكىندىك بەرگە ءتيىس.
- سيريانىڭ ىشكى جاعدايى قالاي قۇبىلسا دا، تەرروريزمگە قاتىستى «نولدىك توزىمدىلىك» قاعيداسىنان باس تارتۋعا استە بولمايدى. اقپارات كوزدەرىنەن ءمالىم بولعانداي، سوڭعى كۇندەرى سيريا قاراۋلى كۇشتەرى شەتەلدىك لاڭكەستىك توپتاردىڭ بىرنەشە مۇشەسىن لاۋازىمدى قىزمەتكە تاعايىنداعان، ولاردىڭ قاتارىندا ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسى تەرروريستىك ۇيىم دەپ تانىعان «تۇركىستان يسلام پارتياسىنىڭ» (ياعني ش ت ي ق) اتامانى دا بار. قىتاي بۇعان قاتتى الاڭداۋشىلىق بىلدىرەدى. قىتاي سيريانى تەرروريزمگە قارسى حالىقارالىق مىندەتتەمەلەرىن ورىنداۋعا جانە لاڭكەستەردىڭ سيريا اۋماعى ارقىلى وزگە ەلدەردىڭ قاۋىپسىزدىگىنە قاتەر توندىرۋىنە جول بەرمەۋگە شاقىرادى، - دەپ اتاپ ءوتتى فۋ سوڭ.
سينگاپۋرلىق «Lianhe Zaobao» باسىلىمى ۇسىنعان دەرەكتەرگە سايكەس، «تۇركىستان يسلام پارتياسى» بۇرىن «شىعىس تۇركىستان يسلام قوزعالىسى» دەپ اتالعان. قىتاي ۇكىمەتى بۇل ۇيىمدى 1990 - جىلداردىڭ سوڭىنان 2010 - جىلداردىڭ باسىنا دەيىن قىتايدىڭ ش ۇ ا ر اۋماعىندا كوپ مارتە زورلىق- زومبىلىق ارەكەتىن ۇيىمداستىرعان جانە تەوكراتيالىق «شىعىس تۇركىستان يسلام مەملەكەتىن» قۇرۋ ماقساتىندا شىڭجاڭدى قىتايدان ءبولىپ اكەتپەك بولعان دەپ ايىپتايدى.
سينگاپۋرلىق باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، ۇيىمنىڭ ءبىراز مۇشەلەرى سيريادا 2011 - جىلى باستالعان ازاماتتىق سوعىستا اساد بيلىگىنە قارسى ۇرىسقان. 13 جىلعا سوزىلعان ازاماتتىق سوعىستا، باسقا توپتارمەن قىم-قۋىت بايلانىسى بولعانىنا قاراماستان، «شىعىس تۇركىستان پارتياسىنىڭ» قالدىقتارى سيريادا تاۋەلسىز ارەكەت ەتىپ كەلە جاتقان سياقتى.
Lianhe Zaobao سيريادا اساد بيلىگى قۇلاعان كۇنى (2024 -جىلدىڭ 8 - جەلتوقسانى) «شىعىس تۇركىستان يسلام پارتياسىنىڭ» بەينەۇندەۋ جاساعانىن ەسكە سالادى. بەينەجازبادا بەت- اۋزىن تۇمشالاپ، قولىنا اۆتومات ۇستاعان جاۋىنگەرلەردىڭ شىڭجاڭ اۋماعىنداعى بىرنەشە قالانىڭ اتىن اتاپ، «قىتايلىق دىنسىزدەردى ەلدەن قۋىپ شىعامىز» دەپ قوقان- لوقى جاساعانى كورسەتىلگەن.
ا ق ش ۇكىمەتى 2002 -جىلى ش ت ي ق- تى لاڭكەستىك ۇيىمدار تىزىمىنە ەنگىزدى. ءبىراق 2022 -جىلى ۇيىم اتالعان تىزىمنەن شىعارىلدى. بۇنىڭ سەبەبىن ا ق ش- تىڭ بۇرىنعى مەملەكەتتىك حاتشىسى پومپەو «وتكەن ونجىلدىقتاردا ش ت ي ق- تىڭ ومىردە ءالى بار ەكەنىن دالەلدەيتىن سەنىمدى ايعاق تابىلمادى» دەپ تۇسىندىرگەن بولاتىن.
52 مىڭنان استام بوسقىن تۇركيادان سيرياعا ورالعانىن جازعان بولاتىنبىز.