قازاقستاننىڭ باي-ماناپتار ءتىزىمى 25 بيزنەسمەنمەن تولىقتى

Forbes Kazakhstan
Forbes Kazakhstan Magazine Photo credit: DALL-E

استانا. KAZINFORM - سوڭعى 12 جىل قاتارىنان Forbes Kazakhstan باسىلىمى جىل سايىن ەلىمىزدەگى ەڭ داۋلەتتى 50 كاسىپكەردىڭ ءتىزىمىن جاريالاپ كەلگەن بولاتىن. بيىل العاش رەت باسىلىم وسى ءتىزىمدى كەڭەيتىپ، كاسىپكەرلەر سانىن 75 كە جەتكىزىپ وتىر.

وسى جىلدىڭ 16-ساۋىرىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قوستاناي وبلىسىنا جۇمىس ساپارى بارىسىندا سۋ تاسقىنى اۋىرتپالىعىن ەڭسەرۋگە جاردەمدەسكەن بيزنەس وكىلدەرىمەن جانە ەرىكتىلەرمەن جۇزدەسىپ، زارداپ شەككەن حالىققا ناقتى كومەك كورسەتۋ ىسىندە بيزنەسمەندەردىڭ ءرولى زور ەكەنىنە ايرىقشا نازار اۋدارعان ەدى.

«ءبىزدىڭ ەلىمىزدە Forbes تىزىمىنە كىرەتىن ءىرى كاسىپكەرلەر بار. ولارمەن ارنايى كەزدەسەمىز. ولار ءار وبلىسقا، اۋدانعا، ەلدى مەكەنگە بەكىتىلەدى جانە ناقتى جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلەدى. بۇل ءبىر جاعىنان كاسىپكەرلەردىڭ مۇددەسىنە ساي كەلەدى. ويتكەنى، ولار وزدەرىنىڭ قوسقان ۇلەسىنىڭ ناقتى ناتيجەسىن كورەتىن بولادى. حالقىنا قايىرىمدىلىق جاساعان ازامات رەتىندە سىزدەردىڭ دە ەسىمدەرىڭىز مەملەكەت تاراپىنان ەلەۋسىز قالمايدى دەپ ويلايمىن»، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، پرەزيدەنتتىڭ ءدال وسى سوزىنەن كەيىن Forbes تىزىمىنە كىرۋگە ۇمتىلعان كاسىپكەرلەر سانى كۇرت ارتقان كورىنەدى.

«ايتا كەتەرلىگى، توپ-75 كە كانديدات ىرىكتەۋدە شىنايى پروبلەما بولجانعان جوق ەدى. ءبىراق، ادەتتەگىدەي ىسكە ساياسات ارالاستى. ەل پرەزيدەنتى سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن ءار ءوڭىردى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ولارعا Forbes تىزىمىنە كىرەتىن كاسىپكەرلەر بەكىتىلەتىندىگىن مالىمدەگەننەن كەيىن وعان قالاي بولعاندا دا كىرۋگە نيەت تانىتقانداردىڭ سانى گەومەتريالىق پروگرەسپەن ارتا باستادى»، - دەپ اتاپ وتەدى باسىلىم.

سونىمەن، رەيتينگكە كىرگەن باي-ماناپتىڭ جيىنتىق بايلىعى وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 8,2 ميلليارد دوللارعا ارتىپ، 46,63 ميلليارد دوللارعا جەتىپ وتىر. ەگەر بيىل دا ەڭ داۋلەتتى 50 كاسىپكەردىڭ عانا ءتىزىمى جاريالانعاندا ولاردىڭ جيىنتىق بايلىعى 44,07 ميلليارد دوللار بولسا، ال ورتاشا ءمانى وتكەن جىلعى كورسەتكىشتەن ارتىپ، 8881,4 ميلليون دوللار بولار ەدى.

رەيتينگكە بۇرىن بۇل تىزىمدە بولعان 7 كاسىپكەر قايتا قوسىلسا، جاڭا ەسىمدەر سانى - 19. ولاردىڭ كوپشىلىگى ءبىراز ۋاقىتتان بەرى جۇرتتىڭ اۋىزىندا جۇرگەنى بەلگىلى. تىزىمگە جاڭادان قوسىلعان ەكى ادامنىڭ ءبىرى - InDrive نەگىزىن قالاعان ارسەن تومسكيي. ول وتكەن جىلى كومپانياسىن قازاقستانعا كوشىرىپ، ازاماتتىق تا الىپ ۇلگەرگەن بولاتىن. ەكىنشىسى - شۆەيتساريادا تىركەلگەن Harvest Group ترەيدينگتىك-لوگيستيكالىق كومپانيانىڭ نەگىزىن قالاۋشى - الماز السەنوۆ.

Forbes تىزىمىنە قايتا ورالعان كاسىپكەرلەر جانە ولاردىڭ داۋلەتى

داريعا نازاربايەۆانىڭ بايلىعى - 590 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 15. ول «ەۋروپا پليۋس قازاقستان» جانە «ك ت ك» تەلەارناسى» سەرىكتەستىكتەرىنە يەلىك ەتەدى. «رەگيون- مەديا» ج ش س- ىندە دە ۇلەسى بار.

سۋحراب ماحمۋدوۆتىڭ بايلىعى - 375 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 24. اعاسى فاررۋحپەن بىرگە Orbis Kazakhstan كومپانيالار توبىنا يەلىك ەتەدى.

ۆلاديمير جۇمانبايەۆتىڭ بايلىعى - 365 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 25. ول ديار قاناشيەۆپەن بىرگە «التىنالماس» كومپانياسىنىڭ 20 پايىز اكسياسىنا يەلىك ەتەدى. سونىمەن قاتار، وعان «قاراجىرا» ا ق- نىڭ 20 پايىزى دا تيەسىلى. مۇنان وزگە دە كومپانيالارى بار.

الەكساندر گاربەردىڭ بايلىعى - 282 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 33. قازاقستان مەن قىرعىزستاندا جۇمىس ىستەيتىن «پريما ديستريبيۋشن» سەرىكتەستىگىنىڭ ماجوريتارلىق يەسى. كومپانيا حالىق تۇتىناتىن تاۋارلار ديستريبۋتسياسى سالاسىنداعى ەڭ ءىرى كومپانيالاردىڭ ءبىرى سانالادى.

الماس مىڭبايەۆتىڭ بايلىعى - 250 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 36. Nomad Life جانە «نوماد ينشۋرانس» ساقتاندىرۋ كومپانيالارىنىڭ جالعىز اكتسونەرى ءارى ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى. وزگە دە كومپانيالارى بار.

ءنۇرالى اليەۆتىڭ بايلىعى - 220 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 41. «ترانستەلەكوم» ا ق- نىڭ، «Capital Holding» جانە «Darmen Holding» سەرىكتەستەرىنىڭ ماجوريتارلىق اكسيونەرى. دۋبايداعى Donatello Hotels and Resorts جانە الماتىداعى Donatello boutique hotel قوناق ۇيلەرىنە، الماتى مەن استاناداعى مەيرامحانالارعا يەلىك ەتەدى.

نۇربول نازاربايەۆتىڭ بايلىعى - 170 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 49. ول «Prime Capital Invest» جانە «Prime Capital Holding» سەرىكتەستەرىنىڭ يەسى، «PLS ينۆەستيتسيالىق-قۇرىلىس كومپانياسى» مەن «PLS- TM» سەرىكتەستەرىنىڭ تەڭ يەلەرىنىڭ ءبىرى.

Forbes تىزىمىنە جاڭادان قوسىلعان كاسىپكەرلەر جانە ولاردىڭ داۋلەتى

رەيتينگتە 10-ورىندا تۇرعان ارسەن تومسكيدىڭ بايلىعى - 920 ميلليون دوللار. بۇگىندە InDrive قىزمەتى الەمنىڭ 46 ەلىنىڭ 749 قالاسىندا قىزمەت كورسەتەدى. رەسەيدىڭ ساحا وبلىسىندا قۇرىلعان كومپانيا 2021-جىلى 1,23 ميلليارد دوللارعا باعالانعان ەدى. 2022-جىلدىڭ كۇزىندە تومسكيي كومپانيا كەڭسەسىن ياكۋتيادان الماتىعا كوشىردى. ال ءبىر جىلدان كەيىن ءوزى دە قازاقستان ازاماتتىعىن الدى.

الەكساندر چۋكرەيەۆتىڭ بايلىعى - 290 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 32. ول ازىق-تۇلىك كوتەرمە ساۋداسىمەن اينالىساتىن «ستەلل» جانە «دالپرودۋكت» سەرىكتەستىكتەرىنە يەلىك ەتەدى.

مارات جۇماننىڭ بايلىعى - 260 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 35. ول Atasu Group كولىك- لوگيستيكالىق كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ءارى تيەسى. ونىڭ قۇرامىنا «Atasu Logistics» ،«Dostyk Cargo Service»، «جەتىسۋ اسىل سەرۆيس»، «جاس Customs» سەرىكتەستەرى كىرەدى.

ايجان ەسىمنىڭ بايلىعى - 207 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 44. بايلىعىنىڭ باسىم بولىگىن «قازفوسفات» سەرىكتەستىگىندەگى ۇلەسىن ساتۋ ارقىلى تاپقان. مۇنان بولەك «Sport Center» سەرىكتەستىگىندە جانە پەتروپاۆل نان-توقاش كومبيناتىندا ۇلەسى بار.

الماز السەنوۆتىڭ رەيتينگتەگى ورنى - 53. ول شۆەيتساريادا ورنالاسقان Harvest Group كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاعان. كومپانيا اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارى مەن ونىمدەرىنىڭ حالىقارالىق ديستريبۋتسياسىمەن اينالىسادى. تەڭىز جانە ىشكى لوگيستيكا، ساقتاۋ جانە وڭدەۋ قىزمەتتەرىن كورسەتىپ، ەكسپورت الدىنداعى قارجىلاندىرۋ جانە ساۋدا نەسيەسىن دە ۇسىنادى. كاسىپكەردىڭ بايلىعى - 160 ميلليون دوللار.

110 ميلليون دوللار بايلىعى بار دۋلات قوجامجاروۆ ءوندىرىس وشاعى شىمكەنت قالاسىندا ورنالاسقان Hill Corporation كومپانياسىنا يەلىك ەتەدى. كاسىپورىن ءتۇرلى مايلاۋ ماتەريالدارىن شىعارادى. رەيتينگتەگى ورنى - 57.

59-ورىنداعى ۆلاديمير سيدەلكوۆسكييدىڭ بايلىعى 105 ميلليون دوللارعا باعالانادى. بيزنەسمەننىڭ «راقىمجان- پەترولەۋم» ج ش س- ىندە، «تسۋم» اكسيونەرلىك ينۆەستيتسيالىق جىلجىمايتىن مۇلىك قورى» ا ق- دا ۇلەسى بار. بايلىعىنىڭ ءبىراز بولىگىن ەنەرگەتيكالىق سەكتوردان تاۋىپ وتىر.

ەرەم ارۋتيۋنياننىڭ بايلىعى - 103 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 60. ول «مەچتا» ەلەكتروندى جانە تۇرمىستىق تەحنيكالار دۇكەنى جەلىسىنىڭ ماجوريتارلىق اكتسيونەرى. دۇكەننىڭ ەلىمىزدىڭ 44 قالاسىندا 96 ساۋدا نۇكتەسى بار.

يبراگيم اكدراشيەۆتىڭ بايلىعى - 103 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 61. ول قۇرىلىس- مونتاج جۇمىستارى مەن سەرۆيستىك قىزمەتتەردى ورىندايتىن «نەفتەسترويسەرۆيس لتد» جشس- ءنىڭ يەسى. كومپانيا قۇرىلىمىنا «CIS Kashagan»، «كازاحنەفتەگازسەرۆيس»، «Kentz Kazakhstan» جانە «باتىسسترويكونتراكت لتد» سەرىكتەستەرى كىرەدى.

قانىبەكوۆتەر وتباسىنىڭ بايلىعى - 100 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 62. ولار «Petro Asia» اق ارقىلى مۇناي وندىرەتىن «ساۋتس-ويل» سەرىكتەستىگىنىڭ 39,17 پايىز اكسياسىنا يەلىك ەتىپ وتىر. سونىمەن قاتار «Nimex Logistics»، «نيمەكس-ترانس» جانە «حەليكوپتەر سەرۆيس» سەرىكتەستىكتەرى دە وسى وتباسىنا قارايدى.

ۆيكتور بۋللەردىڭ بايلىعى - 96 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 64. ول استانادا تاۋارلىق بەتون مەن تەمىر-بەتون بۇيىمدارىن شىعاراتىن «سترويكونسترۋكتسيا» ا ق- نىڭ ماجوريتارلىق اكتسيونەرى.

ەرلان بايمۇراتوۆتىڭ بايلىعى - 93 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 65. ول «KazFoodProducts» سەرىكتەسىنىڭ نەگىزى يەسى. وسى كومپانيا ارقىلى وعان «بايان سۇلۋ» اق پەن «ازيااگروفۋت» ا ق- تاعى ماجوريتارلىق ۇلەسكە يەلىك ەتىپ وتىر. مۇنان وزگە دە سەرىكتەستىكتەردە ۇلەسى بار ەكەنى بەلگىلى.

قاپاروۆتار وتباسىنىڭ بايلىعى - 86 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 67. گاۋھار قاپپاروۆا ۇلى نۇرسۇلتانمەن بىرگە قۇرامىنا مۇناي سەرۆيستىك «ەر ساي كاسپيان كونتراكتور» مەن «جانديگ- س» جشس، Tin One Mining تاۋ-كەن كومپانياسى جانە Quantum Stem مەكتەپتەر جەلىسىندەگى ۇلەس كىرەتىن Lancaster Group كومپانياسىنداعى ۇلەسكە يەلىك ەتەدى.

ساعات تۇگەلبايەۆتىڭ بايلىعى - 85 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 68. ول شۆەيتسارلىق First Montana Capital AG كومپانياسى ارقىلى مۇناي وندىرەتىن «Anaco» سەرىكتەستىگىنە ماجوريتارلىق اكسيونەر بولىپ وتىر. وزگە دە كومپانيالارى بار.

ۆلاديسلاۆ ليدىڭ بايلىعى - 83 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 69. ول رەيتينگتە 22-ورىندا تۇرعان باقىتبەك بايسەيىتوۆپەن سەرىكتەس ءارى «تسەنتركرەديتبانكى» اق پەن ينۆەستيتسيالىق «BCC Invest» اق- تىڭ داۋىس بەرەتىن اكتسياسىنىڭ 11,16 پايىزىنا يەلىك ەتەدى.

شىڭعىس بەرىعوجيننىڭ بايلىعى - 74 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 71. ول قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اشىساي كەن ورنىندا مۇناي-گاز وندىرەتىن «كور» مۇناي كومپانياسىنىڭ 41 پايىزىنا تىكەلەي جانە جاناما يەلىك ەتەدى.

بەرىك قانيەۆتىڭ بايلىعى - 64 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 73. Lancaster Group اكتسيونەرى ءارى ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى. مۇنان وزگە دە كومپانيالاردا ۇلەسى بار.

يۋريي پاكتىڭ بايلىعى - 64 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 74. ونىڭ Lancaster Group كومپانياسىندا 25 پايىز جانە باسقا دا كومپانيالاردا ۇلەسى بار

تولەگەن بالعىمبايەۆتىڭ بايلىعى - 63 ميلليون دوللار، رەيتينگتەگى ورنى - 75. ول ءبىر جىلدارى قازاقستاننىڭ پرەمەر-ءمينيسترى بولعان نۇرلان بالعىمبايەۆتىڭ ۇلى. ونىڭ «كونسورتسيۋم Isker» ، «West Dala» سەرىكتەستىكتەرىندە ۇلەسى بار. «ۋەست ويل»، «الما يست ۆەست گرۋپ»، «كاسپيمەتالل»، «امs- Real Estate» سەرىكتەستىكتەرىنە باقىلاۋ جاسايدى.

اۆتور مارلان جيەمباي

سوڭعى جاڭالىقتار