قازاقستان پرەمەر-ءمينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ اشحابادتاعى ت م د ۇكىمەتتەرى باسشىلارى كەڭەسىنىڭ وتىرىسىنا قاتىستى
استانا. KAZINFORM - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ تۇرىكمەنستاندا وتكەن ت م د ۇكىمەتتەرى باسشىلارى كەڭەسىنىڭ كەزەكتى وتىرىسىنا قاتىستى.
اشحابادتا ولجاس بەكتەنوۆتى تۇرىكمەنستان پرەزيدەنتى سەردار بەردىمۇحامەدوۆ قابىلدادى. ق ر ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى تۇرىكمەنستان پرەزيدەنتىنە مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت توقايەۆتىڭ جىلى لەبىزىن جەتكىزدى. اڭگىمەلەسۋ بارىسىندا ءوزارا قۇرمەتكە نەگىزدەلگەن ەكىجاقتى قارىم- قاتىناستاردىڭ جوعارى دەڭگەيى اتاپ ءوتىلدى. ەكى ەل اراسىنداعى تاۋار اينالىمى ءبىر جىلدا %28 عا ارتىپ، $563 ميلليوندى قۇراعان. بيىلعى ءۇش ايدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ءوزارا ساۋدا اينالىمى $105 ميلليونعا جەتتى. گاز سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق، سونداي-اق اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى بىرلەسكەن قازاق- تۇرىكمەن جوبالارىن ىسكە اسىرۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.
ت م د ۇ ب ك وتىرىسىندا دوستاستىقتاعى ءوزارا ءىس- قيمىلدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا جان- جاقتى پىكىر الماسۋ ءوتتى. كەزدەسۋ ناتيجەسىندە ءتۇرلى سالالارداعى ينتەگراتسيالىق بايلانىستاردى ودان ءارى دامىتۋعا جانە نىعايتۋعا باعىتتالعان قۇجاتتار توپتاماسى قابىلداندى.
ۇكىمەتتەر باسشىلارى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ باعىتتارىن تالقىلادى. كولىك، ەنەرگەتيكا، حيميا ونەركاسىبى، ەكولوگيا جانە قاۋىپتى قالدىقتارمەن جۇمىس ىستەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، زياتكەرلىك مەنشىك سالاسىنداعى قۇقىق بۇزۋشىلىقتارعا قارسى ءىس-قيمىل جانە باسقا دا سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ بويىنشا ءبىرقاتار ماسەلە قارالدى.
پرەمەر- مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ تاۋار نومەنكلاتۋراسى مەن لوگيستيكانىڭ تيىمدىلىگىن كەڭەيتۋ ارقىلى ساۋدا بايلانىستارىن نىعايتۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. بىرەگەي تەتىكتەردىڭ، اتاپ ايتقاندا، ەركىن ساۋدا ايماعىنىڭ جۇمىس ىستەۋى دوستاستىقتىڭ ەكونوميكالىق الەۋەتىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى ت م د- نىڭ ينۆەستيتسيالىق ەكوجۇيەسىن جاقسارتۋ ماسەلەسىنە جەكە توقتالدى.
ت م د- داعى كولىك دالىزدەرىن دامىتۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستانعا اكەلىنگەن ينۆەستيتسيانىڭ جالپى قۇنى $35 ميللياردتان استام بولاتىن ترانزيتتىك ترانسكونتينەنتالدىق مارشرۋتتار جەلىسى قالىپتاستى، بۇل ەۋروپا مەن ازيا اراسىنداعى قۇرلىقتىق تاسىمالداردىڭ %80 نان استامىن ەل اۋماعى ارقىلى جۇزەگە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ولجاس بەكتەنوۆ ءتيىمدى لوگيستيكالىق تىزبەكتى قۇرۋ ءۇشىن تاريفتىك ساياساتتى ۇيلەستىرۋ جانە كەدەندىك راسىمدەردى سيفرلاندىرۋ بويىنشا ءوزارا ءىس- قيمىلدى كۇشەيتۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. سونداي-اق وتىرىس بارىسىندا اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىندا جانە ازىق- تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ءوزارا ءىس- قيمىلدى جەدەلدەتۋ شارالارى قارالدى.
«ءبىز ەكونوميكالىق تۇرعىدا ءوزىن-ءوزى قامتاماسىز ەتۋگە قول جەتكىزۋگە، ەلدىڭ بەرىك "ونەركاسىپتىك نەگىزىن" قۇرۋعا، ماڭىزدى ينفراقۇرىلىمدى جاڭارتۋعا، اگروونەركاسىپ كەشەنىن قايتا جۇكتەۋگە جانە قازاقستاننىڭ كولىك- لوگيستيكالىق الەۋەتىن ءتيىمدى پايدالانۋعا مۇددەلىمىز. اتالعان ماقساتتاردى تولىققاندى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ءبىز نەگىزگى سەرىكتەستەرىمىزبەن ىنتىماقتاستىعىمىزدى نىعايتۋ ماڭىزدى ەكەنىنە سەنىمدىمىز»، - دەپ اتاپ ءوتتى پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ.
كەڭەس قورىتىندىسى بويىنشا ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى دامىتۋعا ىقپال ەتەتىن 11 قۇجاتقا قول قويىلدى. ت م د ۇكىمەتتەرى باسشىلارى كەڭەسىنىڭ كەلەسى وتىرىسى 7-8-قاراشادا رەسەيدىڭ سوچي قالاسىندا وتەدى.
وتىرىس اياسىندا قازاقستان پرەمەر-ءمينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ پەن قىرعىزستان مينيسترلەر كابينەتىنىڭ ءتوراعاسى اقىلبەك جاپاروۆ ەكىجاقتى كەزدەسۋى وتكىزدى. كۇن تارتىبىندە قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆتىڭ قازاقستانعا ساپارىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ جونىندەگى بىرلەسكەن ۋاعدالاستىقتاردى ىسكە اسىرۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى. ۇكىمەتتەر باسشىلارى ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى قويعان تاۋار اينالىمى كولەمىن $3 ميللياردقا دەيىن جەتكىزۋ جونىندەگى جاڭا مىندەتتى ورىنداۋ جونىندەگى جۇمىستى تەزدەتۋدى قۇپتادى.
اۆتور
اسحات رايقۇل
