قازاق قىزدان تاراعان جەتى ۇرپاقتى قالاي اتاعان؟
قازاقتا «جەتى اتاسىن بىلگەن ۇل جەتى جۇرتتىڭ قامىن جەر» دەگەن دانالىق ءسوز بار. بالاعا جاستايىنان جەتى اتاسىن جاتتاتقىزىپ، ءتۇپ تاريحى تۋرالى ونەگەلى اڭگىمەلەر ايتىپ وتىرادى. ال قىزدان تۋعان ۇرپاقتاردىڭ قالاي اتالاتىنىن ءبىرى بىلسە، ءبىرىمىز بىلمەي جاتامىز. وسى ورايدا نازارلارىڭىزعا قىزدان تاراعان 7 ۇرپاقتىڭ اتاۋى تۋرالى ماتەريالدى ۇسىنامىز.
جيەن - قىزدان تۋعان بالا. حالىق: «ادامنىڭ جاقسى قاسيەتتەرى ناعاشىدان جۇعادى»، - دەيدى. حالىقتىڭ سالت- ءداستۇرى بويىنشا جيەندى رەنجىتۋگە، قول جۇمساۋعا بولمايدى. «جيەندى ۇرعاننىڭ قولى قالتىرايدى» دەگەن ماقال سودان شىققان. «ناعاشىمەن كۇرەسكەن جيەن جىعىلادى» دەگەن ءسوز جيەننىڭ قانشا ەركە، باتىل بولعانىمەن، ناعاشىسى الدىندا ىزەتتى بولۋىن ەسكەرتەدى.
جيەنشار - جيەننەن تۋعان بالا. ول دا اكەسى سياقتى جيەندىك عۇرىپتى جالعاستىرادى.
قىزدان تۋعان جەتى ۇرپاقتى جيەن، جيەنشار، دەگەنشار، كوگەنشار، كوبەڭشار، توبەنشار، ولەڭشار دەپ اتايدى.
حالىق اراسىندا تاراعان تاعى ءبىر نۇسقانى دا بولىسە كەتۋدى ءجون كوردىك.
جيەن، جيەننىڭ بالاسى - جيەنشار،
ونىڭ بالاسى كوگەنشار،
ونىڭ بالاسى دەگەنشار،
ونىڭ بالاسى جۇرەجات،
ونىڭ بالاسى تۋاجات دەپ اتالادى.
بۇل اتاۋلاردى ءابىقاي ءبيدىڭ بالاسى احمەتقان شەشەن ايتىپ كەتكەن. كەيبىرەۋلەر جۇرەجات پەن تۋاجاتتى شوپشەكتەن كەيىن تىركەيدى. بۇل ءالى انىقتاي ءتۇسۋدى قاجەت ەتەدى.
قازاق حالقى قىزدان تۋعان جيەندى قۇرمەتتەپ، ەرەكشە سىيلاعان. جيەن ناعاشىلارىنان نەنى قالاسا دا، 3 رەت الۋعا قاقى بار. ال ناعاشىلارى قانداي قىمبات زات بولسا دا بەرۋگە ءتيىس. بۇل سالت - جيەنقۇرىق دەپ اتالعان.
