قازاق- قىرعىز ءبىر تۋعان، العا قاراي ۇمتىلعان
استانا. KAZINFORM - قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى س. جاپاروۆ پەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ق. توقايەۆتىڭ اراسىنداعى جىلى قارىم- قاتىناستىڭ ارقاسىندا ەكى ەل اراسىنداعى ەكونوميكالىق، مادەني جانە عىلىمي بايلانىستار ايتارلىقتاي ىلگەرىلەپ، ناقتى، تابىستى جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر. ەكى پرەزيدەنت بىشكەكتە، ىستىقكولدە، استانادا بىرنەشە رەت كەزدەسىپ، قىرعىز- قازاق حالىقتارى اراسىنداعى ىنتىماق پەن باۋىرلاستىقتى نىعايتۋعا كۇش- جىگەرىن جۇمساپ كەلەدى.
قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى س. جاپاروۆ: «ءبىز جاڭا قىرعىز ەلىن قۇرۋ ىسىندە ماناستى حالقىمىزعا تاعى دا ءتۇسىندىرىپ، ونى جاڭاشا قابىلداپ، جاڭاشا ساناعا سىڭىرۋدەن باستاعالى وتىرمىز» دەيدى.
قىرعىز- قازاق حالىقتارىنىڭ مادەني بايلىعىنىڭ تامىرى تەرەڭدە جاتىر. ايگىلى «ماناس»، «ەر توستىك»، «قۇرمانبەك» داستاندارى قازاق باۋىرلارىنا قانداي جاقىن بولسا، «ەر تارعىن»، «قوبىلاندى»، «الپامىس»، «قىز جىبەك» قىرعىزداردىڭ عاسىرلار بويى ءسۇيىپ وقيتىن شىعارمالارىنىڭ قاتارىنا جاتادى. بۇل ەپوستار مەن داستانداردىڭ سيۋجەتتىك موتيۆتەرىن، وبرازدار جۇيەسىنىڭ ۇقساستىعىن وڭاي اڭعارۋعا بولادى. ال ەرتەگىلەر مەن ماقال- ماتەلدەردىڭ كوپشىلىگى ەكى حالىقتا بىردەي. كەيبىر شىعارمالاردا ەكى ۇلت وكىلدەرىنىڭ كەيىپكەرلەرى قاتار كەزدەسەدى. مىسالى، «ماناس» ەپوسىندا ايدارحاننىڭ بالاسى كوكشە باتىر ايكول ماناسپەن بىرگە ازاتتىق ءۇشىن جاۋلارعا قارسى كۇرەسەدى. ماناسشى ساعىمباي ورازباقوۆتىڭ نۇسقاسىندا ەر كوكشە باتىر بىلايشا سۋرەتتەلەدى:
ايدارحان ۇلى ەر كوكشە،
ايباتى جۇرتتان بولەكشە.
«ماناس» ەپوسىنىڭ تاريحي تاعدىرىن ءسوز قىلعاندا قازاق حالقىنىڭ قوس ۇلىنىڭ ەسىمى ءارقاشان ەرەكشە ىستىق ىقىلاسپەن، زور ىلتيپاتپەن ەسكە الىنادى. ءبىرىنشىسى - شوقان ءۋاليحانوۆ، ەكىنشىسى - مۇحتار اۋەزوۆ. ەكەۋى قىرعىز جەرىندە ەكى مەزگىلدە بولسا دا ءبىر پىكىردە «ماناس» ەپوسىن جوعارى باعالاعان. شوقان ءۋاليحانوۆ «ىستىقكول ساپارى كۇندەلىگى»، «قىرعىزدار تۋرالى جازبالار»، «جوڭعار وچەركتەرى» اتتى تەرەڭ عىلىمي ەڭبەكتەر جازعان. ول «ماناس» ەپوسىن ەڭ العاش قاعاز بەتىنە ءتۇسىرىپ، ەپوستىڭ «كوكەتايدىڭ اسى» ءبولىمىن ورىس تىلىنە اۋدارىپ، كەڭ اۋقىمعا الىپ شىقتى. ول ەپوپەيانى «قىرعىز تاريحىنىڭ ەنتسيكلوپەدياسى» دەپ اتادى.
مۇحتار اۋەزوۆ لەنينگراد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اسپيرانتى كەزىندە- اق «ماناس» ەپوسىنا قىزىعۋشىلىق تانىتتى. ناتيجەسىندە، جيىرما جىل ۋاقىتىن جۇمساپ، «قىرعىزدىڭ باتىرلىق ەپوسى «ماناس» دەگەن ىرگەلى مونوگرافياسىن جازدى. وندا بەلگىلى ماناسشىلار س. ورازباقوۆ پەن س. قارالايەۆتىڭ ۆاريانتتارىن سالىستىرىپ، ءاربىرىنىڭ جەكە ەرەكشەلىكتەرىن، باستى كەيىپكەرلەردىڭ پورترەتتەرى مەن وبرازداردى، تابيعات كورىنىستەرىن، سوعىس ەپيزودتارىنىڭ سۋرەتتەلۋىن، كوركەمسوز تىركەستەرىنىڭ قولدانىلۋىن، ەپوستىڭ شىعۋ ءداۋىرى سياقتى ماسەلەلەردى تەرەڭ زەرتتەگەن.
«ماناس» ەپوسىن «يليادا»، «وديسسەيا»، «رولاند تۋرالى جىر»، «نيبەلۋنگتار تۋرالى جىر»، «كاليەۆالا»، «گەسەريادا»، «ماحابحاراتا» جانە ورىستىڭ «يگور پولكى تۋرالى جىر» ەپوستارىمەن سالىستىرىپ، ولاردىڭ ايىرماشىلىقتارىن انىقتاعان.
مۇحتار اۋەزوۆ پەن «ماناستىڭ» اجىراماس بىرلىگى 1952 -جىلى فرۋنزە (قازىرگى بىشكەك) قالاسىندا وتكەن «ماناس» ەپوسىنا ارنالعان بۇكىلوداقتىق كونفەرەنتسيادا ايقىن كورىندى. مۇحتار ومارحان ۇلى «ماناس» ەپوسىنا قارسى شىققان كليموۆيچ، بوروۆكوۆ، بالتين، نۋروۆتاردى قاتتى سىنعا الىپ، «ماناس» ەپوسىنىڭ حالىقتىق نۇسقاسىن جاساۋ قاجەت» دەپ، قىرعىزدىڭ بەلگىلى عالىمى بولوت يۋنۋساليەۆپەن بىرگە ەپوسقا قاتىستى داۋعا نۇكتە قويدى. سونىمەن قاتار «ماناس» ەپوسىنىڭ بىرىكتىرىلگەن قۇراما نۇسقاسىن جاساۋدا اقىن- جازۋشىلارىمىز كۋبانىچبەك ماليكوۆ، االى توكومبايەۆ، تۇگولباي سىدىقبەكوۆكە قۇندى كەڭەستەر بەردى. بۇل ەڭبەكتى جوعارى باعالاعان كىتاپتىڭ باس رەداكتورى ب. يۋنۋساليەۆ كىتاپتىڭ كىرىسپە سوزىندە «كوپ العىس ايتامىز» دەپ ەرەكشە جازدى.
م. اۋەزوۆ پەن س. قارالايەۆ وتە جاقىن بولعان. مۇحاڭ وعان بىرنەشە رەت «ماناستى» ايتقىزىپ، تىڭداعان.
1957 -جىلى قىرعىزستان مادەنيەت مينيسترلىگى مۇحتار ومارحان ۇلىنا «سەمەتەي - ماناستىڭ ۇلى» دەگەن كوركەم ءفيلمنىڭ ستسەناري اۆتورىن جىبەرىپ، اقىل- كەڭەسىن سۇراعان.
شىڭعىس ايتماتوۆتان: «قاي جەردەنسىڭ؟ » دەپ سۇراعاندا، «ماناس» پايدا بولعان، اۋەزوۆ تۋعان جەردەنمىن» دەپ جاۋاپ بەرۋى بەكەر بولماسا كەرەك.
قىرعىزدىڭ توكپە اقىندارى توقتاعۇل، وسمانقۇل، قالىق، الىمقۇل قازاقتىڭ جىر الىبى جامبىل، كەنەن، باسقا دا اقىندارمەن تىعىز بايلانىستا بولدى. ۋاقىت وتكەن سايىن ەكى ەل اراسىنداعى قارىم- قاتىناس تەرەڭدەي ءتۇستى. قىرعىز ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشىلار قاسىم تىنىستانوۆ، سىدىق قاراشيەۆ، قاسىمالى ءبايالينوۆتىڭ العاشقى شىعارمالارى قازاق تىلىندەگى گازەت- جۋرنالداردا جارىق كوردى. بەلگىلى اقىندار ماعجان جۇمابايەۆ پەن ساكەن سەيفۋلليننىڭ ولەڭدەرى قىرعىز اقىندارىنا قاتتى اسەر ەتتى. مىسالى، جاس اقىن قاسىم تىنىستانوۆ قازاق زيالىلارىمەن، احمەت بايتۇرسىن ۇلىمەن ارالاسقاندىقتان «الاش» پارتياسىنىڭ يدەيالارى تۋرالى بىلمەي قالۋى مۇمكىن ەمەس ەدى.
مۇحتار اۋەزوۆ قىرعىز كەڭەس ادەبيەتى وكىلدەرى ا. توكومبايەۆ، ت. سىدىقبەكوۆ، م. ەلەبايەۆ، ج. بوكەنبايەۆ، ت. ۇمەتاليەۆ، ك. ماليكوۆتىڭ شىعارماشىلىق تابىسىنا قۋانىپ وتىردى.
بەلگىلى سىنشى ك. اساناليەۆ ايتقانداي، شىڭعىس ايتماتوۆ ەسىمىن مۇحتار اۋەزوۆتىڭ اتىمەن ۇدايى قاتار ايتامىز دەگەندى كىم ويلاعان؟
مۇحتار اۋەزوۆ پەن شىڭعىس ايتماتوۆ، ءبىرى - ۇستاز، ءبىرى - شاكىرت، جارىق جانعان قوس جۇلدىز سەكىلدى.
1958 -جىلى «ءجاميلا» پوۆەسى تۋرالى تالاس- تارتىس ماسەلەسىندە مۇحتار اۋەزوۆ «ليتەراتۋرنايا گازەتاعا» جازعان «ساپارىڭ قۇتتى بولسىن!» دەگەن ماقالاسىندا «شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ اڭگىمەسى پسيحولوگيالىق، تابيعي، نازىك جانە قاراپايىم» دەپ شەشۋشى پىكىر ءبىلدىرىپ، فرانتسۋز جازۋشىسى لۋي اراگونعا پوۆەستى اۋدارۋعا ۇسىنىس بىلدىرگەن.
شىڭعىس ايتماتوۆ ۇستازىنىڭ شىعارمالارىن ناسيحاتتاۋشى، قورعاۋشى، باستىرىپ شىعارۋشى. شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ سوزىمەن ايتساق، «مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «اباي» ەپوپەياسى - ءبىزدىڭ كوركەمدىك جانە الەۋمەتتىك ەنتسيكلوپەديامىز، ول - ءبىزدىڭ ورتاق مانداتىمىز».
م. اۋەزوۆتىڭ 1916 -جىلعى ۇلت- ازاتتىق كۇرەستى باياندايتىن «قيلى زامان» پوۆەسى 1928 -جىلدان بەرى شىقپاي جاتىپ قالعان ەدى. دەگەنمەن 1977 -جىلى ش. ايتماتوۆتىڭ باستاماسىمەن ءارى العى سوزىمەن پوۆەست باسپادان شىعادى.
م. اۋەزوۆتىڭ «كوكسەرەك» (قىرعىزشا - «كوك كارىشكىر») پوۆەسىنىڭ قىرعىزشا اۋدارماسى قىرعىز مەملەكەتتىك مۇراعاتىنان تابىلۋى - ادەبيەتتانۋ سالاسىندا ۇلكەن وقيعا.
مۇحتار اۋەزوۆ دۇنيەدەن وتكەندە شىڭعىس ايتماتوۆ ۇشاقپەن ۇشىپ بارىپ، ۇستازىنا توپىراق سالۋعا ۇلگەرگەن ەدى. وتكەندە مەن الماتىدا م. اۋەزوۆتى سوڭعى ساپارعا شىعارىپ سالۋداعى فوتوسۋرەتتەردى كوردىم، سوندا ش. ايتماتوۆ تەرەڭ قايعىعا باتىپ تۇرعانى بايقالادى.
ارينە، ش. ايتماتوۆ ۇستازى م. اۋەزوۆتىڭ «قاراش- قاراش وقيعاسى»، «كوكسەرەك» سياقتى شىعارمالارىن ەكرانعا شىعارۋ ماقساتىندا بولوتبەك شامشيەۆ پەن ءتولومۇش وكەيەۆكە تاپسىرما بەرىپ، ولار الەمدىك شەديەۆرگە لايىقتى كوركەم فيلمدەر ءتۇسىردى. باستى رولدەردى بەلگىلى قىرعىز- قازاق ارتىستەرى سومدادى.
تۇپتەپ كەلگەندە، ش. ايتماتوۆ ايتقانداي، «مۇحتار اۋەزوۆ سياقتى بيىك كوركەمدىك شىڭدار كەرەك». مۇحتار اۋەزوۆتىڭ بيىك شىڭىنان ءبىز ءوزىمىزدى باعالاپ، وزگە مادەنيەتتەرمەن ەتەنە ارالاسامىز.
مۇحتار اۋەزوۆ اۋقىمىنداعى بايلانىستى شىڭعىس ايتماتوۆتان كورە الامىز. قىرعىز جازۋشىسىنىڭ ءا. نۇرپەيىسوۆ، و. سۇلەيمەنوۆ، ق. مۇحامەدجانوۆ، ءا. مامبەتوۆ، ش. مۇرتازا، ق. نۇرماحانوۆ، ز. قابدولوۆ، ءا. كەكىلبايەۆ، م. شاحانوۆ جانە باسقالارمەن شىعارماشىلىق بايلانىسى كىمدى بولسا دا تولعانتپاي قويمايدى.
شىڭعىس ايتماتوۆ لەنيندىك سىيلىقتى يەلەنگەندە العاشقىلاردىڭ قاتارىندا باتىر باۋىرجان مومىش ۇلى، پروفەسسور بەيسەنباي كەنجەبايەۆ، باسقا دا كوپتەگەن قازاق باۋىرلار قۇتتىقتاعان. دوسى، اكادەميك زەينوللا قابدولوۆ بىلاي دەيدى: «شىڭعىس تۋدىرعان تولعاناي انالاردىڭ اناسىنا اينالدى. بۇل نە دەگەن ءسوز؟ بۇل - ءبىزدىڭ قانداس قىرعىزدىڭ العاش ءبىر جارق ەتكەن ۇلتتىق رۋحىنىڭ ۇشقىنى - شىڭعىس ايتماتوۆ جالپى ادامزاتتىڭ ساناسىندا اسقاقتاعان پرومەتەي ەسىمىنە اينالدى دەگەن ءسوز» . ءبىر قىزىعى، شىڭعىس ايتماتوۆ زەينوللا قابدولوۆقا ارناپ «قىزىل الما» اڭگىمەسىن جازعان بولاتىن.
شىندىقتى ايتۋ - پارىز. ش. ايتماتوۆتىڭ ەڭبەكتەرى قىرعىز وقىرماندارىنا جەتكەنشە قازاق اۋدارماشىلارى جازۋشىنىڭ شىعارمالارىن قازاق وقىرماندارىنا جەتكىزىپ ۇلگەرەتىن. جازۋشىنىڭ تۋىندىلارىن اۋدارۋ ىسىندە ق. نۇرماحانوۆ، ا. نۇرقاتوۆ، ز. قابدولوۆ، ش. مۇرتازا، ءا. كەكىلبايەۆ، ن. ورازالين ايرىقشا شىعارماشىلىق كۇش جۇمسادى.
شىڭعىس ايتماتوۆ شىعارمالارى جالپى قازاق مادەنيەتىنە ۇلكەن اسەر ەتتى. ونىڭ بارلىق شىعارماسى ساحناعا شىعارىلىپ، استانادان اۋداندىق تەاترلارعا دەيىن قويىلىپ، كورەرمەننىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەندى.
ماسەلەن، 1964 -جىلى رەجيسسەر ءا. مامبەتوۆ قويعان «انا - جەر- انا» (قىرعىزشا «سامانچىنىڭ جولى») قويىلىمى تەاتردىڭ ماقتانىشىنا اينالىپ، ك س ر و مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى اتاندى. س. مايقانوۆا، ف. ءشارىپوۆا، ى. نوعايبايەۆ، ا. ءاشىموۆ، ن. جانتورين ويناعان كەيىپكەرلەردىڭ بەينەسى ميلليونداعان كورەرمەننىڭ جان دۇنيەسىن باۋرادى. ال ن. جانتوريننىڭ ش. ايتماتوۆ شىعارمالارى بويىنشا تۇسىرىلگەن «اپتاپ»، «جورعا ساپارى» فيلمدەرىنە قاتىسۋى، ف. ءشارىپوۆانىڭ ءبيبىجان ءرولىن سومداۋى، د. سادىربايەۆتىڭ «ماحاببات داستانى» كوركەم فيلمى ەشكىمدى بەيجاي قالدىرماسى انىق.
ءا. نۇرپەيىسوۆتىڭ «قان مەن تەر» رومانىنىڭ ءبىرىنشى كىتابىنا العى ءسوز جازعان ش. ايتماتوۆ «كاك چەلوۆەك، كاك سوبەسەدنيك ون ۆسەگدا گلۋبوك، مۋدر ي سدەرجەن. تاكوۆ ون ي ۆ سۆوەم تۆورچەستۆە» («ادام رەتىندە، سۇحباتتاس رەتىندە ول قاشاندا تەرەڭ، دانا، ۇستامدى. ول ءوز شىعارماشىلىعىندا دا سونداي») دەگەن بولاتىن.
شىڭعىس ايتماتوۆ ق. مۇحامەدجانوۆپەن بىرلەسىپ «كوكتوبەدەگى كەزدەسۋ» دراماسىن جازدى. بۇل دراما بۇكىل الەمگە تارادى. سونداي- اق م. شاحانوۆپەن بىرىگىپ جازعان «قۇز باسىنداعى اڭشىنىڭ زارى» شىعارماسى دا كونە زاماننان بۇگىنگى كۇنگە دەيىنگى تۇيتكىلدى ماسەلەلەردى قوزعايدى. ءا. نۇرپەيىسوۆ، ز. قابدولوۆ، ق. مۇحامەدجانوۆ، ءا. كەكىلبايەۆ، ق. نۇرماحانوۆ، ءى. جاقانوۆ، م. شاحانوۆ، ن. ورازالين، باسقالارمەن جەكە دوستىعى تۋرالى ۇزاق-سونار ءسوز ايتۋعا بولادى.
شىعىستان كەلە جاتقان جاڭا شىڭعىس،
تازا بوياۋ قايراتكەرى، قارا ءسوزدىڭ پاتشاسى، - دەيدى ولجاس سۇلەيمەنوۆ ايتماتوۆقا.
ءوز كەزەگىندە ش. ايتماتوۆ تا و. سۇلەيمەنوۆ، ءا. كەكىلبايەۆ، س. سانبايەۆ سىندى قازاق جازۋشىلارىنا ارناپ باسپاسوزدەردە جىلى پىكىرىن ءبىلدىرىپ وتىردى.
ساتتار سەيىتحازين مەن جاپپار ومىربەكوۆتىڭ سوزدەرىنە جازىلعان ءىليا جاقانوۆتىڭ «دانياردىڭ جىرى»، «ءجاميلانىڭ جىرى»، «اسەلىم» اندەرى ەلۋ جىلدان بەرى قىرعىز بەن قازاق ساحناسىندا شىرقالىپ كەلەدى.
شىڭعىس تورەقۇل ۇلىن پافوسپەن «ادامزاتتىڭ ايتماتوۆى» دەپ اتاعاندار دا قازاق اعايىندار.
قىرعىز- قازاق عىلىمي ينتەلليگەنتسياسىنىڭ قالىپتاسۋىندا ەكى حالىقتىڭ عالىمدارى ۇلكەن ءرول اتقاردى جانە اتقارىپ كەلەدى. ول قۇبىلىس ا. بايتۇرسىن ۇلىنان، مۇحتار اۋەزوۆتەن باستالادى. يشەنالى ارابايەۆ، قاسىم تىنىستانوۆ قىرعىز ءتىلىنىڭ ءالىپبيىن، جازۋ ەرەجەلەرىن احمەت بايتۇرسىن ۇلىنان ۇيرەندى. مۇحتار اۋەزوۆ مۇراعاتىنان ق. يماناليەۆ، ج. تاشتەميروۆ جانە ز. مامىتبەكوۆتىڭ عىلىمي ەڭبەكتەرىنە جازىلعان پىكىرلەر ساقتالعان.
مىنە، وسى عىلىمي ءداستۇردى ادەبيەتشى- عالىمدار ز. قابدولوۆ، ز. احمەتوۆ، ر. بەردىباي، س. قاسقاباسوۆ، ت. كاكىشەۆ، ب. ءابىلقاسىموۆ، ۋ. قاليجانوۆ، ش. يبرايەۆ، د. ىسقاق ۇلى، ج. دادەبايەۆ، ز. بيسەنعالي، ق. ەرگوبەك، ق. ابدەز ۇلى، ب. ىبىرايىم، ب. مامىرايەۆ، ءو. ءابدىمان ۇلى، ك. ماتىجانوۆ، ا. بۇلدىباي، د. قامزابەك ۇلى، ب. ومار ۇلى، د. قىدىرالى، س. انانيەۆا، ا. ءشارىپ، باسقالار جالعاستىرىپ، كانديداتتار مەن دوكتورلاردى دايارلاپ شىعاردى. مەن دە ونداعان قازاق عالىمدارىن دايارلاۋعا جاردەم بەردىم.
قازاق- قىرعىز ادەبي بايلانىسى تۋرالى ر. مىلتىقبايەۆ، ا. مۋسينوۆ، ا. اقماتاليەۆ، ب. ومار ۇلى مونوگرافيالار جازدى.
ادەبيەت تانۋشى- عالىم باۋىرجان ومار ۇلىنىڭ «زار زامان» اعىمىنا قاتىستى عىلىمي ەڭبەگىن ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى. ويتكەنى وندا كەڭەستىك كەزەڭدە وقىرمانعا جەتپەگەن، جەتسە دە يدەولوگيا اسەرىنەن تەرىس باعا بەرىلگەن قازاقتىڭ دۋلات باباتاي ۇلى، شورتانباي قاناي ۇلى، مۇرات موڭكە ۇلى، ابۋباكىر كەردەرى، قىرعىزدىڭ قالىعۇل باي ۇلى، ارىستانبەك بۇيلاش ۇلى، مولدا نياز، مولدا قىلىش، الداش مولدا جىرلارى سالىستىرىلىپ، ۇقساستىقتارى مەن ەرەكشەلىكتەرى قاراستىرىلعان.
بۇگىندە قىرعىز عالىمدارى قازاق ارىپتەستەرىمەن بىرگە «ايتماتوۆ جانە قازاقستان» ەنتسيكلوپەدياسىن دايىنداۋ ۇستىندە. بۇل ەڭبەك مادەنيەت، ادەبيەت، ونەر جانە عىلىم سالالارى بويىنشا جان-جاقتى قاراستىرىلىپ، كەڭ اۋقىمدى ماسەلەلەردى قامتيدى.
قىرعىزستان مەن قازاقستانعا كوكتەم كەلدى. تاۋلار مەن دالالار قۇلپىردى. قىزىل، سارى گۇلدەر كىلەمدەي جاينادى. بىشكەكتە اباي مەن م. اۋەزوۆ ەسكەرتكىشتەرى، كوشەلەرى، استاناداعى ايتماتوۆ كوشەلەرى كوزگە جىلى ۇشىرايدى. مىنە، قازىر ايكول ماناستىڭ ءمۇسىنى استانادا الىستان كوزدىڭ جاۋىن الىپ، اسقاقتاپ تۇر.. .
ءبىز ەلورداعا بەت العاندا:
قازاق- قىرعىز ءبىر تۋعان،
العا قاراي ۇمتىلعان، -
دەپ كەلەمىز...
ابدىلداجان اقماتاليەۆ،
ش. ايتماتوۆ اتىنداعى ءتىل جانە ادەبيەت ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، قىرعىزستان ۇ ع ا اكادەميگى
Egemen Qazaqstan
